زنگ خطرِ انتقالِ «موشکهای دور برد ایران» در آمریکا به صدا درآمد
نشریه پولیتیکو آمریکا نوشت: دو کشتی نیروی دریایی ایران درحال عبور از اقیانوس اطلس است. امروز مقامات دولت آمریکا نگراناند که این کشتیها حامل تسلیحاتی باشد که ادعا شده ونزوئلا از یکسال پیش چشم به آن دوخته است.
نشریه پولیتیکو آمریکا در مطلبی تحت عنوان «ایران و ونزوئلا با انتقال مشکوک تسلیحات درحال آزمایش بایدن هستند» به قلم «لارا سلیگمن» کارشناس امور پنتاگون در این نشریه نوشت: گزارشی نگران کنندهای در تابستان ۲۰۲۰ زنگ خطر را در محافل امنیتی واشنگتن به صدا در آورد: ونزوئلا در حال بررسی انعقاد یک قرارداد تسلیحاتی با ایران است که شامل موشکهای دوربرد با قابلیت رسیدن به خاک ایالات متحده آمریکا میباشد.
دو کشتی نیروی دریایی ایران درحال عبور از اقیانوس اطلس است. امروز مقامات دولت آمریکا نگراناند که این کشتیها حامل تسلیحاتی باشد که ادعا شده ونزوئلا از یکسال پیش چشم به آن دوخته است. اکنون دولت بایدن به کاراکاس هشدار داده است که روند تحویل را رد کند و اعلام کرده که در صورت لزوم اقدامات مناسب را در پیش خواهد گرفت.
وزیر دفاع آمریکا اولین عضو کابینه بایدن بود که نسبت به این موضوع واکنش نشان داد. لوید آستین گفت: «من کاملاً نگران اشاعه هرگونه تسلیحاتی در همسایگی خود هستم»
هنوز به طور کامل مشخص نشده که کشتیهای ایران حامل چه چیزی هستند – البته طبق تصاویر ماهوارهای بار کشتی شامل شناورهای تندرویی است که قابلیت مسلح شدن دارند و تهران مکرراً از آن برای ارعاب کشتیهای ارتش آمریکا در خلیج فارس استفاده میکند. بخش عمده این محموله پنهان است. مقامات و تحلیلگران پیرامون آن حدسهایی میزنند.
هنوز مشخص نیست که آمریکا برای توقف کشتیها فراتر از انتشار بیانیه و دیپلماسی آرام در منطقه آمریکای لاتین تا کجا پیش خواهد رفت. با این وجود هرچه کشتیها پیش میروند، این موضوع آشکارتر میشود که ایران و ونزوئلا میخواهند بدانند که تا کجا میتوانند بایدن را عقب برانند.
دستیار سابق جمهوری خواه کنگره آمریکا و متخصص در امور آمریکای لاتین و خاورمیانه گفت: «آنها در حال آزمایش دولت جدید هستند تا بدانند چه میکند. ایران بدنبال اهرم فشاری برای گفتگوهای هستهای است. ونزوئلا درصدد فشار به آمریکا جهت کاهش تحریمها قبل از گفتگو با اپوزوسیون کاراکاس است.»
چیزی که در این میان مشخص است، تهران و کاراکاس درحال توسعه روابط و همکاری نظامی دوجانبه برای مقابله با ایالات متحده است. چنین همکاریهایی توسط دشمنان آمریکا در طولانی مدت شامل گروهی متشکل از چین و روسیه نیز هست، میتواند توانمندی آمریکا را تضعیف میکند.
ایران برای ونزوئلا منبعی مفید برای خرید هرچیزی از بنزین تا مواد غدایی است. کاراکاس همچنین میتواند از تهران برای دور زدن تحریمهای آمریکا مشاوره بگیرد. ایران نیز از ارتباط با ونزوئلا بدنبال ترویج ایدئولوژی شیعه(!) فراتر از منطقه خاورمیانه و نیز راهی برای به چالش کشیدن واشنگتن در نیمکره غربی جهان است. مقامات آمریکا در سالهای گذشته به طرز فزایندهای درباره نفوذ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جنبش حزب الله در ونزوئلا ابراز نگرانی کردهاند.
یکی از اعضای ارشد اندیشکده تندرو بنیاد دفاع از دموکراسی (FDD) گفت: «ایران دراصل با اعزام ناگهانی ناوگان دریایی خود به جنوب اقیانوس اطلس این پیام را به آمریکا میدهد که چهار دهه است شما تنگه هرمز و خلیج فارس را بالا و پایین میکنید؛ اکنون نوبت ماست که همان کار را با شما انجام دهیم»
دو کشتی اعزامی نیروی دریایی ایران مکران و سهند است. کشتی مکران نفتکشی بود که به یک ناوبندر (پایگاه دریایی متحرک) تغییر کاربری داده شد و کشتی سهند جدیدترین ناو ایران است. درصورتی که مقصد کشتیها کاراکاس باشد، این کشتیها در فاصله چ۴۰۰۰ مایلی ونزوئلا هستند. از همین رو، ایالات متحده به طور خصوصی به ونزوئلا، کوبا و دیگر کشورهای منطقه آمریکای لاتین اصرار میورزد که اجازه پهلوگیری به کشتی را ندهند.
یکی از مقامات ارشد دولت بایدن گفت که آمریکا بر این باور است این کشتیها احتمالاً حامل تسلیحاتی است که سال گذشته ادعا شد ایران و ونزوئلا توافق کردند. این مقام نوع تسلیحات و اینکه آیا شناور تندرو از نظر آمریکا سلاح محسوب میشود را مشخص نکرد. این مقام ارشد دولت بایدن همچنین نگفت که آیا این تسلیحات تهدیدی مستقیم برای ایالات متحده است یا نه؟ ولی گفت که این تسلیحات میتواند تهدیدی برای کشورهای شریک آمریکا در نیمکره غربی باشد.
این مقام ارشد دولت بایدن در ادامه گفت: «فروش تسلیحات ایرانی اتفاقی است که یکسال پیش در دولت قبلی به وقوع پیوست؛ مشابه بسیاری از شرایط مرتبط با ایران که در دولت قبلی رخ داد … درحال تلاش برای پاسخ به این مسئله از طریق دیپلماسی هستیم. این حق را برای خود محفوظ میدانیم که با همکاری شرکای خود اقدامات مناسبی جهت ممانعت از انتقال و تحویل چنین تسلیحاتی درپیش بگیریم.» این مقام ارشد آمریکا نپذیرفت که پیرامون برآورد واشنگتن از قرارداد تسلیحاتی یکسال پیش ایران و ونزوئلا وارد جزئیات شود و اعلام کرد که برخی از موارد طبقه بندی شده است. امّا این مسئله را تایید کرد: زنگ خطرِ احتمالِ انتقالِ «موشکِ دور برد» در واشنگتن به صدا درآمده است. حتی اگر شناورهای تندرو مهمترین بخش توافقنامه تسلیحاتی ایران – ونزوئلا باشد، باز هم میتوان از آن به صورت مسلحانه بهره برد.
سایمون لیدین مسئول میز سابق میز خاورمیانه در پنتاگون گفت: «صادقانه بگویم؛ بسیاری از ما از تماشای این اتفاق شوکه شدیم. اگر نمیخواهیم پاسخ دهیم، پس به چه میخواهیم پاسخ بدهیم؟»
یکی از دیپلماتهای سابق آمریکا و آشنا به این مسئله گفت که ایران چندین مرتبه تلاش کرده بود که انواع مختلفی از تجهیزات نظامی از طرق مختلفی نظیر هواپیما به ونزوئلا ارسال کند. امّا آمریکا با مانورهای مختلف سعی کرد تا با ترغیب سایر کشورها برای بستن موقت حریم هوایی خود به روی پروازهای ایران، خط انتقال را از مسیر خارج کنند. مشخص نیست که چقدر از تسلیحات موفق به عبور یا به طور دقیق تحویل داده شد.
«ریچارد بلومنتال» عضو کمیته خدمات نیروهای مسلح سنا این موقعیت را در سطحی پایینتر به بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ تشبیه کرد. این سناتور در ادامه گفت: «سابقه ایران در ارسال سلاح به یکی از دشمنان در نیمکره غربی جهان بسیار هشدار دهنده است.»
هرگونه حرکتی از سوی آمریکا در آبهای آزاد علیه نیروی دریایی ایران میتواند به طرز قابل توجهی منازعه جوشان میان تهران – واشنگتن را تشدید کند. ایالات متحده گزینههای دیگری هم دارد. آمریکا میتواند از روشهای مخفی برای نابودی محموله کشتی پس از تحویل استفاده کند. این گزینهای است که مقام سابق دولت ترامپ در صورت وجود موشک دوربرد در محموله کشتی به تیم بایدن پیشنهاد کرده است. دولت بایدن همچنین میتواند از اهرم تحریمهای اقتصادی بیشتر استفاده کند.
برخی از ناظران بر این باورند که ایران حضور در آمریکای لاتین را به عنوان بخشی از نبرد ایدئولوژیک بلند مدت علیه هژمونی آمریکا میبیند. ایران به پول نقد نیاز دارد و پایان تحریم تسلیحاتی سازمان ملل درباره فروش تسلیحات متعارف ایران به معنای منبع درآمدی جدید برای تهران است. علاوه بر این، حتی اگر توافق هستهای احیا شود، ایران مطمئن نیست که به سرعت مزایای اقتصادی آن را خواهید دید.
مادورو نیز با وجود سیاست عدم تعجیل واشنگتن نسبت به رفع تحریمهای ونزوئلا بر این باور است که از رابطه قوی با ایران بیشتر منفعت میبرد ـــ مترجم: نظیر معامله برد – برد فروش بنزین ایران به ونزوئلا که طی آن ۵۰۰ میلیون دلار به صورت طلا تحویل تهران شد و کاراکاس نیز بحران سوختی کشورش را رفع کرد.
جدایی ایالات متحده از کاراکاس منجر به این شده که نه فقط ایران بلکه سایر رقبای آمریکا درپی این باشند که از این فرصت و شکاف بهرهمند شوند. روسیه و کوبا در جبهه امنیتی پیشنهاد پشتیبانی به ونزوئلا ارائه کردهاند. گفته میشود که هاوانا در زمینه کمک اطلاعاتی به ونزوئلا فعال است. چین نیز کماکان شریک اقتصادی مهم برای کاراکاس است.
به گزارش دانشجو؛ نشریه پولیتیکو در پایان نوشت: به یک معنا عزیمت کشتیهای نیروی دریایی ایران به نیمکره غربی جهان حامل این پیام است که چه قدر اعمال تحریم علیه کشورهای رقیب بدون همکاری اساسی با سایر قدرتهای جهانی برای آمریکا دشوار میباشد؛ به ویژه هنگامی که همان قدرتهای جهانی به واشنگتن به چشم تهدید بنگرند. ایالات متحده باید هوشیار باشد. ایران و ونزوئلا در هر زمینهای با یکدیگر مبادله دارند و این خوب نیست. این مبادلات هم تهران و هم کاراکاس را قدرتمند میکند.