مسابقه صادرات در خاورمیانه: جایگاه ایران کجاست؟
برآوردها نشان می‌دهد که ارزش کل صادرات ازکشورهای خاورمیانه در سال ۲۰۱۶ به ۸۰۸٫۵ میلیارد دلار رسیده است. ایران نیز در میان کشورهای صادرکننده در این منطقه، رتبه ۸ را از نظر ارزش صادرات به خود اختصاص داده است. صادرات نفت، سوخت و روغن‌های معدنی ۷۵ درصد از کل صادرات ایران را تشکیل می‌دهد.
الهام میرمحمدی: ارزش صادرات از کشورهای خاورمیانه در سال ۲۰۱۶ به ۸۰۸٫۵ میلیارد دلار رسید. این میزان در مقایسه با سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۵ به ترتیب ۴۲٫۷ و ۲۳٫۲ درصد کاهش یافته است.
به گزارش بازتاب، برآوردها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۶، صادرات از کشورهای خاورمیانه ۵٫۱ درصد از صادرات کل جهان را تشکیل داده است.
همچنین آمارهای صندوق بین‌المللی پول، تولید ناخالص داخلی کشورهای خاورمیانه در سال ۲۰۱۶ را ۹٫۱۱۸ تریلیون دلار برآورد کرده است.
با در نظر گر فتن جمعیت ۴۰۷ میلیون نفری خاورمیانه، سهم هر فرد از درآمد حاصل از صادرات این منطقه، ۱٫۹۸۶ دلار است.
جدول زیر کشورهای صادرکننده خاورمیانه را به ترتیب ارزش صادرات و همچنین سهم از صادرات کل این منطقه نشان می‌دهد:
| رتبه | کشور | ارزش صادرات (دلار) | سهم از صادرات خاورمیانه |
| ۱ | عربستان سعودی | ۲۰۷٫۶ میلیارد | ۲۵٫۷ درصد |
| ۲ | ترکیه | ۱۴۲٫۶ میلیارد | ۱۷٫۶ درصد |
| ۳ | امارات | ۱۳۹٫۶ میلیارد | ۱۷ درصد |
| ۴ | رژیم صهیونیستی | ۵۹٫۹ میلیارد | ۷٫۴ درصد |
| ۵ | قطر | ۵۳٫۷ میلیارد | ۶٫۶ درصد |
| ۶ | عراق | ۴۷٫۷ میلیارد | ۵٫۹ درصد |
| ۷ | کویت | ۴۶٫۲ میلیارد | ۶ درصد |
| ۸ | ایران | ۴۶٫۱ میلیارد | ۵٫۷ درصد |
| ۹ | عمان | ۲۴٫۵ میلیارد | ۳ درصد |
| ۱۰ | مصر | ۲۲٫۵ میلیارد | ۲٫۸ درصد |
| ۱۱ | اردن | ۷٫۵ میلیارد | ۰٫۹ درصد |
| ۱۲ | بحرین | ۶٫۲ میلیارد | ۰٫۸ درصد |
| ۱۳ | لبنان | ۳ میلیارد | ۰٫۴ درصد |
| ۱۴ | سوریه | ۷۰۴ میلیون | ۰٫۱ درصد |
| ۱۵ | یمن | ۶۵۲ میلیون | ۰٫۱ درصد |
| ۱۶ | فلسطین | ۱۰۰٫۲ میلیون | ۰٫۰۱ درصد |
در این میان، هیچ‌یک از کشورهای خاورمیانه از سال ۲۰۱۲ تاکنون موفق نشده‌اند ارزش صادرات خود را افزایش دهند.
بیشترین میزان کاهش صادرات هم در کشورهای یمن با ۹۸٫۸ درصد، فلسطین با ۸۷٫۲ درصد، سوریه با ۸۷٫۲ درصد، بحرین با ۶۲٫۷ درصد و امارات با ۶۰٫۱ درصد بوده است.
صادرات ایران
در سال ۲۰۱۶، ارزش کل صادرات ایران ۴۶٫۱ میلیارد دلار بوده است. این رقم در مقایسه با سال ۲۰۱۰ -یک سال پس از رکود بزرگ- ۴۵٫۲ درصد کاهش یافته است. اما در مقایسه با سال ۲۰۱۵، این رقم ۱۱٫۴ درصد افزایش یافته است.
بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، با در نظر گرفتن شاخص برابری قدرت خرید، کل تولید ناخالص داخلی ایران تا آپریل ۲۰۱۷، به ۱٫۵۳۵ تریلیون رسید.
جمعیت ایران در سال ۲۰۱۶، ۸۲٫۲ میلیون نفر بوده و سهم هر ایرانی از تولید ناخالص داخلی کشور در این سال، ۵۵۰ دلار برآورد شده است.
جدول زیر مهم‌ترین محصولات صادراتی ایران و همچنین سهم هر محصول از کل صادرات این کشور را نشان می‌دهد:
| محصول | ارزش صادرات (دلار) | سهم از کل صادرات |
| انواع سوخت و روغن‌های معدنی | ۳۴٫۴ میلیارد | ۷۵ درصد |
| پلاستیک | ۲٫۸ میلیارد | ۶٫۲ درصد |
| مواد شیمیایی آلی | ۱٫۸ میلیارد | ۳٫۹ درصد |
| سنگ معدن، سرباره و خاکستر | ۱٫۶ میلیارد | ۳٫۵ درصد |
| میوه و آجیل | ۱ میلیارد | ۲٫۲ درصد |
| آهن و فولاد | ۹۶۰٫۵ میلیون | ۲٫۱ درصد |
| مس | ۴۳۵٫۵ میلیون | ۰٫۹ درصد |
| کود | ۴۲۵٫۶ میلیون | ۰٫۹ درصد |
| نمک، گوگرد، سنگ و سیمان | ۴۰۸٫۲ میلیون | ۰٫۹ درصد |
| مواد شیمیایی غیرآلی | ۲۷۲٫۷ میلیون | ۰٫۶ درصد |
از سال ۲۰۱۰ تاکنون، ارزش صادرات کود شیمیایی، رشدی ۵۱٫۸ درصدی داشته است. همچنین رشد صادرات محصولات آهن و فولاد هم در ۶ سال اخیر به ۵۰٫۵ درصد رسیده است.
اگر چه ارزش صادرات محصولاتی چون نمک، گوگرد، سنگ و سیمان، ۴۵ درصد کاهش یافته است.
