«سیاسیترین مداح» پایتخت؛ از نازی آباد تا مسجد ارگ /مروری بر مواضع سیاسی – انتخاباتی «حاج منصور»
مراسم های عزاداری در دهه نخست محرم و داغ شدن بحث در مورد مداحی و مداحان فرصت خوبی است تا نگاهی به زندگی، خط و مشی ، اقدامات و مواضع مداحان معروف پایتخت داشته باشیم.
حاج منصور ارضی یکی از معروف ترین های عرصه مداحی است، او علاوه بر اینکه مداح و روضه خوان صنف لباس فروش هاست، در کسب و کار هم اهل همین صنف است. در بازار پارچه فروش ها حجره دارد. صدای دلنشین او و روضه خوانی های خاصش بسیاری را پای ثابت مراسم هایش کرده است.
حاج منصور سی و چند سالی می شود که مسجد ارگ را به عنوان پایگاه خود انتخاب کرده است. سعید حدادیان، عبدالرضا هلالی، محمود کریمی و بسیاری دیگر را آموزش داده و از دهه 80 به این طرف یک سری برنامه های ثابت دارد. مثلا مراسم دعای کمیل در آرامگاه شاهعبدالعظیم و زیارت عاشورا سه شنبه ها در «حسینیه صنف لباسفروشان تهران». اجرای مراسم هفتگی در «حسینیه بیت الزهرا» و «حسینیه چمنی» یا مرثیه خوانی اواخر تابستان در حرم علی بن موسی الرضا نیز سال ها است که قطع نشده است.
از نازی آباد تا دوکوهه
حاج منصور متولد 1332 است و در محله نازی آباد تهران به دنیا آمده است. او مداحی را در کودکی و از عموی خود حسن ارضی یاد گرفته است. جوانی در سال های منتهی به انقلاب اسلامی موجب شد که مداحی های حاج منصور در همان مقطع رنگ و بوی سیاسی به خود بگیرد. جنگ که آغاز شد حاج منصور راهی جبهه شد، خاطرات برگزاری دعای کمیل در «دوکوهه» شاید پررنگ ترین تصویر از حضور او در جبهه باشد.
در سالهای بعد از جنگ، ارضی کم کم ورود مداحان به سیاست را کلید زد، گروه «نوسازی معنوی حزبالله» را با همکاری حسین اللهکرم تشکیل داد اما در دولت دوم هاشمی رفسنجانی بود که بیش از قبل اظهارنظرهای سیاسی کرد. همیشه به اصلاح طلبان و به خصوص کارگزارانی ها انتقاد دارد. آیت الله هاشمی رفسنجانی، سید محمد خاتمی، عطاءالله مهاجرانی و هاشم آغاجری بیش از همه مورد توجه و انتقاد او بوده اند البته نقدهای محدود به اصلاح طلبان نبوده و حاج منصور محمدباقر قالیباف را نیز بی نصیب نگذاشته است.
موضع گیری های سیاسی علیه سیاسیون؛ از قالیباف تا هاشمی
ارضی در صنف لباس فروش ها مشعول به کسب و کار است و بسیاری از موضع گیری ها تند سیاسی اش را در مراسم های مذهبی همین صنف بیان کرده است. مثلا در مراسم دعای عرفهٔ سال 86 خطاب به قالیباف گفت: «در عین حال که ابن سعد را لعن میکنیم باید ابن سعدهای زمان را نیز بشناسیم. آن ملعون در مقابل فرمایش حضرت ابا عبدالله الحسین که در قبال کشتن من به گندم ری هم نمیرسی با تمسخر گفت که اگر به گندمش نمیرسم به جوی طویلههای آن که میرسم. برخی از ابن سعدهای زمان ما هم همین گونهاند وهر طوری که شده قصد دارند گوشهای را اشغال کنند و حالا اگر به گندم ریاست جمهوری نرسیدهاند، جوی فلان سازمان و شهرداری و مدیرکلی هم برایشان کافی است.»
حاج منصور در همین مراسم با لحنی توهین آمیز به صدا و سیما انتقاد کرد. انتقاداتی تند آن روز حاج منصور را برای ۲ سال از مداحی در مجالس سوگواری حسینیه امام خمینی محروم کرد.
حاج منصور ارضی طی این سال ها حتی با آیت الله مکارم شیرازی نیز اختلاف پیدا کرد. مداح معروف انتقادات از مداحان را تحمل نکرده و مراجع را تهدید کرده بود که «اگر اعتراضات ادامه یابد، به مداحان میگویم که دیگر نخوانند». البته او خودش زود دریافت که اشتباه کرده و ماجرا با یک عذرخواهی رسمی و دستبوسی فیصله داد.
ناگفته نماند که حاج منصور ارضی که از قضا رابطه خوبی با رئیس دولت نهم داشت، در اواخر دولت دهم با احمدی نژاد و نزدیکان او از جمله مشایی نیز به مشکل برخورد.. او در مراسم زیارت عاشورای حسینیه صنف لباس فروشها – سال 1389- مشایی را با سلمان رشدی مقایسه کرد و گفت: «این آقایی که ادعای آسمانی بودن دارد از سلمان رشدی هم بدتر است». ارضی کوتاه نیامد و در شب نوزدهم ماه رمضان سال ۱۳۹۰ برای اعدام مردمی مشایی جایزه تعیین کرد. دولت احمدی نژاد نیز بر اساس ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی به اتهام توهین و افتراء و تحریک به قتل رئیس دفتر رئیس جمهور از ارضی شکایت کرد اما نهایتا این حاج منصور بود که از تبرئه شد.
انتقادات سیاسی ارضی اغلب با ناسزاگویی و گاهی نیز با ادعاهای اثبات نشده همراه بوده و به همین خاطر مورد اعتراض قرار گرفته است. مثلا یک بار در انتقاد از هاشم آقاجری او را «حرامزاده» خوانده بود. نمونه ادعاهای عجیب نیز آن بود که در شهریور ۱۳۸۸ – مراسم شب قدر مسجد ارگ – در واکنش به حوادث پس از انتخابات ریاستجمهوری مدعی شد: «۱۰۰ نفر دختر و پسر را به استخری از مشروب بردهاند و پس زنا و مصرف مواد مخدر به میان جمعیت آمدهاند و زدهاند و کشتهاند». یک سال بعد در مرداد ۱۳۸۹ نیز در همان مسجد ارگ مدعی شد که محمدعلی ابطحی در حال زنا دستگیر شده و اعترافات او هم به همین دلیل بودهاست.
ارضی در میانه اظهارنظرهای توام با توهین خود به آیت الله هاشمی نیز رسید. او در در مراسم دعای عرفه سال 92 در حسینیه صنف پارچه فروشان تهران او را «پیر کفتار» خواند و گفت که «انشاءالله خداوند خبر مرگش را برساند». ارضی گفته بود که «این فرد اظهارات نادرستی درباره حذف شعار مرگ بر آمریکا می کند و عده ای از اطرافیان پول پرست و بی غیرتش از او حمایت می کنند».
منصور ارضی در مراسم دعای عرفه سال 95 نیز به احمد مازنی نماینده اصلاح طلب مجلس توهین کرد. مازنی گفته بود « وقتی که میگوییم که در جامعه هم کنسرت و هم روضه باشد، این رفتار را از امامحسن(ع) و امامحسین(ع) آموختیم؛ آنها که مدعی دین هستند، کاتولیکتر از پاپ نشوند». این حرف ها چیزی نبود که حاج منصور تحمل آن را داشته باشد و به همین خاطر از تریبون رسمی مراسم دعای عرفه، گفت: «مرتیکه پفیوز در لباس روحانیت این حرف را زده است و نماینده فرهنگی آن مجلس خرابشده هم هست!»
آخرین عمل سیاسی حاج منصور اما بوسیدن دست حجت الاسلام رئیسی در جریان رقابت های انتخاباتی سال جاری است. او حتی بعد از کنارگیری قالیباف به نفع رئیسی دلش را با ابن سعد قدیم صاف کرد و در پیامی از وی تقدیر کرد. حاج منصور اقدام قالیباف را نشان دهنده مردانگی ، غیرت و از خود گذشتگی او توصیف و ابراز امیدواری کرد که قالیباف در دولت کار و کرامت به کارگیری شوند .