در مورد آلبوم تازه همایون شجریان

بیشک دو روز پایانی هفته و فراغت نیمبند! پنجشنبه و جمعه از یک هفته کار و تلاش فرصت مناسبی به وجود میآورد که مطالعه، تماشای نمایش، یک فیلم یا شنیدن آلبوم موسیقی تازه منتشر شدهای را در دستور کار قرار دهیم.
از آنجا که به تازگی آلبوم موسیقی حاصل همکاری سه چهره شناخته شده این عرصه روانه بازار شده پیشنهاد پایان این هفته را به همین محصول تازه از راه رسید اختصاص دادیم. هفت سال انتظار برای انتشار یک آلبوم موسیقی زمان کمی نیست، هرچند نام هنرمندان سختگیری مانند همایون شجریان، فردین خلعتبری و زندهیاد افشین یداللهی در میان باشد.
سه چهرهای که هیچکدام نیازی به معرفی ندارند و کنار هم قرار گرفتن این ترکیب به خودی خود توجه علاقهمندان موسیقی وطنی را جلب میکند. آلبوم موسیقی «امشب کنار غزلهای من بخواب» سرانجام روز گذشته منتشر شد و حالا تجربه شنیداری تازهای در اختیار دوستداران موسیقی قرار گرفته است.
بیشتر از این نظر که پیشتر به ترکیب سه نفره علیرضا قربانی، فردین خلعتبری و افشین یداللهی عادت کرده بودیم اما ظاهرا حالا تغییراتی صورت گرفته است. خلعتبری در این باره میگوید: «اتفاق تازهای رخ نداد و همان زمان هم همکاریهای متفاوتی وجود داشت. «افشین» در زمینه موسیقی پاپ کار میکرد، «علیرضا» آثار آهنگسازان دیگر را هم میخواند و من هم فعالیتهایی در حوزه سینما یا موسیقی بیکلام دارم؛ بنابراین این آلبوم، ارتباطی با همکاریهای مشترک ما با یکدیگر نداشت.»
گرچه خلعتبری معتقد است کنار یکدیگر قرار گرفتن این سه هنرمند اتفاق تازهای نیست و در گذشته نیز همکاری متفاوت بارها اتفاق افتاده اما یک نکته در آلبوم تازه منتشر شده خودش را به رخ میکشد. همایون شجریان در سالهای اخیر تجربههای تازه در شیوه خوانندگی خود را پشت سر گذاشته و گروه زیادی از مخاطبان و علاقهمندان موسیقی به سبک و سیاق تازهاش خو گرفتهاند.
به این تریب حالا نخستین تجربه همایون شجریان با فردین خلعتبری قرار است چگونه تجربهای باشد؟ بازگشت دوباره به سبک آواز کلاسیک؟ یا شمایل به روزتر که این هنرمند در تک آهنگ «آرایش غلیظ» یا آلبوم «نه فرشتهام نه شیطان» و «رگ خواب» تجربه کرد؟ آهنگساز شناخته شده کشورمان در گفتوگو با «اعتماد» در این باره میگوید: «ما وقتی تجربههای همایون شجریان را دنبال میکنیم متوجه خواهیم شد که همواره از نظر موسیقی تغییراتی داشته اما هربار ویژگیها و مشخصههای سبکی خودش را به آن تجربهها افزوده است.
درک این هنرمند به حدی است که کار را به شیوه خودش درمیآورد و با وجود اینکه در پروسه خلق آلبوم «امشب کنار غزلهای من بخواب» با یکدیگر تعامل طولانی مدت داشتیم ولی او شخصیت خودش را به کار وارد کرده است.» براساس اظهارات این هنرمند، حساسیتهای بیش از اندازه در اجرا، انتخاب شعر و نوازندگی در کنار فعالیتهای موازی هر کدام از این هنرمندان موجب طولانی شدن روند تولید و انتشار آلبوم شد.
آنهم در شرایطی که با گذشت زمان قطعات تازه هم به کار اضافه شده یا ناشر زمان خاصی را مد نظر داشته است. خلعتبری در گفتوگو با «موسیقی ما» به نکته جالبی اشاره میکند: «بعد از اینکه قطعات یکبار نواخته شد، از آنجا که دو سال؛ فاصله میان بخشِ اول و دوم وجود داشت، فکر کردیم که هماهنگی و یکدستیای که مدِ نظرمان هست، وجود ندارد و از همین روی بارِ دیگر از ابتدا تا انتها ۱۶ قطعه را اجرا کردیم.»
اما کیفیت توزیع آلبوم یکی از پرسشهایی بود که در ساعات ابتدایی اعلام خبر انتشار به وجود آمد. خلعتبری ضمن ابراز رضایت از نحوه پخش آلبوم در فروشگاههای محصولات فرهنگی میگوید: «باید به این نکته توجه کنیم که هنوز چند ساعتی از شروع توزیع نگذشته و با توجه به اینکه کار پخش از سوی شرکت معتبری انجام میشود ظرف روزهای پیش رو خبرهای خوش خواهیم شنید. گرچه من بیشتر منتظر یادداشتها و نقد صاحبنظران درباره این تجربه هستم.»
بنابراین باید منتظر بمانیم و ببینیم نظر منتقدان و البته شنوندگان درباره این تجربه جدید چیست؟
«فردین خلعتبری» برای این آلبوم یادداشت کوتاهی نوشته است که دربخشی از آن میخوانیم: «پیشنهاد افشین بود. بعد از تو گفت. خواب نبود و خیال. آغاز نداشت و پایان. بود. فقط همین. خاطره بود. از روز گذشت. از شب و شهر و شعر. از همان اول مکدر بود و تیرهتر شد. من، خالی خاطره را آهنگ کردم و همایون خواند. و تا تو بشنوی. او رفت. نخستین نیست و آخرین هم. فقط هست.
تنها بشو. مگذار کسی شریکت شود. همین یکبار چیزی را برای خودت نگهدار. فقط همین یکبار. به تو گفته بود: «امشب کنار غزلهای من بخواب: «بخواب و نگو خیال است. همان که پیشنهاد افشین بود. شبی در کوچههای نجوا به من گفت که تو رفتی. دیدی که او رفت و تو ماندی و حسرت همیشه باقی است.»