جنگ روانی و سیاسی در بازار ارز

بر اساس طرح همکاری مشترک وزارت خارجه، خزانه‌داری و دستگاه اطلاعاتی امریکا، برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران از طریق القای شوک‌های زمانبندی شده در راستای افزایش نا اطمینانی به پایداری ارزش ریال در برابر ارزهای خارجی، با بهره‌گیری از پایگاه‌های امریکا در برخی کشورهای همجوار در جریان است.

به گزارش ایران : ز حراست وزارت امور اقتصاد و دارایی روز گذشته این‌طور از پشت پرده ناآرامی‌ها در بازار ارز گزارش داد. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نیز ضمن اعلام تأمین 3.2 میلیارد یورو برای واردات کالاهای اساسی، مواد اولیه وکالاهای سرمایه‌ای و مصرفی طی یک ماه گذشته در یادداشتی نوشت: «دولت امریکا بیشتر اقداماتی را که می‌خواست و می‌توانست در ۴ نوامبر انجام دهد، تاکنون انجام داده و از حالا به بعد بیشتر در پی جنگ روانی است.»

بعد از اتفاقات چند ماه گذشته، «جنگ اقتصادی» به کلید واژه‌ای در صحبت‌های تمام مسئولان تبدیل شده است و گزارش‌های مختلف داخلی و خارجی نیز تیرهایی را که از خارج از کشور به سوی اقتصاد ایران شلیک می‌شود، تأیید می‌کند. بر اساس گزارش حراست وزارت اقتصاد، عوامل میدانی این پروژه که در ایران عمل می‌کنند، اکثراً از هدایت چنین ساز و کار اطلاعاتی امریکا اطلاع نداشته و تصور می‌کنند در فرآیند عملیات سوداگران بازار، مشارکت و کسب سود می‌کنند. بخشی از فرآیند این عملیات نیز شناسایی مبادی ریال دریافتی توسط این پایگاه‌ها، جذب و هدایت سرمایه‌های ایرانیان برای ایجاد اخلال در نظام اقتصادی و فراخوان ریال و چک‌های مسافرتی از مناطق مرزی است.

جنگ اقتصادی با هدف افزایش نارضایتی‌های اجتماعی

فعالان اقتصادی و نمایندگان بخش خصوصی نیز آنچه را که حراست وزارت اقتصاد اعلام کرده است، در کسب و کار و فعالیت‌های خود لمس کرده‌اند. حسین سلاح ورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی می‌گوید:«در اینکه دولت امریکا و شخص ترامپ عزم‌شان را جزم کرده‌اند تا با استفاده از تمام ابزار، امکانات و ادوات در اختیار بیشترین فشار اقتصادی و ارزی را به ایرن وارد کنند، هیچ شکی نیست. شکی هم در این نیست که هدف آنها در نهایت دامن زدن به نارضایتی‌های اجتماعی از طریق ایجاد التهاب در فضای اقتصاد کشور است.»

او ادامه می‌دهد: «در حرف‌ها و سیاست‌هایشان هم به طور واضح این مسیر و خط دیده می‌شود. خزانه‌داری امریکا اتاق فکر بسیار گسترده و مجهزی با صدها کارشناس در زمینه‌های مالی، پولی و اقتصادی دارد و همان طور که خودشان هم اعلام کردند، حتی افرادی در قالب تیم‌های مختلف برای جلب رضایت سایر کشورها جهت همراهی با تحریم‌های ایران اعزام می‌کنند. آنها برنامه مدون و منسجمی برای تحقق اهداف‌شان دارند. زمانی که وزارت خزانه‌داری در حوزه پولی و مالی اقتصادی برنامه‌ریزی می‌کند، حتماً دستگاه امنیتی امریکا هم در کنارش خواهد بود و این همکاری و هم‌افزایی بین سیستم‌های امریکا برای تحریم و التهاب ارزی ایران کاملاً قابل تصور و درک است.»

بر اساس گزارش مرکز حراست وزارت اقتصاد، ساماندهی شبکه‌ای از عوامل کارگزار منطقه‌ای با مراودات گسترده با بازار پولی ایران و اعزام گروه‌های دارنده ریال ایرانی به شهرهای مرزی و حتی در عمق ایران به منظور آغاز عملیات جمع‌آوری دلار، یکی از اقدامات اتاق فکر امریکایی است. از طرف دیگر فراخوان مراجعه سوداگران عمده بازار ارز به عوامل سامان‌دهی شده در پایگاه‌های مختلف، بخش دیگری از این اقدامات است. همچنین ایجاد همگرایی بازاری این عوامل برای ساماندهی تمرکز شوک بر بازار و تلاش برای حفظ عملیات شوک تا پنج روز کاری و هدایت ارزهای جمع‌آوری شده در مسیر اخلال در نظام اقتصادی ایران، از دیگر اقدامات مشترک وزارت خارجه، خزانه‌داری و دستگاه اطلاعاتی امریکا در راستای اجرای برنامه عملیاتی اغتشاش در بازار ارزی ایران است.

نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در این باره نیز می‌گوید: «در رابطه با اینکه در داخل کشور افرادی چه در حوزه تصمیم‌گیری و چه در حوزه بازار هم تحت تأثیر این القائات قرار گرفته باشند، من اطلاعاتی ندارم. ولی این مسأله را که روی افکار عمومی تأثیر گذارند و جریان‌سازی می‌کنند، به عینه می‌توان دید.»

سلاح ورزی می‌گوید:«از یک طرف اقتصاد کشورمان متأثر از نظام بین‌الملل است و وقتی که شرکای خارجی‌مان تحت تأثیر القائات امریکا قرار بگیرند، حتماً روی اقتصادمان تأثیر خوهد گذاشت. از طرف دیگر هم جریانات روانی وقتی در جامعه جا بیفتد، تأثیرات مخرب زیادی خواهد داشت.»

نایب رئیس اتاق ایران البته معتقد است که اثربخشی این اقدامات، ضعف‌های ساختاری اقتصاد ایران را نشان می‌دهد. سلاح ورزی در انتهای صحبت‌هایش می‌گوید: «4 دهه است که امریکا با قوت برای این توطئه می‌کند. نباید همه اتفاقات‌مان را به آنها ربط دهیم. ما سیاستگذاری‌مان را باید درست و بر مبنای خنثی کردن هر توطئه بنا کنیم. اقتصادی به اندازه اقتصاد ما و کشوری به قدرتمندی ایران، در حوزه اقتصادی نباید تا این حد آسیب پذیر باشد. امریکا با تمام یال و کوپال نظامی‌اش هم نتوانست دربرنامه‌های ایران اخلال ایجاد کند اما اینکه بتواند با برنامه عملیاتی روانی اقتصاد کشور را درگیر مشکلات جدی کند، نشان از ضعف‌های اقتصادی ما و آسیب‌پذیری‌مان دارد. در نهایت همان‌طور که رئیس جمهوری نیز می‌گوید، اینکه همه مسائل کشور را به امریکا منتسب کنیم، ساده لوحانه است.»