سه سناریوی آینده ایران و آمریکا در مورد توافق هستهای؛ ممکن است سه جنگ سرد بالقوه به جنگی داغ بدل شود
کریم سجادپور کارشناس ارشد امور ایران معتقد است حتی با وجود تحریمهای تضعیفکنندهی آمریکا که صنعت نفت ایران را هدف قرار داده اند تهران ممکن است به یک توافق موجود با غرب پایبند باشد تا پایان ریاست جمهوری ترامپ مسجل شود.
به گزارش نامه نیوز، کریم سجادپور عضو ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بینالملل میگوید: «به نظر میرسد راهبرد ایرانیها این است که تا پایان دولت ترامپ صبر کنند. صبر کنند ببینند در انتخابات میاندورهای چه میشود یا در انتخابات ۲۰۲۰ آیا ترامپ دوباره انتخاب میشود یا نه.»
سجادپور نتیجهی احتمالی شمارهی یک فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی ترامپ بر ایران را ادامهی وضع موجود میداند. «آمریکا از توافق هستهای خارج شده، اما ایران به همراه سایر کشورها در آن باقیمانده است: اروپا، روسیه و چین.» به نظر سجادپور در یک سناریوی وضع موجود ایران احتمالاً فکر میکند آمریکای دوران ترامپ با انکار تعهدات بینالمللیاش مانند یک رژیم سرکش عمل میکند درحالیکه ایران تمام تعهداتش بر اساس توافق را عملی کرده است.
سجادپور معتقد است این حالت برای آمریکا بد نیست، چون ایران همچنان پایش را روی ترمز هستهای نگه میدارد.
ماه گذشته فدریکا موگرینی مسئول ارشد روابط خارجی اتحادیهی اروپا از ایجاد یک سامانهی پرداخت جدید خبر داد که طی آن اعضای اتحادیهی اروپا، روسیه و چین میتوانند به ارتباطات اقتصادیشان با ایران ادامه دهند بدون اینکه از تحریمهای آمریکا متأثر شوند. بااینحال تعدادی از شرکتهای اروپایی ارتباطشان با ایران را به حالت تعلیق درآوردهاند، ایرانی که ارزش پول ملیاش در یک سال گذشته ۷۰ درصد سقوط کرده است.
سجادپور میگوید: «ایران کشوری است با ظرفیتهای عظیم. سرمایهی انسانی بالا و ذخایر نفت و گاز زیاد. اما به طرز وحشتناکی دائماً زیر فشار اقتصادش قرار دارد.»
در ادامه سجادپور گفت:: «در یک سناریوی دوم که ممکن است موردعلاقهی آقای ترامپ باشد، ایران تحت فشار اقتصادی فرسوده میشود و ناآرامیهای اجتماعی شدت میگیرد و در این شرایط ایران مجبور میشود دوباره پای مذاکره بنشیند و توافق جدیدی را شبیه آنچه قرار است با کیم جونگ اون بسته شود، قبول کند.»
ترامپ نشانههایی از تمایلش برای دیدار و مذاکره با حسن روحانی بروز داده، اما حسن روحانی در جواب پیشنهاد ترامپ را صادقانه ندانسته بود.
سجادپور میگوید: من فکر میکنم روحانی به دنبال رابطهی دیگری بین ایران و آمریکا است.
بیشتر قدرت گرفتن سپاه پاسداران سناریوی سومی را به وجود میآورد که حاوی اتفاقات مهمی در داخل ایران خواهد بود.
اگر شما سال ۲۰۱۰ از هر کارشناسی در مصر یا لیبی یا تونس در مورد آیندهی این کشورها و وقوع بهار عربی میپرسیدید اکثر افراد پاسخ میدادند احتمال چنین رخدادهایی بسیار بسیار پایین است. اما این سناریو جزو ممکنات است. شما همان نوع نارضایتیها را در ایران دارید. با توجه به این نکته که سه چهارم جمعیت فعلی ایران بعد از انقلاب ۵۷ به دنیا آمدهاند.
سجادپور اشاره میکند ایران همزمان در سه جنگ نیابتی با عربستان سعودی، اسرائیل و ایالاتمتحدهی آمریکا درگیر است وضعیت منحصربهفرد و متمایزی دارد.
به نظر سجادپور چهارمین احتمال جنگ است. «همهی این سه جنگ سرد بالقوه میتواند به جنگی داغ بدل شوند. در حال حاضر درگیریهای زیادی در جهان وجود دارد و من فکر میکنم جهان دیگر تحمل یک درگیری دیگر را ندارد، اما در عین حال احتمال اینکه در دو سال آینده شما شاهد نوعی از تشدید تنشها با ایران باشید وجود دارد.»