دوبلور جومونگ: بروسلی را بیشتر دوست دارم
سریال جومونگ از مجموعههایی است که با گذشت زمان و پخش چندباره آن همچنان محبوبیت خود را دارد و بهتازگی پخش فصل نخست آن در شبکه تماشا به پایان رسیده است. مدیریت دوبلاژ این سریال که بهطور قطع از موثرترین عوامل جذب مخاطب آن محسوب میشود، موضوعی است که اهمیت خاص خودش را دارد. به بهانه بازپخش مجدد این مجموعه، در «صبح نو» با آقای علیرضا باشکندی، گفتوگویی داشتیم که در ادامه میخوانید.
گفتوگو با دوبلور شخصیت جومونگ
باشکندی در ابتدا با بحث مدیریت دوبلاژ شروع کرد و درباره این سمت به «صبح نو» گفت: مدیریت دوبلاژ یا سرپرستی گویندگان مانند کارگردانی فیلم است که باید برای هر یک از شخصیتها گویندهای درخور انتخاب و در راستای اجرای درست، اعضای گروه را هدایت کند. این کار، طبیعتاً مانند هر کار دیگری دشواریهای خاص خود را دارد. یک مدیر دوبلاژ به خوبی میداند از سرمایههای صدایی که در اختیار دارد، چگونه بهره بگیرد و چنانچه چینش گویندگان به جا نباشد، بدون شک از تعداد بینندگان کاسته میشود. وی ادامه داد: حدود 20 سال قبل نخستینبار مجموعه مستندی بهنام علوم رایانهای برای شبکه 4 دوبله کردم، بعد از آن چند پیشنهاد شد که به دلیل مسائل مالی نپذیرفتم. تا اینکه چند سال بعد مجموعه انیمیشن «اسباب بازیهای خطرناک» به من سپرده شد و پس از آن مدیریت دوبله فیلمها و مجموعهها تا کنون استمرار داشته است. در این فضا از آن جایی که با نحوه کار بزرگان این حوزه آشنایی داشتم و مشق میکردم، از بهترینشان الگو گرفتم و برای انجام این مسوولیت سعی زیادی کردم، تلاشی که به لطف خدا مورد اقبال واقع شد.
فراتر از معمول کار کردیم
موفقیت سریال جومونگ در جذب مخاطب و تأثیر دوبله بر این اتفاق، موضوع دیگری بود که باشکندی با اشاره به آن به «صبحنو» گفت: این که مجموعه جومونگ در این سطح بیننده داشته اول لطف خداست و سپس اینکه فراتر از آنچه معمول است و باید، روی گفتار شخصیتهای این سریال کار شد، چنانچه علاوه بر بینندگان عام، افراد خاصتری که در این حوزه تخصص دارند نیز اذعان کردهاند که هنرپیشگان انگار فارسی حرف میزنند. در کنار این اتفاق اغلب دوبله سریالها با عدهای خاص صورت میگیرد اما در این مجموعه ساختارشکنی رخ داد و بعضی از شخصیتها به دست کسانی سپرده شدند که زیاد بهکار گرفته نمیشدند، البته در این میان گاهی خط به خط گفتیم تا گفتند.
بهخاطر جومونگ کارم به بیمارستان کشید
او درباره زمان صرف شده برای دوبله مجموعه جومونگ و دشواریهایی که به عنوان مدیر دوبلاژ این پروژه با آن مواجه شده بود، عنوان کرد: دوبله این مجموعه، حدود 5 یا 6 ماه زمان برد و به دلیل استقبال بیش از حد انتظار، من مجبور بودم تا چند برابر توانم را به کار گیرم، تا جایی که عاقبت راهی بیمارستان و گرفتار استراحت اجباری شدم. واقعیت این است که به عهده گرفتن این مسوولیت، استرس کشندهای دارد. در این سریال هم 55 گوینده حضور داشتند و ارتباط با این تعداد که هر یک خلق و خوی خاص خود را دارند، از مشکلات بزرگ کار ماست. با این حال با تمام مشکلاتی که بود، سعی کردیم که این کار به بهترین شکل انجام بگیرد تا شرمنده دوستان حرفهای و بینندگان عزیز نشویم.
وی با اشاره به پخش چندین باره مجموعه جومونگ و بازپخش فصل دوم آن از شبکه تماشا اضافه کرد: این مجموعه چندین بار از شبکههای مختلف پخش شده و اخیراً هم در شبکه تماشا به روی آنتن رفت، در این میان هر بار بالاترین سطح بیننده را به خود اختصاص داد. من هم مثل دیگران تماشاگر آن بودهام و به تکتک همکاران و به خصوص صدابردار محترم این مجموعه، آقای حمیدرضا غیاثی آفرین می گویم، چرا که هیچ اثری خوب و چشمگیر نمیشود مگر به واسطه یک صدابردار کاربلد، که اگر دل به کار نسپارد، میتواند تمام تلاشتان را به باد دهد.
باشکندی همچنین درباره همکاری با همسر خود، خانم آزیتا یاراحمدی که در سریال، نقش مادر جومونگ را دوبله کرده است، بیان کرد: خانم یاراحمدی جدا از این که همسر مهربانی هستند، بین همکاران جایگاه ویژهای دارند. او نسبت به کارش مسوولانه برخورد میکند و در ایفای نقش خود، در این مجموعه به واقع زیبا درخشید.
بروسلی یا جومونگ؟!
در ادامه، او ضمن بیان این که تا کنون نقشی نبوده که دلش بخواهد و دوبله نکرده باشد، درباره دوبله نقش بروسلی و علاقه شخصی خودش به نقشهایی که تاکنون دوبله کرده گفت: در حوزه دوبله شخصیتهای مختلفی را دوبله کردهام و از بین آنها بهعنوان مثال در مقایسه با جومونگ، شخصیت بروسلی مسلماً برای من بسیار دلنشینتر است.دوبلور بروسلی، در خصوص معیارها و ملاکی که او برای پذیرش یک نقش و واگذاری آن به دیگر اعضای گروه، بهعنوان مدیر دوبلاژ دارد، اظهار کرد: این که نقشی به من سپرده شود به مدیریت دوبلوژ آن فیلم مربوط میشود، اما من شخصاً همواره سوای صدا، به این فکر میکنم که کدام گوینده بهتر میتواند روحیات نقشی را که به او سپرده میشود منتقل کند.
دیگر با بعضیها کار نمیکنم
او همچنین در خصوص این که تا به حال از دوبله کاری پشیمان شده است یا خیر گفت: بله، گاهی برای کسانی گویندگی کردهام که اشراف کافی به کار نداشتهاند و مسلماً به این دلیل نتیجه حاصل، بعد از زحمتی که صرف آن میشود، عاری از کیفیت است، به همین دلیل تصمیم گرفتهام که تا حد امکان با آنها همکاری نداشته باشم. در ادامه بحث صداسازی در دوبله از دیگر مواردی بود که وی پیرامون آن بیان کرد: صداسازی در مواردی ضروری است و باید صورت بگیرد، اما این کار بهدست کسانی سپرده شود که به زیبایی نقش بیفزایند، نه اینکه آن را غیرقابل باور کنند. در این فضا متأسفانه عدهای توانایی لازم را ندارند، بی جهت در این عرصه مشغولاند و عرض خود میبرند. در حوزه انیمیشن نیز الزاماً صداسازی لازم نیست و اگر گویندهای این کار را انجام دهد، همانطور که گفته شد، او موظف است تا در زیبایی گفتار بکوشد تا شنونده مشمئز نشود. همچنین چون انیمیشن با کودکان در ارتباط است، هرچه شیرینتر اجرا شود، بهتر است، چرا که در این میان متأسفانه شاهد اجراهایی هستیم که صرفاً لودگیاند و خوب است کسانی که وارد این حیطه میشوند، از کار بزرگان الگوبرداری کنند نه تقلید.
عدم نظارت روی سریالهای اینترنتی
در کنار مسائل موجود در فضای دوبله، بحث سریالهای اینترنتی بهویژه مجموعههای کرهای که گاهی دوبله شده عرضه میشوند، موضوع دیگری بود که این دوبلور دربارهاش عنوان کرد: از آن جایی که من فیلمها و سریالهای اینترنتی را دنبال نمیکنم، نظر به خصوصی درباره آنها ندارم، اما گاهی شنیدهام که نظارت درستی روی آنها نمیشود. در این بین اگر مجموعههای موجود که مخاطبان خودشان را هم دارند بهدست مدیران دوبلوژ با سابقه و خوشنام سپرده شود، حتما درست و دیدنی خواهند شد.
کمبودهایی که دوبلورها را دلسرد میکند
او درباره کمبودها و فضای موجود در دوبله نیز گفت: عدم حضور نیروهای جوان و با استعداد که دارای صداهای استثنایی و شنیدنی باشند و بتوان این حرفه را به آنها سپرد، ازمسائلی است که وجود دارد، در این میان آنهایی که جذب میشوند هم به دلیل مزد اندک و کار کم، ناگزیر این حرفه را ترک میکنند. همچنین وجود مدیران و متولیان لایقی که به فکر معیشت و آینده گویندگان باشند و به اعتلای هر چه بهتر شدن این کار بیفزایند، جزو مواردیاند که این حرفه واقعاً به آن نیاز دارد.
روزنامه صبح نو: دوبلور مجموعه «امپراطور بادها» که پیش از این در حوزه خوشنویسی فعالیت چشمگیری داشته، در این باره بیان کرد: در مقطعی من همزمان مدرس انجمن خوشنویسان نیز بودم، اما به دلیل تداخل، از تدریس کناره گیری کردم، در این فضا یک نمایشگاه انفرادی هم داشتم ولی به مرور خیلی از آن فاصله گرفتم و گاهی تنها مشق میکنم. باشکندی در پایان در پاسخ به این که بعد از حدود 30 سال از حضورش در عرصه دوبله، حقش را از این حرفه گرفته یا خیر، به یک شعر بسنده کرد و گفت: شکر خدا که هر چه طلب کردم از خدا، در منتهای همت خود کامران شدم… .