فقدان مدیریت استراتژیک در سینما
موضوع مستند «قرارداد 19 ژوئن»، موضوع تکان دهندهای است و متاسفانه سینمای ما به دلیل فقدان یک مدیریت استراتژیک در حوزه سینمای مستند و بلند غافل مانده است.
مستند «قرارداد 19 ژوئن» ، روایتی از یک تطابق تاریخی از مذاکره ایران-آمریکا است که توسط ایمان گودرزی ساخته شده است. او در این مستند دانشجویان ایرانی را نمایش می دهد که در پی تسخیر سفارت آمریکا تعدادی از دیپلماتهای این کشور را گروگان گرفتند. ماجرای مبادله این گروگانها در دولت ایران تبدیل به جریان یک مذاکره طولانی مدت میشود. بهزاد نبوی از طرف دولت شهید رجایی سرپرست مذاکرات میشود. مذاکرهای که هنوز هم نتایج آن تمام نشده و در دادگاه بینالمللی لاهه در جریان است. محمد تقی فهیم کارشناس سینما و منتقد درباره مستند «قرارداد 19ژوئن» که به بخشی از تاریخ انقلاب توجه دارد در گفت و گو با خبرنگار سینمایی فارس تاکید کرد: خوشبختانه با ورود بچههای تازه نفسِ مستندساز و ورود چند تشکل و نهاد در حوزه مستندسازی، این حوزه به لحاظ کمی، دوران خوبی را طی میکند. مستند «قرارداد 19 ژوئن»، یک نمونه خوب از تحرکات اتفاق افتاده در عرصه مستندسازی است. مستندی که جنبه رسانهای و اطلاعرسانی خودش را به خوبی انجام میدهد و پیشاپیش به تماشاگر اعلام میکند که مخاطب قرار است با چه موضوعی روبرو شود و در همین ورودیه «به روز بودن» خودش را به رخ میکشد و این خاصیت مستندهای خوب و ماندنی است.
چگونه گفتن، اصلیترین عامل ماندگاری مستند است. موضوع مستند «قرارداد 19 ژوئن»، موضوع تکان دهندهای است و نشان میدهد که مستندساز، وظیفه اجتماعی، رسالت تاریخی و تعهد رسانهای خودش را به خوبی انجام داده و تلاش کرده تا از یک پروند مختومه و فراموش شده به خوبی به نفع تبیین افشاگری مسائل روز، بهره ببرد تا به مردم گوشزد کند در مسئله قراردادها مراقب باشید تا یک بار دیگر فریب نخورید، چرا که ما سی سال قبل همین مسیر را رفتیم و به حقوقمان نرسیدیم.
وی ادامه داد: معتقدم مستندساز باید آن چنان شهامت و جسارت داشته باشد که وقتی به یک موضوع بحرانی ورود پیدا میکند حتما با یک نتیجه روشنتری آن را به اتمام برساند. این درحالی است که ما در پایان این مستند با چند سوال از سوی فیلمساز روبرو هستیم که اتفاقا فیلم باید خودش به این سوالات پاسخ دهد. اما میانه اثر بسیار هوشمندانه انتخاب شده و کاملا هدفمند است. کاتهای فیلم و انتخاب جملات، سنجیده بوده که نشان از نتیجه پژوهش خوب است.«قرارداد 19 ژوئن» از عهده انتخاب مطالب خودش برآمده اما قالب این توفیق، بیشتر متکی بر بیان وکلام است و کمتر از کشمکشهایی که مستند به آن نیاز دارد، استفاده شده و بیشتر به صحفه روزنامهها شبیه شده است.
کارشناس و منتقد سینما تاکید کرد: مستند «قرارداد 19 ژوئن»، مستند قدرتمندی است و هنگامی که فیلم به سراغ نقد آیت الله هاشمی رفسنجانی میرود، قدرتمندی آن اثبات می شود. لذا فیلم، به خوبی و با ظرایف، دیدگاههای مختلف را در کنار هم قرار می دهد و مخاطب را به یک نتیجه مشخص رهنمون میسازد. ازسوی دیگر، این فیلم میتواند یکی از فیلم های مستند به اتفاقات تاریخی جامعه ما محسوب شود و حتی بعدها می توان به این فیلم استناد تاریخی کرد. در حال حاضر نیز اولین فیلم در این زمینه است و این حاکی از هوشمندی سازنده مستند است که چنین موضوعی را برگزیده است.
مستند «قرارداد 19 ژوئن» یک نمونه کوچک از اتفاقات بسیاری است که در کشور ما رخ می دهد، متاسفانه سینمای ما به دلیل فقدان یک مدیریت استراتژیک در حوزه سینمای مستند و بلند غافل مانده، در حالی که این مضامین جذابیتهای زیادی حتی برای دنیا دارد و ما میتوانیم با تولید این نوع مستندات، آنتن کشورهای دیگر را پُر کنیم. هماکنون تلویزیون در حالی فیلمهای مختلفی از کشورهای دیگر پخش میکند که ما 2000 نفر مستندسازِ جوانِ مشتاق با موضوعهای مختلف داریم که یک مدیریت صاحب درک و متعهد میتواند از این پتانسیل بهره مند شود.