لزوم کمرنگ شدن خطوط قرمز برای فیلمسازی
در حاشیه آغاز رسمی فیلمبرداری سریال «از یادها رفته» حبیب دهقان‌نسب پخش سریالهای تکراری را عامل جذب مخاطبان به سریالهای ماهواره‌ای دانست و خواهان کمرنگ‌شدن خطوط قرمز برای فیلمسازی شد.
حبیب دهقان‌نسب در سال 1328 در شیراز متولد شد. او فارغ‌التحصیل بازیگری و کارگردانی تئاتر از دانشکده هنرهای زیبادانشگاه تهران است و در سال 1346 فعالیت‌های هنری خود را آغاز کرد. اولین حضور سینمایی او در فیلم «شرایط عینی» در سال 1366 بود و سپس در آثار سینمایی بسیاری همچون «عبور از تله»، «باشگاه سری»، «سگ‌کشی» و «عقاب صحرا» به ایفای نقش پرداخت و به خاطر بازی هنرمندانه در فیلمهای «سفر به چزابه» و «نسل سوخته» مورد توجه منتقدین سینما قرار گرفت.
در تلویزیون با سریال در پناه تو شناخته شد و در سالهای اخیر در مجموعه‌های تلویزیونی «تنهاترین سردار»، «ولایت عشق»، «خواب و بیدار»، «حس سوم» و «فوق سری» با مهدی فخیم‌زاده همکاری داشت و در سریال امام علی(ع) نقش حرث برادر قطام را بازی کرد. این بازیگر توانای تئاتر، سینما و تلویزیون هم‌اکنون ایفای نقش در مجموعه تلویزیونی «از یادها رفته» به کارگردانی بهرام بهرامیان که به تازگی کلید خورده است را در دست دارد.
در ادامه گفتگوی اختصاصی خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا با حبیب‌دهقان‌نسب را مطالعه می‌کنید.
تسنیم: در سریال از «یادها رفته» چه نقشی را ایفا می‌کنید؟
نقش من در سریال «از یادها رفته» شخصیتی به نام اتابک میرزا از بازماندگان حکام دوره قاجار است که خلق و خوی جاه‌طلب و بلندپروازی دارد و گمان می‌کند که با از میان رفتن سلسله قاجار حقش ضایع شده و در تلاش است تا موقعیت گذشته‌اش را دوباره به دست بیاورد که در این راه به ترفندهایی دست می‌زند که در سریال باید شاهد آنها باشید.
تسنیم: با توجه به این که شما در فیلم‌هایی با موضوعات خانوادگی، تاریخی و پلیسی به ایفای نقش پرداخته‌اید کدامیک را بیشتر می‌پسندید؟
ژانر اثر برای من تفاوتی ندارد و بیشتر جذابیت قصه و نقش برایم مهم است و بازیگران و عواملی که پشت دوربین حضور دارند و این‌ها فاکتورهایی هستند که برای تمام بازیگران مهم است و اهمیت ژانر معمولا در مرتبه بعدی قرار می‌گیرد.
تسنیم: نقشهای مثبت برای شما جذابتر است یا نقشهای منفی؟
برای من نقش مثبت و منفی تفاوتی ندارد و چه در سینما و تلویزیون و چه در تئاتر نقشهای منفی هم ایفا کردم اما همیشه سعی کردم بین نقشهای منفی و مثبت تعادل ایجاد کنم؛ با وجود اینکه نقشهای منفی جذاب را همیشه قبول کردم اما سعی کردم برچسب بازیگر نقش منفی به من نخورد.
تسنیم: بازی مقابل دوربین را ترجیح می‌دهید یا بازی زنده در تئاتر؟
بازی در تئاتر و بازی در مقابل دوربین هرکدام جذابیت خاص خود را دارند اما تئاتر به دلیل زنده‌بودن و برقراری ارتباط مستقیم با مخاطب کار را برای بازیگر سخت‌تر و به همان نسبت جذابتر می‌کند چون باید برایش تلاش بیشتری کند اما به هرصورت هر دو، کار بازیگری هستند.
تسنیم: همکاری با مهدی فخیم‌زاده را چطور ارزیابی می‌کنید؟
کار با آقای فخیم‌زاده برای من بسیار خوب بوده؛ طبیعتاً وقتی کار با یک کارگردان برای بازیگر به چندین اثر می‌رسد نشان‌دهنده آن است که هر دو زبان یکدیگر را می‌فهمند و کارکردن با هم را دوست دارند؛ تا کنون پنج سریال با آقای فخیم‌زاده کار کردم و اگر باز هم پیشنهاد کار از سوی ایشان داشته باشم با جان و دل می‌پذیرم چون کارگردانی است که هم مقوله بازیگری را به خوبی می‌شناسد و هم در زمینه کارگردانی شناخت بسیار خوبی دارند و مجموع این دو عامل از ایشان کارگردان بسیار خوبی ساخته است.
تسنیم: آیا از وضعیت فعلی تلویزیون ایران گلایه‌ای دارید؟
گلایه‌ای که من از سینما و تلویزیون دارم گلایه‌ای است که بارها گفته شده اما ترتیب اثر داده نشده است و آن عبارت از این است که وقتی ما از مسئله تهاجم فرهنگی از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای و جذب مخاطبان به سریالهای ماهواره‌ای نگران هستیم طبیعتاً باید این کمبود را با آثار خودمان جبران کنیم؛ هر چقدر کارهای ما جذابتر، منطقی‌تر، اصولی‌تر و به زندگی مردم نزدیکتر باشد و مردم خودشان را در این آثار ببینند ارتباط تنگاتنگ‌تری با آن اثر برقرار میکنند؛ در کشور ما سریالهایی ساخته شده که در زمان پخشش خیابانها خالی شده و حتی اگر همزمان با پخش سریالهای ماهواره‌ای بوده مردم تماشای آن سریال تلویزیونی را ترجیح داده‌اند؛ البته نباید برچسب‌هایی مثل «سیاه‌نمایی» و «تلخ» به سریالهای واقع‌گرا چسبانده شود چون بالاخره زندگی هم تلخی دارد و هم شیرینی و ما نمی‌توانیم فقط شیرینی‌های زندگی را در فیلمها نشان بدهیم چون مخاطب، آن را باور نمی‌کند زیرا در همین اجتماع زندگی می‌کند و همه کمبودها را با گوشت و پوست و استخوانش احساس می‌کند؛ پس نمی‌توان مخاطب را با رنگ و لعابی که به آثار می‌دهیم فریب داد و به همین خاطر است که مخاطب فریب نمی‌خورد و به سراغ سریالهای ماهواره‌ای می‌رود؛ بنابراین ما باید خطوط قرمز را مقداری کمرنگ کنیم و به نویسندگانمان اجازه دهیم تا هر آنچه که باید را بنویسند و لازم است که به کارگردانان، عوامل و بازیگرانمان اعتماد بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم کارهای جذابتری بسازیم و تجربه نشان داده وقتی که این اتفاق بیفتد مخاطبان دیگر به سوی کانالهای ماهواره‌ای نمی‌روند و مانند سابق به تماشای فیلمهای تلویزیون می‌نشینند.
تسنیم: با توجه به مشکل کمبود بودجه که صدا و سیما با آن مواجه است آینده تلویزیون و سریالهای تلویزیونی را چطور پیش‌بینی می‌کنید؟
با توجه به این که تلویزیون دارای شبکه‌های متعددی است و این شبکه‌ها نیاز به خوراک دارند و این خوراک هم باید به گونه‌ای باشد که مخاطب را به خود جذب کند؛ قاعدتاً باید بودجه لازم را هم در اختیار داشته باشد چه از طریق دولت و چه از طریق آگهی‌های تبلیغاتی که دارای درآمد چندصد میلیاردی هستند و متعلق به خود شبکه است؛ البته من دقیقاً نمی‌دانم که درآمد تبلیغات تلویزیونی از چه طریقی به دست شبکه‌ها می‌رسد چون ممکن است بودجه یک شبکه 500 میلیارد تومان باشد و 200 میلیارد آن خرج شده و 300 میلیارد گم بشود! البته به عنوان مثال گفتم اما به هر صورت نباید چنین اتفاقاتی بیفتد و اگر بودجه‌ای که در اختیار شبکه قرار می‌گیرد آنچنان که باید و شاید خرج شود حتماً اتفاقات بزرگی می‌تواند شکل بگیرد؛ وقتی که بودجه نباشد طبیعتاً به دنبال کارهایی می‌رویم که به اصطلاح «سردستی» ساخته و پرداخته می‌شوند و یا به تکرار می‌افتیم؛ مگر تماشاگر گناه کرده که باید فیلمها و سریالهای تکراری را تماشا کند؟ تماشاگر پس از ساعتها انجام کار به منزل می‌آید تا با تلویزیون سرگرم شود و ما باید برای ساعات فراغت مخاطبان برنامه‌های خوب ارائه دهیم و این هدف محقق نمی‌شود مگر آن که کارهای جذاب بسازیم و ساخت کارهای جذاب هم نیاز به بودجه دارد که باید به هر شکلی فراهم شود.
