جملات آرایش‌شده روانشناسان در فضای مجازی را باور نکنید
یک روانشناس با تاکید بر اینکه طی سال‌های اخیر با هجوم روانشناسان غیرمتخصص، شاهد ارائه مشاوره‌های روانشناسی زرد در فضای مجازی و نشر تبلیغات روانشناسی گمراه‌کننده‌ای در سطح جامعه هستیم، گفت: گرچه افرادی که از روانشناسان زرد مشاوره می‌گیرند، ممکن است تاثیرات مثبت و کوتاه مدتی را در زندگی خود مشاهده کنند، اما به مرور زمان زندگی آنها تحت تاثیر این مشاوره‌های غیرعلمی قرار می‌گیرد؛ به طوری که پیامدهای جبران ناپذیری برای فرد، خانواده و جامعه ایجاد خواهد کرد.
گوهریسنا انزانی با بیان اینکه بیماری‌های روانی همانند بیماری‌های جسمانی نیازمند درمان هستند، معتقد است: مهم‌ترین عاملی که باعث می‌شود مردم به متخصصان روانشناس مراجعه نکنند، برچسب‌ها و انگ‌های روانی است که از سوی جامعه به افراد وارد می‌شود. طبق آخرین پژوهش‌های انجام شده یک چهارم افراد دارای مشکلات و اختلالات روانی هستند، اختلالاتی که می‌تواند براساس نوع مشکلات و شرایط دوران کودکی طیف‌های مختلفی داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه اختلالات روانی در سه سطح قابل درمان هستند، توضیح داد: در سطح پیشگیری اولیه، مشاوران و روانشناسان سعی می‌کنند با ارائه آموزش‌ها، روش برقراری روابط سالم به بیماران را بیاموزند. در تشخیص‌های ثانویه نیز بررسی‌های عمیق‌تری انجام می‌شود به طوریکه افرادی که با مشکلات مواجه هستند و به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، با ارزیابی‌ها و مصاحبه‌های متفاوت اختلالات آنها تشخیص داده می‌شود. در سطح پیشگیری ثالثه نیز وظیفه روانشناس بازگرداندن فرد مبتلا به اختلالات روانی به حالت اعلای سلامت روان است.
انزانی با اشاره به اینکه مشکلات روانی از سال‌های کودکی و از لحظه انعقاد نطفه شکل می‌گیرد، تاکید کرد: هیچ درمان فوری برای درمان اختلالات روانی وجود ندارد و مشکلاتی که طی سال‌ها اتفاق افتاده با چند جلسه روانشناسی درمان نخواهد شد.
بنابر اظهارات رئیس کلینیک تنفس دوباره، بیماری‌های مختلف روحی و اختلالات روانی علائم مشابهی با یکدیگر دارند، به همین دلیل برای تشخیص ثانویه، باید روانشناس یا مشاور، متخصص و دارای مدرک تحصیلی باشند تا بتوانند ارزیابی دقیقی انجام دهند. در حال حاضر که در عصر مدرن جوامع به سمت تخصصی شدن حرکت می‌کنند، حضور روانشناسان زرد، نشر کتب روانشناسی زرد و یا تبلیغات خاصی که با جملات جذاب و گمراه‌کننده‌ای مانند”سه روزه از اعتیاد طولانی مدت خود خلاص شوید”، “با یک جلسه زوج مناسب خود را پیدا کنید”، “شفای وسواس‌های کودکی شما طی سه روز” و… آرایش شده‌اند، در ایران افزایش پیدا کرده است.
وی ضمن هشدار درباره این مسئله که حتی روانشناسان زرد به درمان و ارائه تبلیغات اختلالات روانی مانند “درمان اختلالات روانی با ساده‌ترین شیوه‌ها طی کمتر از ۲۴ ساعت” نیز ورود کرده‌اند، افزود: روانشناسان زرد عموما افرادی هستند که مجوز و مدرک روانشناسی ندارند اما همایش‌های به اصطلاح تخصصی را به قصد جذب مراجعه‌کنندگان و بدون اطلاعات علمی برگزار می‌کنند، اما در نهایت این همایش‌ها تبدیل به کارگاه‌هایی خواهد شد که به صورت ثابت پول زیادی از مراجعان خود دریافت کنند. ممکن است افرادی که در کارگاه‌ها یا سمینارهای روانشناسان زرد شرکت می‌کنند و یا از طریق شبکه‌های اجتماعی از آنها مشاوره می‌گیرند، تاثیرات مثبت لحظه‌ای را در زندگی خود مشاهده کنند، اما این تاثیرات مثبت بسیار کوتاه مدت هستند و به مرور زمان زندگی آنها تحت تاثیر این مشاوره‌های غیرعلمی قرار می‌گیرد و پیامدهای جبران‌ناپذیری برای فرد، خانواده و جامعه ایجاد خواهد کرد.
این روانشناس با انتقاد از این موضوع که نهادها و مراجع پیگیری در برابر فعالیت روانشناسان زرد سکوت کرده‌اند، ادامه داد: جامعه، اطلاعات جامعی از نوع فعالیت روانشناسان و روانپزشکان ندارند و تصور می‌کنند مشکلات روانی به سرعت و با خواندن کتاب یا شرکت در سمینارها برطرف می‌شود، اما نباید فراموش کرد که متخصصان فعال در حوزه سلامت روان افرادی هستند که حداقل مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی، مشاوره یا روانپزشکی دارند و مجبورند در سمینارها و کارگاه‌های تخصصی که توسط اساتید دانشگاه برگزار می‌شود، شرکت کنند و از طرفی دیگر برای دریافت مجوز باید در کمیسیون‌های متعددی شرکت کنند.
وی با بیان اینکه شناخت مشکلات روانی، رفتارها و سلامت روان بحث بسیار پیچیده‌ای است که با یک یا دو جلسه روانشناسی برطرف نمی‌شود، توصیه کرد که کتاب‌های روانشناسی که افراد مطالعه می‌کنند، باید منبع علمی معتبری داشته باشد و افراد پیش از مراجعه به هر مشاور، روانشناس یا روانپزشکی ابتدا سوابق، مجوز و صلاحیت آنها آگاه باشند.
انزانی افزود: باید بپذیریم که مشاوران و روانشناسان، مسئول کامل بهبود مراجع نیستند، بلکه مراجع با انتخاب فرد متخصص برای درمان مشکلات خودش باید همگام با مشاور تمرین‌ها را انجام داده و مطالعه کند تا به تدریج بتواند سبک زندگی و ارتباطی خود را بهبود بخشد. ما روانشناسان امیدواریم با آگاهی‌هایی که در رسانه‌های متفاوت به مردم ارائه می‌کنیم به سمت جامعه با حداقل مسائل و مشکلات روحی حرکت کنیم و بتوانیم به سرعت با آموزش‌های باکیفیت، جامعه را به حد مطلوب سلامت روان نزدیک کنیم.
