درگیری ایران – آمریکا با قواعد تازه / آیا امکان برخورد مستقیم دو طرف در عراق وجود دارد؟
در طول 15 سال پیش، از زمان ایجاد تغییراتی در عراق از سال 2003، شاهد حضور ایران و آمریکا در صحنه عراق هستیم و نفوذ این دو در این کشور عربی بین جزر و مدی در نوسان بوده است که توافقی برای ادامه قواعد درگیری بر آن حاکم است و هر دو طرف ایران و آمریکا از افزایش تنش ها دوری می کنند چرا که درگیری را پر هزینه می دانند و بر این عقیده اند که بروز درگیری می تواند موجب خروج آنها از سیطره بر اوضاع عراق شود.
د. محمد عاكف جمال در البیان نوشت: در طول 15 سال پیش، از زمان ایجاد تغییراتی در عراق از سال 2003، شاهد حضور ایران و آمریکا در صحنه عراق هستیم و نفوذ این دو در این کشور عربی بین جزر و مدی در نوسان بوده است که توافقی برای ادامه قواعد درگیری بر آن حاکم است و هر دو طرف ایران و آمریکا از افزایش تنش ها دوری می کنند چرا که درگیری را پر هزینه می دانند و بر این عقیده اند که بروز درگیری می تواند موجب خروج آنها از سیطره بر اوضاع عراق شود.
به گزارش انتخاب، این رسانه عرب زبان ادامه داد: همزیستی ایران و آمریکا، حدود همکاری و هماهنگی های امنیتی و تبادل اطلاعات بین آنها در طول سالهای جنگ علیه داعش افزایش یافت و هر دو طرف به این نتیجه رسیدند که همکاری میدانی آنها می تواند دستاورهای مهمی داشته باشد، بی آنکه یکی از طرفها مجبور به دادن امتیازهای سیاسی به دیگری شود.
با روی کار آمدن دولت ترامپ نیز شرایط به همین منوال بود، تا اینکه داعش در عراق شکست خورد و پس از آن، واشنگتن اعلام کرد نزدیکی روابط آن با تهران و توازنهای شکننده ای که دولت سابق آمریکا ایجاد کرده است، دیگر با استراتژی دولت جدید در منطقه خاورمیانه هماهنگ نیست.
به این ترتیب، مساحت حاشیه صلح آمیز و آرامی که دو طرف برای حضور همزمان خود در عراق ترسیم کرده بودند، در معرض تنگنا قرار گرفت. خروج واشنگتن از توافق هسته ای در واقع به معنای عقب نشینی آن از تفاهم های علنی و غیر علنی با تهران بود و 12 شرطی که وزارت خارجه آمریکا برای عادی سازی روابط با ایران تعیین کرد و با مخالفت ایران مواجه شد، اقدامی بی سابقه و هجومی بود که نه تنها سیاستهای تهران در منطقه، بلکه نظام ایران را هدف قرار می داد. در حقیقت خواسته آمریکا به تسلیم واداشتن ایران و به عزلت کشاندن آن در تمام محورها بود.
تحولات در موازین قوا سوالهایی را در مورد میزان قدرت ایران برای حفظ هم پیمانانش مطرح می کند.
انتخابات عراق پیام قدرتمندی بود برای بیان بیداری ملی مردم این کشور و درخواست آمریکا و روسها از تهران برای خروج از سوریه، محاصره ای که روز به روز بر بال قوی ایران در لبنان بیشتر می شود.
در این شرایط، بعید نیست که تهران شاهد کناره گیری برخی از این رهبران سیاسی عراق از ائتلاف با آن و اتخاذ مواضعی نزدیک به رژیمهای سیاسی دیگر باشد. شاید ماراتن تشکیل دولت عراق که گروههای سیاسی مختلف برای تشکیل آن از یکدیگر سبقت می گیرند، میدان آزمایش بزرگی برای میزان عزلت خط مشیی باشد که آن رهبران اتخاذ می کنند.
با وجود کم رنگ شدن نقش ایران در محورهای مختلف، خطاب سیاسی تهران همچنان چالشی است و همین امر در خدمت وضعیت داخلی آن قرار می گیرد؛ همانطور که مسئولان ایرانی اعلام کرده اند به دنبال افزایش توانایی های خود برای غنی سازی اورانیوم هستند.
انتظار می رود قواعد درگیری ایرانی امریکایی شکلهای دیگری به خود بگیرد که براساس آن اقدامات خشونت آمیز در میدان عراق بعید به نظر نمی رسد؛ میدانی که برای رسیدن به حالت نبود استقرار و آرامش، مناسبتر از دیگر میادین است؛ بویژه آنکه عراق همچنان قادر به رهایی از تاثیرات خارجی و تامین سیادت سیاسی و امنیتی خود نیست.
مترجم:مریم نصرالهی
