ندانم کاری‌های پیاپی متولیان محیط زیست در قبال فرزندان ایران/ کلکسیونی از خطا که مسیر تکثیر یوز ایرانی را تغییر داد
مدتی پیش خبر رسید که یوز ایرانی به نام ایران صاحب سه فرزند شده و قرار است جمعیت این حیوان نادر در ایران افزایش یابد؛ اتفاق شیرینی که حاصل تلاش های گسترده چندین ماهه کارشناسان و متولیان محیط زیست بود ولی این خبر شیرین خیلی زود به تلخی گرایید.
بازتاب- ماجرا از این قرار است که روز ۱۱ اردیبهشت، ماده یوزپلنگ آسیایی به نام “ایران” به روشی که آن را “سزارین صحرایی” نامیدند صاحب سه توله شد. ابتدا اعلام شد که در بین این سه توله جنس ماده نیز وجود دارد، ولی بعد از مدتی اعلام شد که هر سه توله ماده هستند.
ویدئوی رسمی سازمان حفاظت محیط زیست از سلامت کامل و رفتارهای طبیعی یوزها در زمان تولد
سه روز بعد از تولد توله و اخبار خوشی که در این باره مخابره می شد، مرگ یکی از توله‌ها، امیدها را به نگرانی تبدیل کرد.
در همین رابطه حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت در مصاحبه با صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران، از “خطاهایی” که صورت گرفته صحبت کرده و علت آن را “نداشتن دانش و تجربه” لازم عنوان کرده است.
همچنین در ادامه دومین توله تولد شده نیز جان خود را از دست داد تا موج انتقادات علیه سازمان محیط زیست و مدیرانش افزایش یابد.
حسن اکبری در مصاحبه خود که چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت از رسانه ملی پخش شد، گفت که در ایران “تجربه و دانش کافی برای درمان یوزپلنگ را ندارند” و قرار بوده که از اواسط هفته آینده “دامپزشکان” خارجی به ایران سفر کنند و کار معاینه و درمان توله یوزها و مادرشان را انجام دهند.
او همچنین در ارتباط با سایت انتخاب شده توران برای پروژه تکثیر نیز گفت: اگر در زمان مدیریت حاضر قرار بود برای این سایت تکثیر تصمیم گیری شود، من هرگز این کار را نمی کردم و انتخاب این سایت اشتباه بود.
در رابطه با دلیل مرگ دومین توله نیز بر اساس گفته‌های معاون سازمان محیط زیست، کالبد شکافی که روی توله تلف شده انجام شده نشان می‌دهد که حیوان از “یبوست” شدید رنج می‌برده است.
همچنین به دلیل وجود لخته‌های شیر مصرف شده، فرضیه اولیه دامپزشکان سازمان محیط زیست ایران این است که نوع شیری که برای تغذیه این توله‌ها، “کیفیت مناسبی” نداشته است.
در مجموع و بر اساس نظرات کارشناسی اعلام شده مجموعه ای از خطاها در روند حفظ و نگهداری توله یوزهای ایرانی سبب شد تا دو توله جان خود را از دست بدهند.
مثلاً عدم پیش بینی بدترین سناریوها، در نظر نگرفتن تمهیدات لازم برای حفظ توله ها، عدم استفاده از متخصصین واقعی چه داخلی و چه بین المللی، طرح مسائلی پیرامون سزارین زودتر از موعد، تعجیل در شناسایی و اعلام جنسیت، نحوه اشتباه شیردادن، استفاده از شیر نامرغوب و … از جمله ابهاماتی است که در این باره مطرح است.
همچنین علاوه بر موارد ذکر شده، در رابطه با بررسی چرایی مرگ دو توله، یک کمیته حقیقت یاب تعیین شده است که از قرار معلوم در بین این اعضاء نیز نیروی متخصص و کاربلدی که بتوان به او و یا آنها امیدوار بود، وجود ندارد.
همه این تحولات و اقدامات سلسله ای سبب شد تا یک خبر شیرین به یک خبر ناراحت کننده تبدیل و کام همه دوستداران محیط زیست تلخ شود؛ شرایطی عجیب که چندان هم با سایر عملکردهای متولیان محیط زیست بیگانه نیست و مجموع اینگونه عملکردهای پر خطا وضعیت محیط زیست ایران را به تباهی کشانده است.
