زوایای پیدا و پنهان سفر رئیس جمهور اسرائیل به ترکیه؛ آیا دوباره ترکیه نزدیک ترین دوست اسرائیل در جهان اسلام می‌شود؟
«بازتاب» سعادت شریفی پور– رئیس جمهور اسرائیل روز چهارشنبه در حالی به ترکیه سفر کرد که این سفر در 14 سال گذشته بی نظیر بوده است و پس از سال 2008 هرگز مقامات اسرائیل در چنین سطحی به ترکیه سفر نکرده اند، این سفر 24 ساعته با استقبال رسمی رئیس جمهور ترکیه آغاز و با ضیافت شام ادامه پیدا کرده است.
نگاه های متفاوتی نسبت به این سفر وجود دارد، روزنامه وال استریت ژورنال این سفر را این طور شرح می دهد که رئیس جمهور ترکیه همتای اسرائیلی خود را به عنوان بخشی از تلاش گسترده برای بازگرداندن روابط با مخالفان سابق، از جمله امارت متحده عربی، مصر و عربستان سعودی به این کشور دعوت کرد. او به دنبال کاهش انزوای دیپلماتیک نسبی آنکارا در منطقه است و در عین حال دنبال سرمایه گذاری برای کمک به اقتصاد این کشور است که هنوز درگیر بحران ارزی است که به دنبال آن در سال گذشته 45 درصد از ارزش لیر ترکیه کاسته شد.
روزنامه نیویورک‌تایمز این سفر 24 ساعته را بیشتر نمادین و برای بررسی خلق و خو دانسته و آن را حاوی تصمیمات اجرایی نمی داند. البته اشاره دارد که این سفر از سال 2008 تا اکنون بالاترین سطح را دارا بوده است و نشان از آغازی دوباره برای اسرائیل و ترکیه دارد.
رئیس جمهور ترکیه این سفر را این گونه توصیف کرده است: ” من معتقدم که این سفر تاریخی نقطه عطفی جدید در روابط ترکیه و اسرائیل خواهد بود”.
رئیس جمهور اسرائیل نیز سفر را این طور توصیف کرده است: ” لحظه بسیار مهمی در روابط بین کشورهای ما است، من احساس می کنم این یک امتیاز بزرگ برای هر دوی ما است که پایه های ایجاد روابط دوستانه بین دولت ها و ملت هایمان را ایجاد کنیم و پل هایی بسازیم که برای همه ما حیاتی است”.
ترکیه پیش از رویارویی مرگبار کماندوهای اسرائیل با سرنشینان کشتی «مرمره» که حاوی کمک های انسان دوستانه فعالان ترک برای مردم در محاصره در غزه بود، نزدیک ترین دوست اسرائیل در جهان اسلام محسوب می شد، از سال 2010 و پس از آن حمله روابط اسرائیل و ترکیه درگیر فراز و نشیب های زیادی بوده است، در جریان حمله کماندوهای اسرائیلی به این کشتی 9 نفر از فعالان ترک در حین حمله کشته شدند و یک نفر در اثر جراحات وارده پس از چند روز جان باخت.
سال 2016 اسرائیل 20 میلیون دلار به صندوق غرامت برای خانواده ای کشته شدگان در کشتی «مرمره» واریز کرد و ترکیه از پیگیری اتهامات علیه افسران اسرائیلی صرف نظر کرد، پس از آن اسرائیل از ترکیه خواست که از سازماندهی حملات علیه این رژیم توسط عوامل حماس که در ترکیه حضور دارند جلوگیری کند.
سال 2017 و 2018 به دلیل شناسایی بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل توسط رئیس جمهور آمریکا و مقایسه رفتار اسرائیل با آلمان نازی از سوی رئیس جمهور ترکیه روابط دچار تنش شد، همچنین «اردوغان» اسرائیل را به نسل کشی متهم کرد.
در مجموع نکته اینکه با گذشت همه موارد فوق پس از پایان دولت «نتانیاهو» در اسرائیل و روی کار آمدن دولت «نفتالی بنت» ترکیه تمایل خود به برقراری روابط حسنه با اسرائیل را نشان داده است و این رویه تازه می تواند به آغاز تنش هایی در روابط ایران و ترکیه نیز دامن بزند.
