عقب نشینی الهام علی اف از اقدامات ضد ایرانی با یک دروغ؛ چرا رئیس جمهور آذربایجان در پی انکار حضور اسرائیل در منطقه است؟

رزمایش بزرگ و تهدیدآمیز ارتش جمهوری اسلامی ایران در شمال غرب کشور، حالا با واکنش نسبتاً تند «الهام علی اف»، رئیس جمهور آذربایجان رو به رو شده است. علی اف درحالی حضور سرویس های امنیتی اسرائیل در مجاورت با ایران را تکذیب می کند که مقامات ایرانی به همین دلیل هشدارهایی جدی به همسایه شمال غربی خود مخابره کرده اند.

«بازتاب»؛ آرش خداپرست- در چند هفته اخیر شاهد این بودیم که تنش ها میان ایران و جمهوری آذربایجان به اوج خود رسید و مقامات کشورمان با تدارک یک رزمایش نظامی نسبت به آنچه که در مرزهای شمال غربی کشور در حال رخ دادن است، واکنش نشان دادند.

همه این تنش و درگیری ها پس از آنی آغاز شد که مسئولان آذربایجانی اقدام به اذیت و آزار رانندگان ایرانی کردند که از طریق خاک ارمنستان عازم اروپای شرقی بودند و در همین راستا چند راننده ایرانی را نیز بازداشت کردند.

این اذیت و آزار به نوعی پیامد جنگ سال گذشته قره باغ است که به دنبال آن جمهوری آذربایجان بنا دارد تحت حمایت های اسرائیل و ترکیه مرز زمینی ایران با ارمنستان را قطع کرده و به این وسیله ضمن اتصال منطقه نخجوان به خاک اصلی کشورشان، همچنین بستر اتصال ترکیه از طریق زمینی به آذربایجان و آسیای مرکزی را فراهم کند.

این تغییر و تحولات جغرافیایی درحالی در دستور کار مقامات آذربایجانی قرار گرفته که جمهوری اسلامی ایران به شدت در برابر آن واکنش نشان داده و هرگونه تغییر ژئوپلیتیکی در مرزهای مجاور با کشور را خط قرمز و مغایر با منافع ملی خود توصیف کرده است.

البته جمهوری اسلامی ایران علاوه بر این مهم نسبت به حضور و  دخالت های امنیتی و نظامی اسرائیل در مرزهای شمال غربی کشور نیز حساس است و در رزمایش اخیر نیز در این رابطه هشدارهای لازم را به مقامات آذربایجانی داد.

این هشدارها در حالی مطرح شد که الهام علی‌اف، رییس جمهوری آذربایجان روز دوشنبه ۱۲ مهر در سفر خود به شهر مرزی جبرئیل در بخش شمالی رود ارس به سخنان اخیر مقام‌های ایرانی درباره حضور اسرائيل در این کشور واکنش نشان داد و آنرا اتهاماتی “بی‌أساس” دانست که “بی پاسخ نخواهد ماند.”

الهام علی‌اف در همین رابطه خواهان ارائه شواهد از سوی جمهوری اسلامی شد و گفت: “متاسفانه، مقامات رسمی اتهامات بی اساس را علیه ما مطرح کردند. گویا، آذربایجان اسرائیل را به این مناطق آورده است.”

او پرسید مقام‌های ایران “اسرائیل را اینجا کجا دیدند؟! اینجا یک نفر هم زندگی نمی کند. اینجا هیچ ساختمانی وجود ندارد.” رییس جمهوری آذربایجان تاکید کرد که این کشور خود تصمیم می‌گیرد که با کدام کشور ارتباط برقرار کرند و “هیچ کس اجازه ندارد در امور داخلی ما دخالت کند.

صحبت های علی اف در مورد لزوم عدم دخالت ایران در امور داخلی جمهوری آذربایجان در حالی مطرح می شود که می دانیم این دولت مدت هاست تحت تأثیر حمایت های آمریکا و اسرائیل به صورت پیوسته در حال حمایت و تغذیه تجزیه طلبان در ایران است.

از سویی نیز رئیس جمهور آذربایجان در حالی موضع مقامات ایرانی در مورد حضور اسرائیل در مرزهای شمال غربی را رد می کند که مصادیق و مستندات فراوانی به لحاظ تاریخی در این باره وجود دارد و این مهم اساساً غیرقابل انکار است.

مثلاً در شهریورماه 1393 یک پهباد که به سمت سایت غنی سازی نطنز در مرکز ایران در حال حرکت بود توسط سامانه های پدافند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ردیابی و منهدم شد.

بررسی های تخصصی در این باره نشان می داد که این پهباد اسرائیلی از خاک آذربایجان بلند شده و به سمت مرکز ایران حرکت کرده بود.

 در همین رابطه در آن زمان منابع امنیتی اعلام کردند: پهپاد «هرمس» که در تاریخ یک شهریور (۲۳ اوت) پس از طی ۳۰۰ کیلومتر مسافت هوایی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سرنگون شد به سوی تاسیسات غنی سازی نطنز در مرکز ایران در حرکت بود.

این منابع افزودند: افشای محل پرواز این پهپاد اسرائیلی حاکی از نقش باکو در ماموریت جاسوسی رژیم اسرائیل است.

این پهپاد جاسوسی رادارگریز پیش از رسیدن به مقصد خود توسط یک موشک زمین به هوا هدف گرفته شد.

جدا از این مروری بر مواضع و سخنرانی های خود مسئولان آذربایجانی نیز به خوبی نشان می دهد که آذربایجانی ها در حوزه نظامی و امنیتی ارتباط بسیار تنگاتنگی با اسرائیل برقرار کرده اند و در جنگ با ارمنستان در مناقشه قره باغ نیز این حمایت ها بهره بردند.

به طور مثال در این باره 29 مهرماه سال گذشته «حکمت حاجی‌یف»، معاون رئیس جمهوری آذربایجان در مصاحبه‌ای که با شبکه خبری والا انجام داد با اشاره به اینکه ارتش کشورش در جنگ با ارمنستان از پهپادهای اسرائیلی به ویژه پهپادهای انتحاری استفاده می‌کند اذعان می‌دارد: «نیروهای آذربایجان وابستگی بسیاری به پهپادهایی دارند که از اسرئیل دریافت می‌کنند. این پهپادها نه تنها برای بمباران بلکه برای جمع‌آوری اطلاعات نیز به کار می‌رود و برجسته ترین آنها پهپاد “کامی کازه” است که در اوایل ماه جاری مورد استفاده قرار گرفت. مهندسان و سازندگان اسرائیلی که این پهپادها را طراحی و تولید کرده‌اند، شایسته قدردانی هستند».

صرف نظر از این دو مصادیق پژوهش های دانشگاهی نیز نشان می دهد که اسرائیل با اهدافی نظیر مقابله با نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه، گسترش فضای امنیتی برای خود، تسهیل مهاجرت یهودیان به آذربایجان و استفاده از ساکنان مهدوی منطقه برای مقاصد امنیتی، تلاش در جهت مقابله با اسلام گرایی در منطقه و… از سال 1948 در این منطقه حضور پر رنگی دارد و نیز دولت جمهوری آذربایجان نیز برای تحقق اهدافی نظیر ایجاد ارتباط صمیمی با آمریکا، استفاده از کمک های اقتصادی و امنیتی اسرائیل، استفاده از لابی یهود در مقابل لابی ارمنی در آمریکا، مبارزه با اسلام گرایی به شدت به اسرائیل وابسته شده است.

مستند به موارد اشاره شده اکنون مرزهای شمال غربی ایران به ویژه خاک جمهوری آذربایجان بدون شک به محلی برای فعالیت های ضد ایرانی اسرائیل بدل شده است و در چنین شرایطی تکذیب های الهام علی اف آن هم در مقام کلام نمی تواند راهکار مناسبی برای رهایی از تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران باشد.

به دیگر سخن رئیس جمهور آذربایجان باید در مقام عمل و شفاف هرگونه اقدام ضد ایرانی علیه منافع جمهوری اسلامی ایران چه در خاک ایران و چه در خاک خود را متوقف کرده و برای رسیدن به ثبات در روابط با ایران باید رویه های کنونی را کنار بگذارد.