دپوی زباله در میراث جهانی
کیادلیری گفت: این که بخواهیم همین روند کنونی را ادامه دهیم و فکر کنیم با ثبت جهانی کسی خواهد آمد و جنگلهای هیرکانی را از مرگ حتمی نجات خواهد داد به هیچ عنوان درست نیست.
هادی کیادلیری، رئیس انجمن جنگلبانی ایران،جنگلهای هیرکانی در سالهای اخیر به شکلها و انحای مختلف مورد بهرهبرداری قرار گرفته و گاه بهرهبرداریها آن قدر زیاد شد که شکلی از استثمار یا بهرهکشی از این منابع اتفاق افتاد و اغلب هم متاسفانه به شکل بهرهبرداری ماده اولیه یعنی چوب، و نگاه تک بعدی اقتصادی به منابع باارزشی که چندین برابر توان بازیابی جنگل هم انجام شد.
کیادلیری افزود: از سوی دیگر تغییر کاربری در سطح وسیع مشاهده میشود که اگر سفری به شمال داشته باشید به سادگی میبینید که چقدر ویلاسازیها و آپارتمانسازیها انجام شده و ساختمانها عوارض متعدد خودش را هم دارد مثل نیاز به آوردن برق و آب و جاده و امکانات این چنینی ضمن تهدید تمام فرهنگهای روستایی و محلی که خود آنها هم سرمایه جنگلهای هیرکانی محسوب میشدند و در سازگاری کامل با طبیعت بودند و شاید میتوانستند بزرگترین عامل جذب گردشگر در آینده باشند و میتوانست یکی از روشهای درمانی برای نجات جنگلهای هیرکانی هم باشد.
وی ادامه داد: واگذاری اراضی به شکلها و اسمها و بهانهها و توجیههای مختلف از جمله اشتغال زایی و درآمدزایی و حتی به اسم کاهش فشار از روی دوش جنگلها انجام شده است بدون هیچ گونه ارزیابی فنی و ارزیابیهای بعدی که باید انجام شود و این مسایل را تعیین تکلیف کند.
رئیس انجمن جنگلبانی ایران تأکید کرد: متأسفانه یک نوع نگاه بسیار سطح پایین و شرمآور به جنگلها حاکم بود از این بابت که ما حتی آنها را محل زباله کرده بودیم. یعنی جنگلی که الان ثبت جهانی شده و یک اثر طبیعی و میراث جهانی به شمار میرود دپوی زباله ما هم هست.
کیادلیری گفت: عدم توسعه یافتگی باعث شده که دستبردهای بزرگی به طبیعت زده شود و از طرف دیگر توسعه یافتگی بیقاعده که اصلاً برای آن نباید واژه توسعه را به کار ببریم در نابودی این جنگلها نقش داشته است.
وی در توضیح مصداقهای توسعه بیقاعده گفت: احداث بزرگراهها، سدهایی که زدیم، تکهتکه کردن جنگل ها به شکلهای مختلف، کارهای عمرانی بیبرنامه و بیضابطه و یک شلختگی بسیار بسیار زیاد در این عرصهها و دلایل متعدد دیگر همه نمونههایی از توسعهیافتگی بیقاعده هستند.
رئیس انجمن جنگلبانی ایران ادامه داد: نمونه بارز توسعه بیقاعده احداث همین کارخانههایی است که الان برای تنفس جنگل باید شبانهروزمان را بگذاریم تا به اینها پاسخگو باشیم. کارخانههایی که احداثشان از پایه و اساس غلط بوده و به خاطر قدرتی که حالا گرفتهاند بحثهای علمی ما را تحتالشعاع قرار میدهند.
کیادلیری تصریح کرد: وقتی همه این موارد را کنار هم بگذاریم شاهد یک اضمحلال و فروپاشی در طبیعت جنگلهای هیرکانی هستیم که نمودش همین مرگ و میر دستهجمعی درختان در سطوح بسیار بسیار وسیع در جنگلهای شمال است.
وی در پاسخ به اینکه ثبت جهانی چه اندازه میتواند نجاتبخش جنگلهای هیرکانی از این وضعیت باشد گفت: ثبت جهانی این میراث طبیعی به تنهایی نمیتواند نجات دهنده باشد و تنها میتواند کمک کننده باشد اما در عین حال مسئولیت ما را هزاربار بیشتر میکند زیرا ما تا الان درباره اینکه این جنگلها هیرکانی هستند به صورت منطقهای فکر میکردیم. مثلاً قوانینی که در این راستا وضع میشد بیشتر برای حل مشکلات منطقهای وضع میشد و ما اصلاً ملی هم نگاه نمیکردیم. یعنی مثلاً حتی وقتی تنفس جنگل را پیگیری میکردیم که یک نگاه ملی پشت آن بود، کسانی که قانون را وضع میکردند یعنی نمایندگان ما، دنبال این بودند که مشکلات مردم منطقه خود برای بهرهبرداری را کنار بزنند و این یعنی یک نگاه کاملاً منطقهای در مقابل نگاه ملی.
به گزارش مهر،رئیس انجمن جنگلبانی ایران تأکید کرد: با تبیین این جنگلها به عنوان یک اثر طبیعی جهانی که دومین اثر طبیعی جهانی ما بعد از کویر لوت است، منجر به یک نگاه بینالمللی به این جنگلها شده که در سطح منطقه آن را به جایگاه ویژهای برده و دنیا را متوجه آن میکند و مسئولت ما هزار بار بیشتر شده است.
کیادلیری تصریح کرد: اینکه ما این جنگلها را ثبت جهانی کردیم و حالا بخواهیم همین روند کنونی را ادامه دهیم و فکر کنیم کسی خواهد آمد وجنگلها را نجات خواهد داد به هیچ عنوان درست نیست و چنین اتفاقی نمیافتد. فقط میتوانیم از این فرصتی که پیش آمده بهره بگیریم تا کمکهای علمی بگیریم و کمکهای مادی دریافت کنیم و دنیا را به این سمت معطوف کنیم که در مسائل و مشکلات ما در این جنگلها به یاری ما بیایند و در تحقیقات و حل مشکلات اکوسیستمها به ما کمک کنند.
وی در پایان گفت: زمانی میتوانیم این اکوسیستمها را از مرگ حتمی که پیشبینی میکردیم نجات بدهیم که بتوانیم مطالعه و تحقیق داشته باشیم و مشکلات را بشناسیم و درک کنیم. اینها کمک میکند ما از گونههای موجود در این اکوسیستم حمایت کنیم ولی اگر فکر کنیم ثبت جهانی به خودی خود جنگلهای ما را نجات میدهد، به هیچ عنوان چنین چیزی نیست.