حذف “پیک‌های نوروزی” گامی موثر در رشد خلاقیت دانش‌آموزان
استاد دانشگاه فرهنگیان گفت: حذف “پیک‌های نوروزی” و جایگزینی آن با داستان‌خوانی، داستان‌گویی و داستان‌نویسی گامی موثر در رشد خلاقیت دانش آموزان است.
به گزارش ایسنا، “پیک نوروزی”یکی از رویکردهای وزارت آموزش و پرورش برای تعطیلات نوروزی از سالیان دور بوده که به اذعان کارشناسان، همواره با استرس روانی دانش آموزان همراه بوده و گاه انجام آن به دقایق پایانی تعطیلات نوروزی کشیده شده است، اما در رویکرد جدید وزارت آموزش و پرورش مقرر شده پیک نوروزی توزیع نشود و به جای آن دانش آموزان توان خود را در داستان نویسی، داستان خوانی و داستان گویی محک بزنند؛ پای قصه مادر بزرگها و پدر بزرگها بنشینند و یا مشاهدات و احساس خود را در موضوعات مختلف در ایام نوروز به نگارش در آورند؛ هدف از اتخاذ چنین رویکردی آشنا ساختن کودکان با کتاب، رفع فرآیند چالشی و فرسایشی گریبان گیر دانش آموزان و والدین و ایجاد زمینه یادگیری بیشتر با تکیه بر نشاط در ایام خوش نوروز است.
سیده مرضیه هاشمی، استاد دانشگاه فرهنگیان و دانشجوی دکترای علوم تربیتی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با حذف پیک‌های نوروزی، گفت: عده‌ای معتقدند که دادن پیک نوروزی هیچ بار علمی و آموزشی برای دانش‌آموزان در تعطیلات نوروزی ندارد زیرا با کمک افراد بزرگ‌تر، دوستان و آشنایان پاسخ داده می‌شود.
وی افزود:پیک‌های نوروزی به سرعت حل می شود تا در طول تعطیلات دانش آموزان استرس پاسخ‌دادن به پیک را نداشته باشند؛ اما در مقابل کارشناسانی هم نبود تکلیف را در تعطیلات عید که معمولا حدود ۲۰ روز به طول می‌انجامد برای دانش‌آموزان مضر می‌دانند.
این استاد دانشگاه با بیان این که وقتی در آموزش دانش آموزان وقفه‌ای ایجاد می‌شود زمان طولانی را هم می‌طلبد تا آن ها دوباره در فضای مدرسه قرار بگیرند، افزود: در گذشته هر یک از معلمان نسبت به انجام تکالیف نوروزی، سلیقه‌ای برخورد می‌کردند و برای جلوگیری از اعمال این سلیقه‌ها پیک‌های نوروزی یکسانی طراحی شد اما چون با کلاس‌های درس هم‌سطح روبرو نبودیم، این تکالیف از اثر بخشی لازم برخوردار نبودند.
هاشمی در ادامه تصریح کرد: به همین خاطر در سال‌های اخیر طراحی تکالیف نوروزی با عناوین “پیک شادی” یا “پیک نوروزی” به سمت استانی و منطقه‌ای پیش رفته که در استان مازندران “پیک روجین” طراحی می‌شد تا دانش آموزان فعالیت‌های بومی و منطقه‌ای و شرایط اقلیمی و بازی‌های سنتی که در آن پیک گنجانده می‌شد را بهتر درک کنند.
وی با بیان این که در هر کلاس باید تکالیف جداگانه‌ای را بررسی کرد، افزود: در هر کلاسی، معلم از دانش آموزان شناخت بهتر و در جریان نواقص و کاستی‌های آموزشی آن‌ها قرار دارد.
هاشمی تاکید کرد: اگر نیازها، خواسته‌ها و سلیقه‌های دانش‌آموزان را بشناسیم و آن ها را در برنامه‌ریزی‌های خود در ایام تعطیلات دخالت دهیم، آن گاه خواهیم دید که بچه‌ها با چه اشتیاقی پای تکالیف و کاردستی می‌نشینند.
وی افزود: در همین راستا با توجه به اجرای برنامه ملی “شهاب” که اختصار یافته اصطلاح شناسایی و هدایت استعدادهای برتر بوده و بر اساس هوش‌های هفتگانه “گاردنر” طراحی و تدوین شده است، باید محتوای پیک‌ها نیز در راستای هوش و استعداد دانش‌آموزان طراحی شود.
دانشجوی دکترای علوم تربیتی یادآور شد: برای این که از آسیب‌های احتمالی آموزشی جلوگیری شود، باید از چهار نوع تکالیف دانش‌آموزی که عبارتند از تکالیف تمرینی، آمادگی و آماده‌سازی، بسطی و امتدادی و خلاقیتی استفاده کرد.
وی در ادامه اظهار کرد: مورد چهارم یعنی تکالیف خلاقیتی می‌تواند از چنان جذابیتی برخوردار باشد که علاوه بر ایجاد انگیزه و شوق یادگیری در پرورش خلاقیت کودکان نیز اثرگذار باشد نه این که حس اجبار در انجام تکالیف به آنان دست دهد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در تکالیف خلاقیتی، مفاهیم و مهارت‌های کسب شده در کلاس با هم ترکیب می‌شود و در راه‌های متفاوت به کار بسته می‌شود.
وی همچنین افزود: در این نوع تکالیف قدرت ابتکار، خلاقیت و قدرت تخیل و خود راهبردی در شاگردان پرورش داده می‌شود؛ با فراهم آوردن تکالیف مختلف می‌توان موجبات تثبیت و آماده‌سازی و تداوم و خلق مفاهیم و مهارت‌ها را در فرآیند تعلیم و تربیت ایجاد کرد.
هاشمی تصریح کرد: با توجه به تغییرات و تحولات علمی در جهان آموزش و تکنولوژی، در جهانی زندگی می‌کنیم که هر هفت روز علم بشر دو برابر می‌شود پس باید با تغییرات اجتماعی و تغییر رویکردها، بشر هم تغییراتی در خود حاصل کند تا به سازگاری محیطی بیانجامد.
وی در ادامه با اشاره به دستورالعمل وزیر آموزش و پرورش در حذف پیک نوروزی نیز گفت: با توجه به دستور العمل جدید وزیر آموزش و پرورش که نوید ممنوعیت پیک نوروزی و جایگزینی آن با داستان‌خوانی، داستان‌گویی و داستان‌نویسی به ادارات آموزش و پرورش استان‌ها و شهرستان‌های تابعه را داشته‌اند، این موضوع می تواندگامی موثر در پرورش خلاقیت و قوه تخیل و کسب مهارت‌های زندگی با نظر موافق در جهت تقویت تکالیف خلاقیتی باشد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: این رویکرد برای دانش‌آموزان کلامی و تصویری که به ترتیب از قوه گفتاری و قدرت هنری و طراحی بالایی برخوردارند، بسیار مفید است.
هاشمی همچنین عنوان کرد: امید است آموزش و پرورش به دانش‌آموزان دست‌ورز که دارای مهارت‌های حسی و حرکتی بالایی هستند و می‌توانند با ابداعات و اختراعات خود ابزارهای مناسبی حتی از وسایل زائد به عنوان دست‌ساخته‌های بسیار کارا طراحی و پیاده‌سازی کنند و در جشنواره‌های خوارزمی و جشنواره‌های جابربن حیان به ثبت برسانند نیز توجه ویژه شود تا در آینده شاهد ثبت اختراعات دانشمندان کوچک این مرز و بوم باشیم.
