رانت ۱۰ میلیارد دلاری از جیب سهامداران
در روزهای اخیر با افزایش قیمت دلار در بازار غیررسمی فاصله نرخ دلار نیما با آن بیشتر و بیشتر شده، بهنحوی که در اوج قیمت دلار این فاصله تا ۶۰ درصد رسیده بود و در سه روز اخیر با کاهش نرخ دلار، این فاصله هنوز ۵۵ درصد است. اما این اختلاف قیمت عجیب برای فعالان اقتصادی جای سوال دارد که چرا این اختلاف قیمت باید فقط به گروهی خاص تخصیص یابد و مردم امکان استفاده از آن را ندارند. چرا که با یک محاسبه سر انگشتی معلوم میشود کالاهای وارداتی به نرخ دلار آزاد به مصرفکننده میرسد و مابهالتفاوت این عدد که رقم قابل توجهی هم به حساب میآید، به جیب خریداران دلار نیمایی میرود که رانت از بخش تولید به بخش دلالی است و شعار حمایت از مصرفکننده بیشتر شبیه بهانهای برای انجام و تکرار این روش اشتباه است و کمتر به ذهن متبادر میشود که از روی جهل و ندانستن صورت گرفته باشد.
بررسی نوسان قیمت دلار نیمایی نشان میدهد که نرخ آن در ۲.۵ سال گذشته تغییر چندانی نداشته، اما بر اساس آمار اعلام شده مراجع رسمی، تورم بالغ بر ۱۰۰ درصد بوده است و این مؤید این سناریو است که تخصیص دلار نیمایی تاثیری بر کنترل تورم نداشته و مصرفکننده نتوانسته از این یارانه دولت استفاده کند. در نتیجه تورم، ناشی از کسری بودجه دولت است که از جیب مردم تأمین میشود.
بر اساس آمار منتشر شده در بورس ویو، ارزش دلاری بورس تهران تا لحظه نگارش این متن ۱۴۱ میلیارد دلار و ارزش نیمایی آن ۲۲۰ میلیارد دلار رسیده، اما نکته قابل توجه این است بخش قابل توجهی از این حاتمبخشی و ایجاد فرصت برای خریداران دلار نیمایی یا تخصیص رانت به گروه خاص جامعه از جیب سهامداران پرداخت میشود. با یک برآورد تقریبی شرکتهای بورسی در سال بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات دارند و این اختلاف قیمت و توزیع آنها به خواص را میتوان خروج حدود ۱۰ میلیارد دلار از جیب سهامداران دانست و قسمت تلخ این داستان تکرار آن در ۴ دهه گذشته است که دولتمردان به اسم مردم به گروهی خاص سود میرسانند و هشدارهای کارشناسان و اساتید بیشتر این مثل را یادآور میکند که خوابزده را نمیشود بیدار کرد!
منبع: صدای بورس