ضعف تکنولوژی در صنعت قطعه سازی
تولید داخلی و بومی‌سازی صنایع در سال‌های اخیر توسط دولت بسیار مطرح شده است. همواره با تاکید بر حمایت از تولید داخلی راهکارهایی نیز توسط مسئولان ارائه می‌شود که برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده مورد استفاده قرار گیرد.
به گزارش بازتاب به نقل از کسب وکار ، صنعت قطعه‌سازی خودرو نیز یکی از همین صنایع است که با توجه به اینکه در کشور ما خرید خودرو همواره در بورس است، بومی‌سازی و تولید داخلی قطعات خودرو بیش از پیش احساس می‌شود و به جرات می‌توان گفت که به ضرورت تبدیل شده است.
اما در این میان همواره برای تمام صنایع در راستای تحقق تولید داخلی مشکلاتی به وجود می‌آید. صنعت قطعه‌سازی خودرو نیز با تمام پتانسیل‌هایی که دارد، درگیر واردات است. متاسفانه واردات موجب شده است که کمتر کسی به سراغ قطعات تولید داخل برود و مشکلات این صنعت روز به روز بیشتر شود.
واردات قطعات خارجی مافیایی است که تولید داخلی را نشانه رفته است
محمد واحدی، دکترای مهندسی مکانیک در این باره گفته است که بی‌تردید ایران از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بسیاری برای ساخت قطعات صنعتی و بومی‌سازی آنها در کشور و به دست تولیدکنندگان داخلی برخوردار است. ساخت نخستین قطعات داخلی همواره با موفقیت همراه است، به نحوی که کیفیت قابل توجهی نیز دارد، اما بعد از گذشت زمان با ساخت قطعات بعدی شاهد کاهش کیفیت قطعات هستیم، در حالی که از دانش ساخت تجهیزات برخورداریم. مساله‌ای که باعث می‌شود در نهایت به محصول مورد نظردست نیابیم عدم توان ساخت تجهیزات نیست، بلکه به دلیل عدم ارائه کار خوب و با کیفیت به صورت مستمر است. یعنی در تولیدات اولیه محصولات از کیفیت بسیار مناسبی برخوردارند، اما با گذشت زمان به دلیل عدم حمایت‌های اساسی و سنگ‌اندازی‌هایی که صورت می‌گیرد، موجب کاهش کیفیت کار و دلزدگی تکنسین می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد با بیان اینکه وارد کردن قطعات صنعتی ناکارآمد برای برخی در اولویت است در صورتی که این قطعات با کیفیت بهتری در ایران تولید می‌شود، افزود: متاسفانه گرایش به محصولات خارجی یا اجنبی‌پسندی نیز از معضلات فراروی صنعت کشور است. بی‌تردید بسیاری از محصولات و قطعات صنعتی در حوزه نفت و گاز و… که وارد کشور می‌شوند حتی برای نخستین بار قابلیت نصب و پیاده شدن هم ندارند. نزدیک به 30 درصد از انبارهای شرکت نفتی تجهیزاتی از دیگر کشورهاست که حتی از قابلیت نصب برای یک بار نیز برخوردار نیستند. یقینا واردات قطعات خارجی مافیایی است که تولید داخلی را نشانه رفته، به نحوی که می‌بایست در آینده‌ای نه چندان دور شاهد نابودی استعدادهای داخلی باشیم.
وی مشکلات صنعتی ایران را ناشی از تحریم‌ها نمی‌داند، در این مورد معتقد است که بی‌تردید مشکلاتی که در دانش فنی و ساخت تجهیزات داریم با تحریم‌ها ارتباط قابل توجهی ندارد. درست است که در خرید تجهیزات مشکل داریم اما بیشترین مشکل به فرهنگ ما باز می‌گردد. حتی اگر تحریم‌ها برداشته شود، آن کورسوی امیدی هم که فراروی نخبگان برای تولید داخلی وجود داشت، از بین می‌رود. با باز شدن دوباره بازارهای جهانی، دلال‌ها به سمت آن بازارها کشیده می‌شوند و مجددا تولید داخلی مورد فراموشی واقع می‌شود. در نهایت باید گفت تحریم‌ها 20 درصد در مشکلات اقتصادی واحدهای تولیدی تاثیرگذار بوده و بیشترین مشکل اقتصادی کشور و صنعت متوجه بدنه مدیریتی کشور و عدم مدیریت است. بی‌تردید عدم کارایی و شایسته‌سالاری و نبود آینده‌نگری مدیران سلامت تولید را به خطر انداخته است.
تحریم‌ها به توسعه صنعت قطعات خودرو کمک کرد
حسن بشارت‌نیا، عضو شورایعالی نمایشگاه‌های اتحادیه فروشندگان قطعات یدکی تهران
بازار قطعات خودرو بازاری مهم در صنعت خودروسازی به شمار می‌رود. به عبارتی صنعت مادر شناخته شده و در تمام دنیا توسعه و ارتقای کیفیت تولیدات قطعه‌سازی از اهمیت خاصی برخوردار است. به‌طور کلی این قطعات خودرو است که کیفیت خودرو را تضمین می‌کند. بنابراین ضرورت دارد برای توسعه این صنعت در کشور گام‌های بلندی برداشته شود.
البته در حال حاضر این صنعت در ایران پیشرفت‌هایی را داشته و باید اشاره شود که مجموعه تلاش‌ها در ارتقای این صنعت به بار نشسته و امروز صنعت قطعه‌سازی کشور توانایی تولید بیش از ۷۰ درصد قطعات خودروهای داخلی و خارجی را دارد. در کشور ما قطعه‌سازان توانایی با پتانسیل‌های تولید وجود دارند که متاسفانه در چند سال گذشته به دلیل اعمال تحریم‌ها نتوانستند رشد پیدا کنند و برای ورود به بازارهای بین‌المللی با مشکل مواجه شدند. از سوی دیگر، در کشور به دلیل تحریم‌ها واحدهای صنفی و تولیدی زیادی ایجاد شد که بخش عمده‌ای از آن به خودرو اختصاص داشت و به همین دلیل ظرفیت‌های زیاد و خوبی برای تولید قطعات خودرو در کشور ایجاد شد. اما با توجه به اینکه این بخش بیشتر در اختیار بخش خصوصی بوده همواره حرکت رو به جلو داشته است. این مساله سبب شد قابلیت تولید کمی و کیفی قطعات خودرو در حد مطلوبی ارائه شود.
البته با توجه به اینکه خودرو در ایران طرفداران زیادی دارد و مردم همواره با ورود خودروهای جدید به بازار برای تعویض خودروهای خود اقدام می‌کنند، توجه به صنعت قطعه‌سازی بیش از پیش احساس می‌شود. البته بر سر راه تحقق اهداف مشکلاتی نیز وجود دارد که واردات مهم‌ترین آنهاست. همواره کمک دولت‌ها در پیشبرد اهداف موثر بوده و هست، اما در این صنعت واردات دولتی تولید را نابود خواهد کرد. تنها کمکی که دولت می‌تواند بکند این است که واردات نداشته باشد. اما به این دلیل که دولت دلار دارد و نمی‌تواند به دلیل تحریم‌ها این دلارها را مستقیم وارد کند، ناچار است آن را با یک‌سری اقلام معاوضه کند که این اقلام اغلب قطعات خودرو است و با این کار دولت عملا صنعت قطعه‌سازی را نابود می‌کند.
با تمام این تفاسیر باید به این موضوع نیز اشاره کرد که در حال حاضر قطعات تقلبی نیز در بازار جولان می‌دهند. با توجه به اینکه این بخش، سرمایه در گردش قابل توجهی در کشور ایجاد کرده بسیاری افراد با فعالیت‌های زیرپله‌ای اقدام به عرضه لوازم و قطعات خودرو به صورت غیرقانونی می‌کنند که باید اشاره شود بیشتر این قطعات قاچاق بوده و قابل شناسایی از اصل نیستند.
این در حالیست که از هم گسستگی فعالان این صنعت، فرصت را برای افراد غیرمتخصص و متقلب فراهم کرده و از سوی دیگر در بخش تولید هم موجب شده مانند بخش توزیع با انباشت غیرضروری کالاها مواجه باشیم که این مساله سبب زیان تولیدکننده و توزیع‌کننده، ایجاد رقابت ناسالم در قیمت‌گذاری و همچنین تاخیر در فروش قطعات شده و موجب فعالیت فروشندگان خارج از بازار شده و البته زمان مفید مصرف قطعه را نیز دچار تاخیر کرده است.
ضرورت بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا در تولید قطعات خودرو
رضا رضایی، رئیس انجمن تولیدکنندگان قطعات خودرو
در ایران توانایی ساخت قطعات خودرو وجود دارد. مهندسان و علم‌آموختگان و همچنین تولیدکنندگان بسیار توانایی در این بخش داریم که اگر به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های آنها توجه شود و امکانات مورد نیاز در اختیارشان قرار داده شود، می‌توانیم تحول عظیمی در این صنعت ایجاد کنیم.
در تمام دنیا به‌کارگیری تکنولوژی‌های روز و مدرن و همچنین افزایش کیفیت در صنعت قطعه‌سازی باعث پیشرفت‌های بی‌شماری شده و آوازه آن در تمام بازارهای بین‌المللی پیچیده، به‌طوری که در همین کشور خودمان اگر قطعه‌ای خارجی را در برابر قطعه‌ای ایرانی یا به اصطلاح داخلی قرار دهند، خریداران قطعات خارجی آن هم برندهای معروف را انتخاب می‌کنند.
بنابراین این ضرورت احساس می‌شود که باید صنعت قطعه‌سازی را با تکنولوژی‌های روز منطبق کنیم و با رعایت استانداردهای کیفیت و ایمنی بتوانیم بازارهای صادراتی را شناسایی و به آنها ورود کنیم. در حال حاضر شرایط تولید قطعه، مراحل تولید و مواد اولیه، براساس شناسنامه مشخص شده است و قطعه‌سازان براساس استانداردهای خودروسازان داخلی تولید می‌کنند. در سال گذشته میزان نارضایتی از بی‌کیفیتی قطعات خودرو کاهش یافت، اما برای به‌روز بودن باید قطعه‌سازان به سمت تکنولوژی‌های روز بروند تا کیفیت خودروهای تولیدی ما افزایش یابد. همچنین در سال گذشته کمترین میزان صادرات قطعه را داشتیم که حدود 100 میلیون یورو بود و علت آن اعمال تحریم‌ها و قطع ارتباط بانکی بوده است.
از سوی دیگر، متاسفانه در سال‌های گذشته به دلیل برخی مشکلات اقتصادی قطعه‌سازان به‌روز کردن ماشین‌آلات در صنعت قطعه‌سازی محقق نشد و این در حالیست که 50 درصد قطعه‌سازان از دستگاه‌های پیشرفته برای تولید قطعات استفاده می‌کنند. در شرایط فعلی اقتصادی و با همین ماشین‌آلات کنونی، توان تولید به میزان 40 درصد خودروهای جدید در کشور را داریم و برای خودروهای داخلی توان صد در صدی تولید قطعات وجود دارد. هدف‌گذاری برای تولید خودرو در سال 96 نیز انجام شده است. برنامه‌ریزی برای تولید یک میلیون و 500 هزار خودرو و فروش آنها انجام شده و همه باید در جهت افزایش کیفیت خودروهای تولیدی تلاش کنیم. البته لازم به ذکر است که در طول یک سال گذشته هزار و 300 یورو قطعات خودرو از مبادی رسمی وارد کشور شد و حدود همین رقم هم از طریق قاچاق به کشور آمد که صنعت قطعه‌سازی ما را دچار مشکل کرد.
