سامانه جامع روابط کار چه قابلیت‌هایی دارد؟
رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران معتقد است راه‌اندازی سامانه جامع روابط کار، به جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی آمار و اطلاعات مربوط به حوزه کار، شناسایی بنگاه‌های مشکل دار و متخلف، اطلاع از وضع بیکاری یا اشتغال نیروهای کار، جلوگیری از انعقاد قراردادهای غیرقانونی و حفظ مشاغل موجود کمک می‌کند.
به گزارش بازتاب به نقل از ایسنا، ابوالفضل فتح‌الهی با اشاره به آغاز به کار سامانه جامع روابط کار اظهار کرد: یکپارچه شدن آمار و ارقام و اطلاعات می‌تواند در نتیجه‌گیری‌ها و بهبود روند کار موثر باشد. ممکن است در ابتدای کار مقاومت‌هایی صورت گیرد ولی باید به این سمت و سو برویم که از فضای مجازی برای تقویت روابط کار استفاده کنیم.
وی افزود: با توجه به ساختار وزارت کار و زیرمجموعه‌های متعددی که دارد لزوم ایجاد چنین سامانه‌ای احساس می‌شد و معتقدم که باید سالها قبل این اتفاق می‌افتاد تا از بروز سوء استفاده‌ها، اختلافات و شکایات جلوگیری می‌کرد.
رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران تاکید کرد: نبود بانک اطلاعاتی یکی از ضعف‌هایی است که در بیشتر دستگاه‌ها دیده می‌شود و این امر تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، در صورتی که اگر آمار و اطلاعات درست و مشخصی در اختیار داشته باشیم، می‌توانیم در هر زمان تصمیات مناسبی اتخاذ کنیم.
فتح‌الهی با بیان اینکه سامانه جامع روابط کار هنوز تکمیل نشده و نیازمند کامل شدن است، گفت: سامانه به شکل پایلوت در چند شهر به اجرا درخواهد آمد و در مرحله اول بحث ثبت دادخواست‌ها و قراردادهای کار است، البته سامانه موضوعات مختلفی را دربرمی‌گیرد که با تکمیل آن‌ها دستیابی به دیگر بخش‌ها امکانپذیر خواهد بود.
وی پرداختن به حوادث ناشی از کار را از جمله رویکردهای سامانه عنوان کرد و گفت: درصد حوادث ناشی از کار در کشور زیاد است و بخشی از این حوادث باید توسط بازرسان کار به دقت بررسی شود چون در مراجعه به دادگاه، نظر نهایی بازرسان کار نیاز است؛ لذا این سامانه درباره آمار و اطلاعات حوادث کار برای بازرسان کار ایجاد دسترسی می‌کند.
رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران تعیین صلاحیت و معرفی مسئولان ایمنی را یکی دیگر از رویکردهای سامانه جامع روابط کار عنوان کرد و گفت: مسئولان ایمنی تحصیل‌کردگانی هستند که در زمینه ایمنی آموزش دیده‌اند و باید نسبت به بعضی شرکتها شناخت داشته باشند. با توجه به اینکه چند سالی است حضور مسئولان ایمنی در شرکتها اجباری شده این سامانه می‌تواند آموزش‌های ایمنی جدید و بخشنامه‌های مختلف را به طور مداوم در اختیار کارگران و کارفرمایان و مسئولان ایمنی بگذارد تا از آن بهره‌برداری کنند.
او ادامه داد: بسیاری از شرکتهای پیمانکاری هم از چند سال قبل باید تعیین صلاحیت می‌شدند چون بعضا تخلف‌هایی در این شرکتها رخ می‌داد و از وضعیت و فعالیت آن‌ها اطلاع چندانی در دست نبود ولی این سامانه کمک می‌کند که همه پیمانکاران ابتدا تعیین صلاحیت شوند و آمار و ارقام و گواهینامه صلاحیت آن‌ها در سامانه منعکس شود، سپس در صورت بروز تخلف سطح دسترسی ادارات کار و مراجع تشخیص و حل اختلاف به آن‌ها فراهم شود.
فتح‌الهی تاکید کرد: شرکتهای خدماتی هم این وضعیت را دارند و به واسطه نیروهای کار خود باید زیرمجموعه سامانه قرار بگیرند.این شرکتها اول باید به طور جامع ثبت شده و دارای مجوزهای لازم باشند.
این مقام مسئول کارگری، از بیمه بیکاری به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های این سامانه نام برد و گفت: در حال حاضر برقراری بیمه بیکاری روالی دارد که کارگر باید آن را طی کند ولی ایجاد سامانه جامع روابط کار از مراجعه مستقیم به ادارات کار و اتلاف وقت جلوگیری می‌کند و موجب می‌شود ثبت مدارک و ارسال آن در کمترین زمان ممکن اتفاق بیفتد و روند درست و منطقی را در پیش می‌گیرد.
فتح‌الهی اضافه کرد: در حال حاضر بررسی درخواست‌های مربوط به مشاغل سخت و زیان‌آور به صورت دستی انجام می‌پذیرد و فرد باید به طور دستی درخواست و مدارک خود را به ادارات کار برده و از آنجا به کمیته‌های سخت و زیان‌آور بسپارد ولی با ایجاد این سامانه از بروکراسی‌های ادارای و مراجعات حضوری جلوگیری می‌شود.
وی گفت: موضوع طبقه‌بندی مشاغل در شرکتها و سازمان‌ها هم در این سامانه پیگیری می‌شود، این سامانه کمک می‌کند تا شرکتهایی که بالای ۵۰ نفر هستند و مطابق بخشنامه دولت باید طبقه‌بندی مشاغل شده باشند مشخص و چنانچه طبقه‌بندی مشاغل در آن‌ها اجرا نشده یا از اجرا خودداری شده، شناسایی شوند.
رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران از احیای مجدد شوراهای سازش در ادارات کار با راه‌اندازی این سامانه خبر داد و گفت: شوراهای سازش قبل از رسیدگی هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به منظور برقراری سازش میان کارگر و کارفرما تشکیل شده بود که مدتی بعد از بین رفت اما با راه‌اندازی سامانه جامع روابط کار مجددا کار شوراهای سازش از سر گرفته می‌شود.
وی حمایت از مشاغل و نیروی کار را از دیگر زیرمجموعه‌های این سامانه برشمرد و گفت: کارگاه‌ها و شرکتهای بزرگ موظف به داشتن و رعایت آیین نامه‌های انضباطی هستند و این آیین‌نامه‌ها در زمان اخراج نیروی کار بر اساس ماده ۲۷ قانون کار به کمک می‌آیند و وضعیت کارگر و کارفرما را مشخص می‌کنند. سامانه مذکور رسیدگی به این موضوع را هم پیش بینی کرده است.
فتح‌الهی متذکر شد: پیمان‌های جمعی آخرین مبحثی است که هنوز اتفاق نیفتاده و به طور رسمی در سامانه ثبت نشده است. بر اساس آن کارگران و کارفرمایان می‌توانند فارغ از قراردادهای تعیین دستمزد سالانه با یکدیگر پیمان جمعی داشته باشند.
وی در پایان گفت: آغاز به کار سامانه جامع روابط کار را در یکپارچه کردن موضوعات و اطلاعات مرتبط با کارگر و کارفرما و حوزه روابط کار موثر خواند و گفت: این سامانه به جمع آوری آمار و اطلاعات مورد نیاز و استفاده از آن در تصمیم‌گیری‌ها، شناسایی بنگاه‌های مشکل دار، شناسایی کارگاه‌های متخلف و شناسایی شرکتهایی که ساختارشان عوض شده یا تغییر شغل در آن‌ها اتفاق افتاده کمک می‌کند، همچنین ساماندهی قراردادهای کار، جلوگیری از بستن قراردادهای غیرقانونی و اطلاع از وضع بیکاری یا اشتغال نیروی کار به موجب این سامانه امکانپذیر خواهد بود.
سامانه جامع روابط کار مردادماه سال گذشته توسط وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی رونمایی شد. این سامانه از چند زیرمجموعه شامل ثبت دادخواست‌ها، بررسی مشاغل سخت و زیان‌آور، حفاظت فنی و ایمنی، آموزش ایمنی نیروهای کار، بیمه بیکاری، بازرسی کار، ثبت و تایید و پیگیری قراردادهای کار، بیمه کارگران ساختمانی و طبقه‌بندی مشاغل تشکیل شده است. با رونمایی از سامانه، امکان ثبت هرگونه شکایت و طرح دادخواست توسط کارگران بدون مراجعه حضوری به مراجع حل اختلاف امکان پذیر و تمام کارفرمایان موظف به ثبت قراردادهای کار با کارگران خود از طریق این سامانه خواهند بود.
