طبقات متوسط در آینده نزدیک از رشته‌های خوب دانشگاهی هم محروم می‌شوند
معاون وزارت آموزش و پرورش گفت:هم اکنون به دلیل جداسازی از طریق نظام آموزشی بازتولید طبقات اجتماعی را داریم و در آینده کدرشتههای خوب دانشگاهی از دسترس طبقات متوسط خارج خواهد شد
رضوان حکیم‌زاده در برنامه تلویزیونی زاویه در پاسخ به این پرسش که تبعیضآمیزترین جنبه آموزش و پرورش ایران چیست، اظهار کرد: تفاوت در برخورداری از کیفیت خوب یادگیری بین دانش‌آموزان، تبعیضآمیزترین جنبه آموزش و پرورش است و ما در معنای کیفی عدالت آموزشی با تبعیض مواجه هستیم و فرصت‌های برابر یادگیری وجود ندارد.
وی افزود: در فراهم کردن فرصت دسترسی برابر به آموزش فارغ از جنسیت، نژاد، فرهنگ و قومیت کارنامه افتخار‌آمیزی داریم و از جهت نرخ پوشش تحصیلی و دسترسی به آموزش دستاوردها خوب است به گونه‌ای که در دوره ابتدایی نرخ پوشش تحصیلی 98.5 درصد است و دسترسی دختران به آموزش قابل توجه به گونه‌ای که امروز نسبت برابری دختران و پسران به آموزش نزدیک به هم بوده و 49 به 51درصد است، در حالی که این نسبت قبل از انقلاب 30 به 70 درصد بود.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: اما هم اکنون تمام کودکان فرصت برابر یادگیری ندارند و این دلایل متعددی دارد و در مفهوم کیفی عدالت آموزشی با مشکل مواجه هستیم.
جداسازی دانش‌آموزان براساس 4 طبقه
حکیم‌زاده ادامه داد: اینکه می‌گویند مسیر جداسازی دانش‌آموزان در انواع مختلف مدارس ابتدا درست بود و بعد دچار انحراف شد، از اساس غلط است چرا که تربیت فرایند اجتماعی است و باید فرصتی فراهم شود تا دانش‌آموزان از رهگذر کنار هم بودن به لحاظ طبقات اجتماعی و میزان هوش، تربیت شوند اما هم اکنون در چهار طبقه آنها را از یکدیگر جدا می‌کنیم یعنی براساس طبقه اقتصادی و اجتماعی، عملکرد تحصیلی که همراه با طبقه اجتماعی و اقتصادی است، هوش و امتیازات خاص از یکدیگر جدا می‌شوند.
وی افزود: اگر بخواهیم یادگیری باکیفیت برای همه دانش‌آموزان اتفاق بیفتد چهار عامل اصلی موثر هستند، از جمله کیفیت معلمان، فضا و امکانات، تراکم کلاس‌های درس و کیفیت همسالان در محیط یادگیری هم‌اکنون فرصت نابرابر یادگیری تحت تاثیر جدا سازی‌ها رخ می‌دهد و این سوال مطرح است که آیا فرصت یادگیری برای یک کودک در حاشیه تهران در کلاس درس 40 نفر با سرباز معلم و شرایط نامناسب اقتصادی خانواده با کودکی دیگر که در مدرسه خاص با گزینش خاص، معلمان و امتیازات خاص تحصیل می‌کند، یکسان است.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش ادامه‌داد: در گذشته آموزش عامل تحرک اجتماعی بود و فرزند پزشک، کارمند، کارگر و مسئول در یک محیط به مدرسه می‌رفتند و از آموزش یکسان بهره‌مند می‌شدند و این تفاوت فردی و توانمندی اشخاص بود که راه را در آینده برای آنها باز می‌کرد.
کدرشتههای خوب دانشگاهی هم در انحصار طبقات خاص
حکیم‌زاده خاطر نشان‌کرد: علم تربیت به تفاوت‌های فردی در امر آموزش در محیط نرمال توجه دارد، اما هم اکنون به دلیل جداسازی از طریق نظام آموزشی بازتولید طبقات اجتماعی را داریم و در آینده کدرشتههای خوب دانشگاهی از دسترس طبقات متوسط خارج خواهد شد و هم اکنون رتبه‌های خوب کنکور و المپیادها در انحصار چند شهر بزرگ است و در عین حال در مدارس نیز از طریق جداسازی فرصت با هم زیستن را از کودکان می‌گیریم.
وی عنوان کرد: جدا کردن بچه‌ها براساس عملکرد تحصیلی توسط مدارس خاص به پشتوانه اقتصادی خانواده‌ها ضربات زیادی را به وضعیت مدارس دولتی زده، محیط نرمال کلاس درس را به هم‌ریخته و کیفیت همسالان را از بین برده است.
یک تصور غلط؛ مدارس دولتی کیفیت ندارد پس به مدارس غیردولتی برویم
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش تصریح‌کرد: 42 هزار شهید و معلم دانش‌آموز بعد از انقلاب اسلامی محصول مدارس دولتی هستند و هیچ کدام از مدارس لاکچری بیرون نیامده‌اند، رهبر انقلاب امسال در هفته مقام معلم فرمودند ” کارهای آموزش‌وپرورش را دست‌کم نگیرید” معتقدم هر نظام آموزشی آسیب‌هایی را دارد، اما براساس تجاربی که دارم می‌گویم هر قدر از مرکز دورتر هم که می‌شویم معلمان در کلاس‌های چند پایه، کانکس‌ها و چادرهای عشایری زحمات بسیاری می‌کشند و شرایط اینگونه نیست که به این نتیجه برسیم فضای مدارس دولتی مناسب نیست و ناچاریم مدرسه غیردولتی تاسیس کنیم یا فرزندان خود را به این مدارس بفرستیم.
مدارس غیردولتی دستاوردی ندارند
حکیم‌زاده تاکید کرد: مدارس غیردولتی که برای جذب دانش‌آموز از بین افراد با معدل بالای 19 آزمون برگزار می‌کنند، با پدر، مادر و دانش‌آموز مصاحبه دارند و شهریه چند ده میلیونی می‌گیرند طبیعی است که با پشتوانه این امکانات، فضای یادگیری بهتری را فراهم می‌کنند و بعد هم اعلام می‌کنند که دانش‌آموزان ما در کنکور چنین دستاوردی داشته‌اند، اما این دستاورد نیست، دستاورد زمانی است که در یک مدرسه دولتی عادی میانگین نمرات دانش‌آموزان را یک نمره بالا ببریم.
بازتولید طبقات اجتماعی با جداسازی دانش‌آموزان
وی با اشاره به این که آسیب جدی جداسازی دانش‌آموزان از یکدیگر در جنبه‌های تربیتی است، گفت: وقتی براساس طبقات اقتصادی و اجتماعی آنها را جدا می‌کنیم به دانشگاه‌های برتر دسترسی پیدا کرده و طبقه اجتماعی خود را تکرار می‌کنند، همچنین محیط کلاس درس از حالت عادی خارج و به محیط خاص برای عده‌ای از دانش‌آموزان خاص تبدیل می‌شود.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، اظهار کرد: تمام نظام‌های پیشرو بر اهمیت شناسایی استعدادها توجه دارند، اما به جداسازی اقدام نکرده و از طریق غنی‌سازی محتوای آموزشی، گروه‌های پژوهشی و برنامه‌های تابستانی از دانش‌آموزان تیزهوش حمایت می‌کنند.
حکیم‌زاده افزود: این فرض که چون نمی‌توانیم 100 در صد دانش‌آموزان را اصلاح کنیم پس باید 50 درصد را نجات دهیم از اساس غلط است و تمام بچه‌ها باید از تربیت بهینه بهره‌مند باشند و این موضوع در محیط‌های نرمال رخ می‌دهد و معتقدم کاش هیچ وقت مسیر جداسازی دانش‌آموزان را آغاز نمی‌کردیم. هم اکنون مدارس سمپاد و نمونه دولتی هم شهریه می‌گیرند و اگر پایگاه اجتماعی و اقتصادی بیشتر دانش‌آموزان این مدارس را بررسی کنید از طبقات متوسط و مرفه جامعه هستند، آیا همه خانواده‌ها می‌توانند ساعتی 1.5 میلیون تومان برای قبولی در آزمون مدارس سمپاد هزینه کنند؟
تأسیس مدارس غیردولتی به ارتقای کیفیت مدارس دولتی ختم نشد
وی ادامه داد: فرایند کاهش جمعیت دانش‌آموزان باعث شد که مدارس ما هم اکنون یک یا دو شیفته شوند و این به دلیل حضور بخش غیردولتی نیست. از سوی دیگر اگر وضعیت را بررسی کنیم حضور مدارس غیردولتی به افزایش کیفیت مدارس دولتی منجر نشده است و در حال حاضر در مدارس خاص و غیردولتی جمعیت دانش‌آموزان در کلاس‌های درس خوب است، اما 60 درصد دانش‌آموزان دوره ابتدایی مدارس دولتی در کلاس‌های با تراکم بالای 26 نفر تحصیل می‌کنند و عملاً تاسیس این مدارس به ارتقاء کیفیت مدارس دولتی منجر نشده است.
به گزارش تسنیم، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در پایان خاطر‌نشان‌کرد: هم‌اکنون در جهان دولت‌ها در بحث آموزش عمومی مسئولیت را عهده‌دار می‌شوند به ویژه در سال‌های اولیه کودکی و ما نیز باید این نگاه را داشته باشیم و حداقل در دوره ابتدایی و متوسطه اول جداسازی دانش‌آموزان را اعمال نکنیم و بر تربیت متمرکز شویم.
