نگاهی به فیلم “هاشمی زنده است” / روایت یک تدلیس
فواد صادقی: مناسب ترین تعبیر فیلم شبه مستند “هاشمی زنده است” که به نام ساخته علی طالبی طادی نمایش داده شده است ، “تدلیس” یا فریب مخاطب است. این تدلیس از نام گذاری فیلم گرفته تا تلفیق فیلمهای آرشیوی، متن نریشن و حتی موسیقی آن کاملا مشاهده می شود.
از آن جهت نمی توان این فیلم را مستند نامید که فاقد ابتدایی ترین ویژگی های استاندارد یک مستند سیاسی است، بیشتر شبیه کلاژی آماتوری از تصاویر آرشیوی می ماند که با روایتی ضعیف بهم پیوند خورده است، نه تقویم زمانی برآن حاکم است ونه ارتباط منسجم محتوایی دارد.
حال پرسش این است که با وجود ضعفهای فراوان، اهمیت این فیلم در کجاست؟
در پاسخ باید گفت اهمیت این فیلم در سوژه و نهادهای سازنده آن است، درتفکر سازندگان فیلم که جامعه را به وضعیت امروز رسانده است، تفکری که توسعه را انحراف و صلح را خیانت می داند و بزرگترین اتهامات هاشمی نیز همین دو مقوله است چرا جنگ را تمام کرد و چرا به دنبال توسعه کشور بود.
نویسنده وگوینده گفتار آنقدر شتابزده ومبتدیانه عمل کردند که تصویر عمامه سیاه آقای مرعشی را می گذارد و او را شیخ می خواند یا روی تصویر رقابت ناطق نوری و خاتمی در دوم خرداد، عنوان می کند که رقابت هاشمی و خاتمی یا جعلهای شتابزده تاریخی انجام می دهد و علت کاندیداتوری موسوی را خواست هاشمی می داند.
این ناشی گری در سراسر فیلم آنقدر مشهود است که برای توهین وتمسخر هاشمی، سخنان او در انتقاد از بی بند وباری در اروپا و حمایت از حضور منتقدانه جریانات فمنیستی در غرب را تقطیع می کند و با تصاویر جعلی از نماز جمعه ترکیب می کند تا موضوع درباره ایران به نظر برسد.
اما اینها بازهم مهم نیستند، مهم خطر جریانی است که معتقد است کشور از سال 1368، بدلیل سیاستهای توسعه گرایانه به انحراف رفته است و طبعا پیش از آن نیز دولتهای مهندس بازرگان و مهندس موسوی نیز خائن تلقی می شوند، طبیعی است که این نوع نگاه نتیجه اش ” استخرفرح” در انتظارت می باشد.
و البته اینکه فیلم با این عبارت ختم می شود که هاشمی در استخری که خودش در کاخ فرح ساخته بود ، غرق شد، حتما دروغ مهمی از نظر سازندگان فیلم نیست، اینکه مجموعه کوشک که استخری کوچک در آن 20 سال پس از انقلاب ساخته شده است ، ربطی به فرح نداشته است، این دروغی شبیه بسیاری از دروغها واتهامات دیگر که زمان حیات آیت الله هاشمی رفسنجانی برای رسیدن به هدف این جریان سیاسی به ایشان نسبت داده شد و قطعا از نگاه گردانندگان این جریان، عقاب وعتابی نه در این دنیا و نه در سرای آخرت در انتظار آنها نیست.
پرسش آخر اینکه جریانی که در پوشش یک گروه دانشجویی ، هزینه سنگین ساخت چنین فیلمهایی را که گرانترین گوینده ایران متن آن را خوانده وبه آرشیو محرمانه صداوسیما دسترسی داشته اند و ساختمان وسرمایه مالی هنگفتی را در اختیار گرفته اند، باید به این پرسش پاسخ دهند که :
آیا این فیلم تخریب آیت الله هاشمی رفسنجانی بود یا تخریب انقلاب، امام و رهبری؟
آیا نتیجه گیری فیلم که کشور از سال 1368 به انحراف رفته است و همواره در مسیر انحرافی حرکت کرده ، تخریب عملکرد رهبرانقلاب نیست، تلاش برای تشریفاتی نشان دادن رهبری و القای اینکه نظرات ایشان در باره انحرافات کشور هیچگونه اثری ندارد ، خلاف مواضع صریح آیت الله خامنه ای نیست؟
هاشمی زنده است ، ساخته علی طالبی طادی نسخه دیگری از “قلاده های طلا” ساخته ابوالقاسم طالبی است با این تفاوت که پدر اتهامات و دروغ هایش علیه هاشمی رفسنجانی را به تدلیس آلوده نکرده بود و آشکارا تخریب می کرد و در جذب مخاطب شکست خورد اما پسر علاوه بر ماموریت پدر، برای جلب مخاطب، تدلیس را نیز به تخریب اضافه کرده است.