«مفت‌بر» عادل تبریزی: کپی سطحی از فیلم فارسی !
فیلم مفت‌بر ساخته عادل تبریزی به‌طور واضحی دچار مشکلات زیادی است که آن را از یک اثر سینمایی استاندارد دور کرده و آن را به یک کپی بی‌کیفیت از سینمای قدیمی تبدیل کرده است.
این فیلم با طرحی در مورد دزدی‌های کلان و مفاسد اقتصادی، به مسائلی همچون اختلاس و پولشویی پرداخته، اما به‌قدری از استانداردهای سینمایی فاصله دارد که تماشای آن نه تنها لذت‌بخش نیست، بلکه در بسیاری از مواقع احساس خستگی و بی‌محتوایی ایجاد می‌کند.
یک داستان سردرگم و بی‌روح
مفت‌بر داستان دو شخصیت به نام‌های کامران و هومن را روایت می‌کند که یکی مدیر یک شرکت چای است و دیگری یک خواننده آسمان‌جل. با تغییر هویت این دو شخصیت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی هرکدام از آنها در مسیر درامی پیچیده و غیرمنسجم قرار می‌گیرد. این تغییر هویت که به‌عنوان یک ایده جالب به نظر می‌رسد، اما در عمل به یک گره‌گشایی سطحی و بدون دقت تبدیل می‌شود. در این فیلم حتی روابط شخصی و اجتماعی شخصیت‌ها به‌طور سطحی و بدون پرداخت جدی نشان داده می‌شود.
ضعف در فیلمنامه و اجرای کمدی
یکی از عمده‌ترین مشکلات این فیلم، ضعف آشکار در فیلمنامه است. نه تنها خط روایی فیلم منسجم نیست، بلکه کمدی فیلم نیز به شدت ناکارآمد است. برای پر کردن این خلا، کارگردان به سکانس‌های رقص و آواز روی می‌آورد که بیشتر حس ابتذال و سطحی بودن را به تماشاگر منتقل می‌کند تا اینکه موجب ایجاد خنده و سرگرمی شود. در حقیقت، مفت‌بر نمی‌تواند حتی به‌عنوان یک فیلم عامه‌پسند نیز موفق عمل کند، چرا که فاقد ویژگی‌های اصلی چنین فیلم‌هایی است.
طنز خشونت‌آمیز و کثیف
در یکی از سکانس‌های فیلم، کامران مفت‌بر به‌جای آنکه از طنز مثبت و خلاقانه برای نشان دادن مشکلات اجتماعی استفاده کند، با خشونت به سراغ صحنه‌هایی می‌رود که در آن کارگرانی که حقوق خود را دریافت نکرده‌اند، مورد کتک‌کاری قرار می‌گیرند. این سکانس نه تنها خنده‌دار نیست، بلکه به‌طور ناخودآگاه یک طنز کثیف و بی‌محتوا را به تصویر می‌کشد که هیچ‌گونه جذابیتی برای مخاطب ندارد.
کپی‌برداری از فیلمفارسی
اگرچه برخی تلاش کرده‌اند که مفت‌بر را یک کمدی موزیکال با ارجاعات سینمایی دانسته و از آن به‌عنوان یک پارودی یاد کنند، اما در عمل این فیلم بیشتر شبیه به یک کپی سطحی از فیلم‌های قدیمی و حتی فیلمفارسی است. فیلم‌هایی که در آن زمان با دقت بیشتری به روابط انسانی و اجتماعی پرداخته می‌شدند، حالا در مفت‌بر صرفاً به ابزارهای تکراری و مبتدیانه تبدیل شده‌اند.
پارودی ضعیف و اغراق‌آمیز
مفت‌بر سعی دارد با استفاده از تمسخر برخی کاراکترها و سکانس‌های آشنای سینمای قدیمی، به نوعی پارودی بسازد، اما این پارودی به شدت ضعیف و اغراق‌آمیز است. انتخاب‌هایی که قرار است به‌عنوان نقد و تمسخر از فیلم‌های قبلی شناخته شوند، تنها به بازگویی غیرخلاقانه برخی جزئیات تبدیل شده‌اند که هیچ عمق و تاثیر خاصی برای مخاطب ندارند. همین‌طور، فضای اغراق‌شده و مبالغه‌آمیز در برخی سکانس‌ها تنها باعث می‌شود که فیلم از حالت طبیعی خارج شده و به یک اثر گروتسک تبدیل شود.
نتیجه‌گیری
در نهایت، مفت‌بر به‌عنوان یک فیلم سینمایی نمی‌تواند انتظارات را برآورده کند. این اثر بیشتر به‌عنوان یک تجربه سطحی و تجاری مطرح می‌شود که برای جلب توجه مخاطب به‌جای خلق یک اثر هنری، به دنبال کسب سود و فروش است. شاید برخی تماشاگران که تنها به دنبال تفریح سریع و خندیدن به هر قیمتی هستند، از این فیلم لذت ببرند، اما در مجموع مفت‌بر نه تنها از نظر هنری و سینمایی شکست خورده، بلکه حتی از استانداردهای سینمای عامه‌پسند نیز عقب‌تر است.
