مذاکرات تسلا و صندوق سرمایه‌گذاری عربستان آغاز شد
ایلان ماسک در این هفته به سرمایه‌گذاران اعلام کرد که صندوق سرمایه‌گذاری پادشاهی عربستان سعودی از سرمایه کافی برای تأمین مالی خصوصی‌سازی تسلا برخوردار است.
تخمین زده میشود که این صندوق بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار دارایی نقدی و غیرنقدی داشته باشد؛ اما رقم آن هنوز بهطور دقیق اعلام‌نشده است. صندوق سرمایه‌گذاری عمومی (PIF) ادعاهای زیادی اعم از مالی و سیاسی در مورد منابع و دارایی‌های خود دارد. البته بیش از نیمی از دارایی‌های آن در شرکت‌های بزرگ عربستان سعودی قرار دارد که سهام آن‌ها به‌سختی خرید و فروش میشود.
این صندوق تعهدات مالی و سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در شرکت‌های بزرگ فناوری دنیا انجام داده است. این نهاد، قرارداد ۴۵ میلیارد دلاری برای سرمایه‌گذاری در صندوق تکنولوژیک بسیار قدرتمند به رهبری سافت‌بانک (Softbank) ژاپن، ۳.۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در شرکت جوان و آینده دار اوبر در ایالات‌متحده، یک میلیارد دلار در شرکت فضایی ویرجین و رقم ۲۰ میلیارد دلار در صندوق سرمایه‌گذاری و زیربنایی بلک استون در انگلستان دارد.
این صندوق تحت‌فشار شدید افکار عمومی و برخی از مدیران داخلی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های داخل خاک عربستان سعودی است تا از سقوط اقتصاد و بیکاری فزاینده جوانان عربستان جلوگیری کند. یکی از مدیران ارشد بانک خلیج در عربستان سعودی می‌گوید:
این صندوق می‌تواند مبلغ کوچکی را برای سرمایه‌گذاری و خصوصی‌سازی در تسلا پرداخت کند و این مبلغ لزوماً درصد بزرگی یا همه هزینه‌ی موردنیاز برای تکمیل طرح‌های تسلا نخواهد بود.
صندوق سرمایه‌گذاری عربستان، روز سه‌شنبه اعلام کرده است که هنوز پیشنهادی بهطور رسمی از سوی ایلان ماسک به هیئت‌مدیره ارسال نشده است. ایلان ماسک روز دوشنبه در توییتی به توضیح واژه تأمین مالی که در صحبت‌های خود بکار برده بود پرداخت و اینکه ممکن است کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایلات متحده بررسی طرح خصوصی‌سازی را برای اطمینان از عدم تقلب در آن، شروع کند.
مدیرعامل تسلا می‌گوید، اعتقاد ندارد که برای خصوصی‌سازی تسلا به رقم ۷۲ میلیارد دلار نیاز داشته باشد زیرا بسیاری از سهامداران ازجمله خود او که ۲۰ درصد از سهام تسلا را در اختیار دارد با روند خصوصی‌سازی موافق بوده و بنابراین نیازی به خرید سهام آن‌ها نیست. سهامداران، مایل هستند که سهام خود را در شرکت خصوصی نیز در اختیار داشته باشند. صندوق سرمایه‌گذاری پادشاهی عربستان سعودی هم‌اکنون ۵ درصد از سهام این خودروساز آمریکایی را در اختیار دارد.
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و رئیس صندوق سرمایه‌گذاری این کشور پادشاهی می‌خواهد از طریق سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت در صنایع پیشرفته و شرکت‌های بزرگ تکنولوژیک اقتصاد عربستان را از یک اقتصاد متکی بر نفت به اقتصاد پیشرفته تبدیل کند و این کار را از طریق برنامه راهبردی ۲۰۳۰ خود پیگیری میکند. هدف او از سرمایه‌گذاری گسترده در تسلا بنیان نهادن صنعت خودروسازی داخلی عربستان مطابق با پیشرفت‌های روز دنیا و همچنین تولید باطری‌های الکتریکی موردنیاز برای صنعت خودروهای برقی است که طبق پیش‌بینی‌ها از آینده بسیار خوبی برخوردار خواهد بود. همچنین او می‌خواهد از طریق این سرمایه‌گذاری بتواند نظر ایلان ماسک را برای انتقال فناوریهای فضایی و گسترش برنامه‌های هوافضای این کشور با کمک شرکت اسپیس ایکس جلب کند. همه این برنامه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها باهدف ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی عربستان در حال انجام است.
بنابراین تصمیمات شاهزاده محمد بن سلمان، یاسر الرمیان مدیرعامل این صندوق یا دیگر مقامات رسمی در قبال خصوصی‌سازی تسلا بسیار مهم است.
ماسک روز دوشنبه اعلام کرد که آقای یاسر الرمیان مدیرعامل این صندوق سرمایه‌گذاری حمایت خود را از طرح خصوصی‌سازی تسلا اعلام کرده است و گفتگوها با دیگر سرمایه‌گذاران نیز در جریان است.
هرچند که سخنگوی رسمی این صندوق و یا دیگر مقامات رسمی دولت عربستان تاکنون درباره صحبت‌های ایلان ماسک اعلام نظر نکرده‌اند، اما یکی از مدیران مالی نزدیک به این صندوق می‌گوید که مذاکرات بین دو طرف در جریان بوده ولی هنوز توافقنامه‌ای امضا نشده و بحث‌ها بر سر جزئیات این سرمایه‌گذاری، میزان دارایی‌ها و مالکیت آن‌ها به نتیجه نرسیده است و بنابراین هنوز مذاکرات ادامه دارد.یاسر الرمیان
این مدیر ارشد بانکی می‌افزاید هرچند که دارایی‌های این صندوق بسیار زیادتر از رقم خصوصی‌سازی شرکت تسلا است ولی بیشتر این دارایی‌ها قابلیت نقد شوندگی کمی داشته و به‌آسانی در دسترس نیست.
این صندوق در اکتبر گذشته اعلام کرد که میزان دارایی‌های تحت مدیریت آن از رقم ۲۳۰ میلیارد دلار فراتر رفته است. بااین‌حال تحلیلگران اقتصادی معتقدند که این رقم احتمالاً به بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار افزایش‌یافته است که عمدتاً به دلیل افزایش بازار سهام عربستان سعودی است؛ اما اطلاعات مربوط به بورس اوراق بهادار عربستان نشان می‌دهد که ۱۴۰ میلیارد دلار یا بیشتر از دارایی‌های صندوق سرمایه‌گذاری دولتی در شرکت‌های داخلی عربستان سعودی مانند صنایع زیربنایی عربستان (SABIC) و یا بانک بازرگانی ملی این کشور قرار دارد؛ بنابراین این صندوق نمی‌تواند این دارایی‌ها را به‌سرعت به پول نقد تبدیل کند زیرا فروش این میزان دارایی باعث کاهش ارزش سهام آن در بورس عربستان و درنتیجه با دیگر نقش‌های در نظر گرفته‌شده برای این صندوق ازجمله کمک به اقتصاد عربستان برای تبدیل‌شدن به رهبری در منطقه و جهان در تضاد خواهد بود. بااین‌حال فروش املاک و مستغلات برای جمع‌آوری پول نقد نیز در کوتاه‌مدت نمی‌تواند برای این شرکت راهگشا باشد.
یک مدیر ارشد مالی می‌گوید: برای این صندوق سرمایه‌گذاری آن‌طور که مردم فکر می‌کنند ازنظر دارایی قابل‌تبدیل به پول نقد مشکلی وجود ندارد زیرا برخی منابع خبری به رویترز اعلام کرده‌اند که احتمالاً این صندوق در ماه‌های آتی دو بار و هر بار مبلغی بین ۶ تا ۸ میلیارد دلار را دریافت کند. ممکن است این مبالغ به‌صورت قرض باشد یا شاید دفتر پادشاهی این کشور دستور کمک مالی به آن را صادر کرده باشد. هرچند که هنوز منبع این مبالغ مشخص نشده است.
شرکت ملی نفت عربستان، آرامکو ماه گذشته اعلام کرد که در حال مذاکره برای خرید سهام این صندوق در شرکت پتروشیمی ملی عربستان است. صندوق سرمایه‌گذاری عربستان بیش از ۷۰ درصد از سهام این شرکت استراتژیک پتروشیمی را در اختیار دارد و آرامکو برای خرید آن باید رقمی بیشتر از۷۰ میلیارد دلار پرداخت کند تا بتوانی این غول پتروشیمی جهان را تحت مالکیت ۱۰۰ درصد خود درآورد.
بااین‌وجود، مدیران بانکی انتظار دارند که خرید آرامکو حداقل چند ماه طول بکشد تا مذاکرات دو طرف به نتیجه رسیده و انتقال سهام نهایی شود؛ و باید توجه کرد که در حال حاضر این صندوق سرمایه‌گذاری متعهد به اجرای پروژه‌های بزرگ و برنامه‌ریزی‌شده برای برانگیختن و شرع رشد اقتصادی عربستان سعودی است.
یکی از این برنامه‌های بزرگ، پروژه عظیم ۵۰۰ میلیارد دلاری شهر نیوم (neom) است که شهری بسیار پیشرفته مجهز به فناوریهای نو که بهطور کامل از انرژیهای تجدید پذیر استفاده میکند. این شهر بهطور کامل از انرژیهای پاک استفاده خواهد کرد و مرکزی برای فناوریهای نوین در آینده خواهد بود. پروژه ساخت این شهر، در زمینی دست‌نخورده در ساحل دریای سرخ، نزدیک مصر و اردن ساخته میشود. در حقیقت این شهر میان هر سه کشور مشترک است. ولیعهد عربستان اعلام کرد که در این شهر بهطور گسترده از پهپادها، خودروهای خودران و روباتها استفاده میشود و در آن به صنایعی مانند انرژی و آب، فناوری زیستی، مواد غذایی، تولیدات کارخانهای پیشرفته و سرگرمی توجه خواهد شد. این منطقه تا مرزهای مصر و اردن نیز امتداد دارد. به همین دلیل نخستین منطقه خصوصی بهحساب میآید که به سه کشور تعلق دارد. همچنین این پروژه بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی خورشیدی در جهان خواهد بود.
البته این صندوق ساخت پروژه‌های بزرگ و میلیارد دلاری املاک و مستغلات شامل هتل‌های مجلل در شهرهای مکه، مدینه و شهرک سرگرمی‌های ریاض را نیز در برنامه خود دارد .همه این پروژه‌ها در قالب چشم‌انداز بلندپروازانه ۲۰۳۰ است که از سوی محمد بن سلمان ولیعهد این کشور پادشاهی اعلام‌شده است.
باید به این نکته هم توجه کرد درصورتی‌که این صندوق، سرمایه‌گذاری هنگفتی در خارج از کشور انجام دهد و در داخل مشکلات اقتصادی برای مردم وجود داشته باشد با بازخورد منفی شدید از سوی مردم عربستان سعودی مواجه خواهد شد و این برای شاهزاده جوان که در سودای پادشاهی بر این کشور ثروتمند است، خوشایند نیست. درهرحال باید صبر کرد تا نتیجه نهایی مذاکرات پشت پرده این صندوق سرمایه‌گذاری با تسلا مشخص شود.
