سهام عدالت به ایستگاه پایانی رسید؛ پرداخت سود نقدی به زودی

با پایان یافتن مهلت تعیین شده برای تسویه باقیمانده اقساط سهام عدالت در 30 مهر، برنامه دولت برای تعیین تکلیف این بخش وارد مرحله جدیدی شد و اکنون مشمولان در انتظار پرداخت سود سهام خود برای سال مالی 95 هستند.

میرعلی اشرف عبدالله‌پوری حسینی رئیس سازمان خصوصی سازی امروز (دوشنبه) از پرداخت سود سهام عدالت در آینده نزدیک خبر داد و گفت که هماهنگی ها و اقدام های مورد نیاز برای آغاز پرداخت سود بین مشمولان به زودی آغاز می شود.
بر اساس اعلام سازمان خصوصی سازی، مشمولانی سهام عدالتی که ثبت نام آنها قطعیت یافته و اکنون سهامدار نهایی هستند، بدون اینکه تا به امروز پولی داده باشند از محل سود سالیانه این سهام مالک حدود 5 میلیون ریال (500 هزار تومان) سهام عدالت شده اند.
همچنین افرادی که در مهلت تعیین شده تا پایان مهر ماه باقیمانده اقساط سهام عدالت را پرداخت کرده اند و مالک 100 درصد سهام خود شده اند، سال آینده از تمام سود حاصله از این سهام برخوردار می شوند و امسال به دلیل آنکه سال مالی 95 مبنای پرداخت ها است، نصف مبلغ سود سهام عدالت به حساب های آنها واریز می شود.

** حدود 170 میلیارد ریال پرداخت شد
بر اساس پیگیری های ایرنا، از ابتدای راه اندازی سامانه سهام عدالت در اواسط اسفند 95 تا پایان مهر ماه امسال در مجموع حدود 170 میلیارد ریال (17 میلیارد تومان) از سوی مشمولان سهام عدالت برای تسویه بدهی این سهام به حساب خزانه داری کل کشور پرداخت شده است.
همچنین از 47 میلیون مشمول سهام عدالت که در قید حیات هستند، 39 میلیون نفر به سامانه مراجعه کرده و صورت حساب خود را مشاهده کرده اند و 34 میلیون نفر نیز شماره شبای بانکی خود را برای دریافت سود اعلام کرده اند.
هرچند با پایان یافتن مهلت تسویه اقساط سهام عدالت، سامانه مذکور برای به روز رسانی از دسترس خارج شد اما تا چند روز دیگر بار دیگر در دسترس قرار می گیرد تا مشمولان بتوانند شماره شبای خود را به سامانه وارد کنند و از سود سهام عدالت بهره مند شوند.

** پرداخت سود سهام عدالت نقدی خواهد بود
با نزدیک شدن به فصل پرداخت سود سهام عدالت، برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از جمله غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و محمدرضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خواستار خودداری دولت از پرداخت این سود به شکل نقدی شدند که با مخالفت دولت رو به رو شد.
تاجگردون در این باره به ایرنا توضیح داده بود: بر اساس برآوردی که دولت انجام داده، افزون بر 40 هزار میلیارد ریال منابع ناشی از سود سهام عدالت باید توزیع شود که این میزان منابع به صورت پراکنده و گسترده به شرکت ها و بنگاه های اقتصادی مختلف پرداخت می شود ولی کمکی به خرج زندگی و معیشت مردم نمی کند.
نماینده مردم شهرستان های باشت و گچساران در مجلس شورای اسلامی گفت: دولت باید به دنبال روش های جایگزین و مناسب دیگری در این زمینه باشد و انتظار این است که رئیس جمهوری و تیم اقتصادی دولت این مهم را عملیاتی نکنند.
تاجگردون یادآور شد: دولت می تواند به‌جای تقسیم و توزیع منابع، بدون اثرگذاری در اقتصاد و معیشت مردم آن را به صورت تجمیع شده برای افزایش بهره‌وری در اقتصاد، اشتغال و سرمایه گذاری اختصاص دهد.
با این وجود مسئولان سازمان خصوصی سازی به عنوان متولی سهام عدالت بر این باورند، شاید مبلغ حدود 700هزار تا 1.5 میلیون ریالی(70 تا 150 هزار تومان) سود سهام عدالت برای عده ای ناچیز باشد اما اگر دهک های پایین درآمدی یعنی خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی را در نظر بگیریم که مالک 100 درصد این سهام هستند و به طور میانگین خانواده های 5 نفره را شامل می شوند، حدود 7.5 میلیون ریال نصیبشان می شود که رقم قابل توجهی برای آنهاست.
به گفته پوری حسینی، این مبلغ سود، حق قانونی سهامداران است و نمی توان آنها را از سودشان محروم کرد.
از سوی دیگر رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هفته گذشته گفته بود که با نظر مجلس قرار شده است پرداخت سود سهام عدالت به‌صورت نقدی به مردم منتفی شود و رئیس جمهوری نیز موافقت اولیه خود را با این پیشنهاد اعلام کرده است که این موضوع از سوی محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت تکذیب شد؛ نوبخت گفت که رئیس جمهوری با توقف پرداخت سود سهام عدالت موافقت نکرده است.

** چرایی پرداخت سود در چند مرحله
طبق قانون تجارت، شرکت ها پس از برگزاری مجامع عمومی هشت ماه فرصت دارند سود حاصله را به حساب سهامداران خود واریز کنند، شرکت هایی که قستمی یا تمام سهام آنها در اختیار سهام عدالت است، از این قاعده مستثنی نیستند و از این رو گردآوری سهام همه شرکت ها امری زمانبر است.
بر این اساس سازمان خصوصی سازی پیش بینی کرده که به مرور که این سودها به حساب این سازمان واریز می شوند، به نسبت میان مشمولان تقسیم شود که البته در این فرآیند دو دهک پایین درآمدی جامعه، روستاییان و عشایر از اولویت دریافت سود برخوردارند.
در مجموع از 49 شرکتی که مشمول سهام عدالت هستند هرچند 16 شرکت یا اعلام تنفس کرده و یا سود توزیع نکرده اند اما در مجموع حدود 40 هزار میلیارد ریال از شرکت های تحت پوشش سهام عدالت سود دریافت خواهد شد که به مرور در سه مرحله به حساب های اعلامی واریز می شود.

**باقیمانده سهام تسویه نشده به دولت باز می گردد
طرح توزیع سهام عدالت در سال 85 با هدف برخورداری آحاد جامعه از بنگاه هایی که بنا بر سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی به بخش خصوصی واگذار می شوند، اجرایی شد؛ در این طرح به هر یک از مشمولان برگه های سهام 10 میلیون ریالی در نظر گرفته شد تا مبلغ آن به مرور ظرف 10 سال از محل سود شرکت ها کسر شود و به تدریج مشمولان مالک کل سهام در نظر گرفته شده باشند.
آخرین گروه از مشمولان سهام عدالت در آذرماه 92 تحت پوشش این طرح قرار گرفتند و پس از آن پرونده مشمولان سهام عدالت با وجود 49 میلیون سهامدار بسته شد که از این تعداد اکنون 47 میلیون نفر در قید حیات هستند.
در این طرح قرار بود تا زمان 10 سال تعیین شده و تسویه کامل بدهی مشمولان، سودی به آنها پرداخت نشود اما به گفته سیدجعفر سبحانی سخنگوی سازمان خصوصی سازی، دولت نهم و دهم با تخلف از قوانین و آیین نامه ها، در چند مرحله در مجموع 13 هزار و 840 میلیارد ریال سود در فاصله سال های 86 تا 88 به برخی از مشمولان پرداخت کرد.
همین امر سبب شد تا در طرح ساماندهی سهام عدالت که در دولت یازدهم کلید زده شد، در صورت حساب های اعلامی به مشمولان، مبلغ پرداخت شده به عنوان سود، از حساب های آنها کسر شود تا درباره همه مشمولان یکسان سازی انجام شود.
همچنین دولت یازدهم در اصلاحیه ای که در آذر ماه پارسال درباره سهام عدالت انجام داد، این اختیار به مشمولان داده شد تا در صورت تمایل به افزایش دارایی خود در سهام عدالت تا سقف 10 میلیون ریال اقدام کنند که این مهلت در شهریور ماه امسال پایان یافت و حتی شورای عالی سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی آن را به مدت یک ماه دیگر تمدید کرد.
اکنون آندسته از مشمولانی که این رقم را واریز نکرده اند، تنها به ازای صورت حساب خود در سهام عدالت شراکت دارند و بقیه مبلغ باقیمانده در اختیار دولت قرار می گیرد.
بر این اساس و طبق آیین نامه اجرایی توزیع سود سهام عدالت که در دولت دهم به تصویب رسیده است، اگر فرد مشمول بدهی خود را بابت سهام عدالت تسویه نکند، سازمان خصوصی سازی به میزان مبلغ بدهی تسویه شده سهام مورد وثیقه را آزاد می کند.