دیابت و سردرد چه رابطه ای با یکدیگر دارند؟
دیابت یک بیماری شایع در جهان است و با گذشت هر روز نیز بر تعداد افراد مبتلا به آن افزوده می شود.
دیابت یک بیماری مزمن است که به واسطه سطوح بالای گلوکز در خون و ناتوانی بدن در تولید انسولین کافی در لوزالمعده یا عدم واکنش درست سلول‌های بدن به انسولین تولید شده، شرایطی به نام مقاومت به انسولین، شکل می‌گیرد.
به گزارش “نیو هلث ادوایزر”، دیابت یک بیماری شایع در جهان است و با گذشت هر روز نیز بر تعداد افراد مبتلا به آن افزوده می‌شود. دیابت تقریبا هر اندام و بخش بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به شکل گیری علائم و نشانه‌های مختلفی منجر می‌شود، اما آیا این بیماری می‌تواند موجب سردرد شود
برخی علائم و نشانه‌ها می‌توانند به شما در تشخیص دلایل سردرد کمک کنند. بر اساس دلیل آن، احساس و شدت این سردردها متفاوت خواهند بود.
سردرد هایپرگلیسمی
هایپرگلیسمی شرایطی است که با سطوح بالای قند در خون نعریف می‌شود. این یک وضعیت جدی است که می‌تواند در صورت عدم تشخیص یا درمان به موقع به مرگ نیز منجر شود. در صورت تداوم سطوح بالای گلوکز خون، این شرایط در بلند مدت به تمام اندام‌های بدن انسان آسیب وارد می‌کند و می‌تواند به شکل گیری عوارض جدی منجر شود.
بسیاری از بیماران قادر به شناسایی نشانه‌ها و علائم از جمله سردردهای هایپرگلیسمی نیستند حتی اگر سطوح گلوکز خون به طور قابل توجهی افزایش یافته باشد. سردردهای مکرر و دردناک یکی از نشانه‌های هایپرگلیسمی نیز هستند. با پیشرفت بیماری و وخیم‌تر شدن شرایط، سردردهای هایپرگلیسمی نیز شدیدتر می‌شوند. به همین دلیل، نظارت دقیق بر سطوح گلوکز خون و حفظ آن در محدوده عادی تا حد امکان با کمک داروها، رژیم غذایی، و فعالیت جسمانی بسیار مهم است.
جدا از سردرد، از دیگر نشانه‌های هایپرگلیسمی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تشنگی
کم آبی بدن
خستگی شدید
تاری دید
افزایش گرسنگی
تکرر ادرار
عدم بهبود زخم‌ها
سردرد هیپوگلیسمی
هیپوگلیسمی شرایطی است که به واسطه سطوح کم گلوکز در خون، کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر، تعریف می‌شود. این یکی از ارتباطات بین دیابت و سردردها است. نشانه‌ها و علائم هیپوگلیسمی ناگهانی رخ می‌دهند و اغلب شامل موارد زیر می‌شوند:
تعریق فراوان
حالت تهوع
سرگیجه
لرز
ضعف
خستگی شدید
اضطراب
تحریک پذیری
فرد باید برای پرهیز از هیپوگلیسمی به طور منظم سطوح گلوکز خون خود را اندازه گیری کند و همچنین بلافاصله یک خوراکی شیرین مصرف کند. فرد باید سطوح گلوکز خون خود را حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پس از خوردن غذاهای سرشار از کربوهیدارت اندازه گیری کند. زمانی که هیپوگلیسمی کنترل شده باشد، نشانه‌ها و علائم، از جمله سردرد، برطرف خواهند شد. با این وجود، گاهی اوقات ممکن است نیازمند یک داروی مسکن برای بهبود سردرد هیپوگلیسمی خود باشید. به خاطر داشته باشید که هیپوگلیسمی یک مشکل جدی در بیماران مبتلا به دیابت است، زیرا زمانی که به درستی و به موقع درمان نشود می‌تواند به تشنج و کما منجر شود.
سردرد نوروپاتی
سطوح بالای گلوکز در خون هر بخش از بدن انسان، از جمله اعصاب، را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سطوح بالای قند خون می‌تواند به اعصاب آسیب وارد کرده و آن‌ها را تحریک کند که به شکل گیری نوروپاتی، از جمله سردرد نوروپاتی، منجر می‌شود.
سردرد آب سیاه
بیماران مبتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری آب سیاه قرار دارند، به ویژه آن‌هایی که به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند. آب سیاه در نتیجه حساس شدن بیش از اندازه عصب بینایی به سطوح بالای گلوکز در خون شکل می‌گیرد. در افراد مبتلا به آب سیاه فشار در چشم‌ها نیز افزایش می‌یابد و به شکل گیری سردرد منجر می‌شود. از دیگر نشانه‌ها و علائم همراه با سردرد آب سیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
حالت تهوع
استفراغ
تاری دید
نابینایی ناگهانی
درد شدید در پشت و بالای چشم
پدیده‌های دیداری هاله مانند
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
سردردها یکی از نشانگرهای سطوح بالا یا پایین گلوکز در خون هستند. هر دو شرایط می‌توانند به عوارضی که زندگی فرد را در معرض خطر قرار می‌دهند، منجر شوند و از این رو، فرد مبتلا به دیابت که گه گاهی سردرد را تجربه می‌کند باید برای بررسی دقیق‌تر به پزشک مراجعه کند. در موارد زیر باید بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید:
سطوح قند خون در محدوده عادی یا دلخواه قرار نمی‌گیرد.
با سردردهای شدید و مکرر مواجه هستید که زندگی روزانه شما را مختل می‌کنند.
نشانه‌ها و علائم پایدار دیگر همراه با سردردها را تجربه می‌کنید.
چگونگی درمان سردردهای دیابتی
زمانی که موضوع درمان دیابت مطرح می‌شود، کنترل و حفظ سطوح قند خون در محدوده مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نظارت و اندازه گیری منظم و مکرر سطوح قند خون به بیماران کمک بسیاری خواهد کرد.
اگر با نشانه‌ها و علائم هیپوگلیسمی مواجه هستید، باید یک خوراکی شیرین مصرف کرده و سطوح قند خون خود را پس از گذشت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه اندازه گیری کنید. اگر به طور همزمان، حال خوبی ندارید منتظر نمانده و در پی دریافت کمک پزشکی باشید، زیرا هیپوگلیسمی می‌تواند به تشنج، کما و حتی مرگ منجر شود.
در موارد هایپرگلیسمی، شما باید داروهای تجویزی توسط پزشک خود را مصرف کنید یا بر اساس دستورالعمل یا توصیه‌های ارائه شده انسولین تزریق کنید. اگر سطوح گلوکز خون به طور قابل توجهی بالاتر از حد عادی است باید کمک پزشکی دریافت کنید.
اگر دیابت دلیل سردردهای مکرر شماست، می‌توانید اقدامات اضافی برای تسکین آن‌ها را مد نظر قرار دهید که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه یا تجویزی در صورت نیاز
استفاده از کمپرس سرد برای تسکین درد
تامین آب مورد نیاز بدن و نوشیدن آب فراوان
ورزش منظم و فعال بودن از نظر جسمانی
نظارت بر رژیم غذایی و پرهیز از غذاهای سرشار از کربوهیدارت تا حد امکان
حفظ سطوح قند خون در محدوده عادی و مناسب برای پیشگیری از هر گونه نوسانی اهمیت دارد. این به معنای بررسی منظم سطوح قند خون، مصرف منظم داروها و همچنین تزریق انسولین بر اساس توصیه یا دستور پزشک است.
