دو روی سکه تغذیه ایرانیان

آخرین تحقیقات در زمینه تغذیه مردم ایران نشان می‌دهند که ایرانیان با کمبود شدید روی و اضافه وزن در گروه‌های سنی مختلف روبرو هستند؛ موضوعی که لزوم توجه و برنامه‌ریزی برای پیشگیری و کنترل اضافه وزن و چاقی و همچنین برطرف کردن کمبود ریزمغذی‌ها را نشان می‌دهد.

وضعیت کمبود ویتامین دی در نوزادان ۱۵ تا ۲۳ ماهه در سال اول تحقیق، یعنی ۱۳۸۰، ۳.۷ درصد بود که در سال ۹۱ به ۲۳.۳ درصد رسید. این ریزمغذی در سال ۹۱ در جمعیت کودکان شش ساله ۶۱.۸ درصد و نوجوانان ۷۶ درصد اعلام شده است. میزان روی در زنان باردار نیز در همین بازه زمانی از ۵۶.۵ به ۸۵.۳ درصد و در میانسالان ۵۹.۱ درصد گزارش شده است.

سال ۱۳۸۰ میزان ویتامین A در نوزادان ۱۵ تا ۲۳ ماهه ۰.۵ درصد برآورده شده بود که در سال ۹۱ به ۱۸.۳ درصد رسید. این نشان دهنده افزایش معنی‌دار این ریزمغذی در این گروه سنی است. در میان زنان باردار نیز این رقم در همین بازه زمانی از ۱۵.۲ به ۱۴.۱ درصد کاهش یافته است.

وضعیت کم خونی در گروه سنی ۱۵ تا ۲۳ ماهه در سال ۱۳۸۰، ۳۷.۸ و در سال ۹۱، ۱۷.۱ گزارش شد. در کودکان شش ساله نیز در سال ۱۳۸۰، این رقم ۱۸.۲ و در سال ۹۱ حدود ۹.۹ درصد اعلام شده است. در میان زنان باردار نیز این شاخص از ۲۱.۴ در سال ۸۰، به ۱۴.۳ در سال ۹۱ رسید. در میانسالان نیز از ۱۴.۵ به ۱۰.۳ کاهش یافته است. این ارقام نشان دهنده کاهش معنی‌دار کم خونی در تمامی گروه‌های سنی در بازه زمانی ۱۱ ساله در کشور است.

افت شدید ریزمغذی “روی” در کشور

بر اساس اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، “روی” در گروه سنی ۱۵ تا ۲۳ ماهه از ۱۹.۴ در سال ۱۳۸۰، به ۱۹.۱ در سال ۱۳۹۱ رسید. همچنین کودکان شش ساله نیز با افت شدید این ریزمغذی روبرو بودند؛ در سال ۱۳۸۰، این میزان ۳۱ درصد بود، اما ۱۱ سال بعد به ۱۳.۶ درصد کاهش یافت. نوجوانان نیز با همین مساله در کشور روبرو هستند؛ طبق این تحقیق در سال ۱۳۸۰، میزان روی در بدن این گروه سنی ۲۸ درصد برآورد شد، اما در سال ۱۳۹۱ به ۱۱.۴ درصد کاهش یافت.

این ریزمغذی در میان زنان باردار نیز کاهش یافته است؛ در سال ۱۳۸۰ میزان روی در بدن زنان باردار ۳۹.۹ بوده است، اما در سال ۱۳۹۱، به ۲۸ درصد رسیده است.

افزایش اضافه وزن در کودکان شش ساله

لاغری متوسط و شدید در میان گروه اول و در سال اول تحقیق ۴ و در سال ۱۳۹۰، ۴.۹ درصد گزارش شده است. همین شاخص در کودکان شش ساله از ۸.۵ به ۷.۹ درصد رسیده است. کوتاهی قد متوسط و شدید نیز در میان نوزادان ۱۵ تا ۲۳ ماهه از ۱۸.۳ به ۸ درصد کاهش یافته است. این شاخص پیشرفت چشمگیری در جمعیت کودکان شش ساله داشته است؛ به طوریکه در این بازه ۱۱ ساله، شاخص از ۱۴.۸ به ۴.۹ درصد رسید. کم وزنی متوسط و شدید در بازه سنی نوزادان مورد مطالعه در این تحقیق، از ۵.۹ به ۳.۳ درصد کاهش یافته، این رقم در میان کودکان شش ساله نیز از ۱۲.۴ به ۶.۵ رسیده است.

اضافه وزن خفیف، متوسط و شدید کودکان ۱۵ تا ۲۳ ماهه از ۲۹.۱ به ۱۸.۸ رسید، اما کودکان شش ساله در این ۱۱ سال با اضافه وزن روبرو بوده‌اند؛ چرا که این شاخص از ۱۰ به ۱۳.۵ افزایش یافته است. شیوع اضافه وزن خفیف در گروه سنی ۱۵ تا ۲۳ ماهه نیز نسبت به سال ۸۰ کاهش و در میان کودکان شش ساله افزایش قابل توجهی داشته است.

وضعیت اضافه وزن در گروه نوجوانان ۲۲.۸ درصد که ۱۵.۹ درصد آن خفیف است. در گروه میانسالان نیز اضافه وزن در میان گروهی که توده بدنی بین ۲۵ تا ۳۰ دارند، ۴۰ و بین گروهی که توده بدنی آنها بالاتر از ۳۰ است، ۲۹.۲ درصد گزارش شده است. علاوه بر این چاقی شکمی در بزرگسالان یعنی دور کمر بزرگ‌تر از ۸۸ در زنان و بزرگتر از ۱۰۲ در مردان، ۴۳.۱ درصد است.