جشنواره‌ی فیلم کودک فقط یک چیز کم داشت
فرشته طائرپور معتقد است: سی‌امین جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان اصفهان، فقط یک چیز کم داشت! و آن هم جریان آب زاینده رود بود.
داور بخش بین‌الملل جشنواره فیلم کودک و نوجوان پس از پایان این رویداد سینمایی در ارزیابی این دوره از جشنواره سخن گفت.
این تهیه‌کننده و نویسنده سینما در گفت‌وگویی با ایسنا، درباره‌ی ارزیابی‌اش از این دوره برگزاری جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان گفت: با کمترین انصاف هم می‌توان اذعان کرد که این دوره از جشنواره به نحو محسوسی بهتر از ده دوره اخیر بوده است. خوشبختانه بیش از هفتاد درصد از پیش‌بینی‌های “شورای سیاستگذاری و راهبری سینمای کودک و نوجوان” به‌عنوان نتایج تصمیمات و تغییرات، با حمایت بنیاد سینمایی در این دوره محقق شد.
او ادامه داد:امیدوارم همه کسانی که طی دو سال گذشته در تهران و اصفهان، با هیجان زدگی به تصمیمات شورا انتقاد می‌کردند و تصور می‌کردند جفایی دارد نسبت به جشنواره یا شهر اصفهان صورت می‌گیرد، حالا با مقایسه دستاوردهای این دوره از جشنواره متوجه شوند که یک مراقبت کارشناسانه، اگرچه این رویداد سینمایی را وادار به تحمل یک دوره بازنگری و خودسازی کرد اما نهایتا آن را به موقعیت مطلوب‌تری رساند.
طائرپور خاطرنشان کرد: شورای ما بیش از هر شخص یا ارگان دیگری می‌دانست چه فیلم‌هایی برای جشنواره سال 96 در دست تولید هستند، فیلم‌هایی که برخلاف اکثر آثار سال گذشته که فیلم‌هایی اجتماعی برای نوجوانان بودند، این بار مجموعه‌ای مفرح با هدف جلب رضایت از مخاطبان کودک به شمار می‌آیند. این فاصله علاوه بر ایجاد شرایط حضور فیلم‌هایی بیشتر و بهتر برای کودکان، به هردو تیم برگزار کننده در تهران و اصفهان نیز کمک کرد تا جشنواره‌ای پرشورتر و موفق‌تر از قبل برگزار کنند.
وی با بیان اینکه “این دوره از جشنواره مزایای بسیار بیشتری نسبت به دوره‌های قبلی که در اصفهان برگزار شد، داشته” ادامه داد:سال‌ها بود که دیگر شاهد نبودیم جلوی سینماها صف‌های طولانی تشکیل شود و سئانس‌های فوق‌العاده برای فیلم‌ها برگزار شود. بیش از هشتاد سئانس نمایش فوق العاده تا ساعات یک و دو بامداد و رضایت مخاطبان کودک و خانواده حین خروج از سالن سینما، نشانگر بروز علائم حیات مجدد در این ژانر سینمایی است. استعدادی ذاتی که همیشه در سینمای کودک وجود داشته و دارد و تنها در سایه مدیریت و حمایت سنجیده امکان عملیاتی شدن پیدا می‌کند. واقعا باید به دبیر، ستاد برگزاری جشنواره، بنیاد فارابی و میزبانان اصفهانی، تبریک صمیمانه گفت و آرزو کرد که این روند ارتقاء، ادامه یابد.
طائرپور اضافه کرد: شاید هنوز فیلم‌هایی که ساخته شده‌اند با ایده‌آل‌های همه جانبه در سینمای کودک فاصله داشته باشند اما همین پیشرفت نسبی که منجر به افزایش رضایت مخاطبان شده، نشانه کم اهمیتی نیست و باید قدر آن را دانست و به آینده امیدوار شد. کسانی که عاشقانه و خالصانه در عرصه سینمای کودک کار می‌کنند، قاعدتا باید خوشحال‌تر و امیدوارتر شده باشند. اگر هنوز کسانی هستند که بخاطر شرایط شخصی‌شان و یا عزم راسخ‌شان برای مخالفت با هر چیزی که به سینما و یا مدیریت‌های آن مربوط می‌شود همچنان منفی بافی می‌کنند، متوجه باشند که از مثبت اندیشی و نشاط لازم برای فعالیت در این حیطه برخوردار نیستند. باید مثل بچه‌ها از هر اتفاق مثبتی ولو کوچک بر سر ذوق آمد. متاسفم که هنوز بعضی‌ها از ایراد گرفتن و کنایه زدن و یافتن اشکالات واقعی و خیالی، خسته نمی‌شوند.
این تهیه کننده و نویسنده سینمای کودک، گفت: البته ما عادت کرده‌ایم که در این جشنواره نیز شاهد فرافکنی‌های افرادی باشیم که ماموریت‌شان عیب‌جویی و عیب‌گویی است. اما فکر می‌کنم برای همه علاقه‌مندان به سینمای کودک قابل انکار نباشد که در این دوره از جشنواره چند اتفاق خوب افتاد:
1- آمار فیلم‌های ایرانی مناسب کودکان و قابل قبول نسبت به دوره‌های طی ده سال گذشته افزایش داشت.
2- ترکیب داوران بین‌المللی، تنوع و تخصص کافی را در این جشنواره بین‌المللی به خوبی نمایندگی کرد.
3- برنامه‌های جنبی و حاشیه‌ای جشنواره، از جذابیت بیشتری نسبت به سال‌های قبل برخوردار بود.
4- نتایج داوری در بخش‌های مختلف، با تایید و استقبال دلگرم کننده مخاطبان همراه بود.
5- حتی فیلم‌هایی که موفق به دریافت جایزه نشدند با استقبال گرم مخاطبان در نمایش مواجه شدند.
6- مراسم اختتامیه علی‌رغم حضور جمعیتی بیش از ظرفیت سالن، با نمره قبولی خوبی برگزار شد.
7- رسانه‌های استانی و سراسری در پوشش دادن برنامه‌های جشنواره، مشارکت و همدلی خوبی داشتند.
8- جشنواره از ولخرجی‌های رایج و بیهوده در سال‌های قبل فاصله گرفته بود.
9- مطالب بی‌اهمیتی مانند اینکه مثلا بنده تا مشخص شدن صندلی داورهای گروه بین‌الملل کمتر از پنج دقیقه روی سکو نشسته بودم، انعکاس گسترده‌ای جهت شادی مخالفان پیدا نکرد و اغلب گزارشگران به مطالب مهم‌تر و جدی‌تری پرداختند.
طائرپور با اشاره به برخی اخبار که در روزهای نخست جشنواره منتشر شده بود، ادامه داد:در اخبار پراکنده همان روز اول و پیش از آغاز هر اتفاقی، دیدم که رسانه‌ای با مواضع تخریبی مرسوم نوشته بود که این دوره از جشنواره بدترین دوره است. من از نزدیک شاهد بودم که طی یکسال گذشته چه زحماتی کشیده شد تا این جشنواره منظم و خوب برگزار شود؛ هدفی که به اعتقاد من تا حد قابل اعتنایی حاصل شد. برگزاری جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان، بخصوص وقتی در وسعت یک شهر برگزار می‌شود، کار آسانی نیست و باید بخاطر امتیازها و موفقیت‌های آن قدردان بود. کمتر جشنواره کودکی در دنیا چنین ابعاد گسترده و بخش‌های متنوعی دارد. بعنوان کسی که لااقل در سی جشنواره جهانی حضور داشته ادعا می‌کنم که این جشنواره ایرانی، با همه کم و زیادش، یکی از بهترین و مفصل‌ترین جشنواره‌های دنیاست.
این تهیه‌کننده و نویسنده سینما با اشاره به گفتگویش با داور هلندی بخش بین الملل جشنواره درباره مراسم اختتامیه گفت:وقتی از او درباره ازدحام در مراسم اختتامیه پرسیدم گفت: “اگر بخواهم عاقلانه و با در قالب یک نظم اروپایی نگاه کنم، فکر می‌کنم بهتر بود انضباط و خلوتی بیشتری در مراسم وجود داشت، اما وقتی با قلبم به مراسم‌تان نگاه می‌کنم از دیدن این همه اشتیاق و استقبال، شاد و هیجان زده می‌شوم. معمولا مراسم اختتامیه در جشنواره‌های کودک و نوجوان دنیا خسته کننده هستند و از نیمه کار حوصله را سر می‌برند ولی در تمام طول مراسم شما شاید یک مقدار شلوغی وجود داشت ولی انرژی و گرمایی که در سالن بود هر مخاطبی را تحت تاثیر قرار می‌داد. خصوصا واکنش‌های پرشوری که بچه‌ها و بزرگ‌ترها در سالن داشتند، نشان می‌داد که این رویداد چقدر برای ایرانی‌ها و اصفهانی‌ها مهم است. گردهمایی این همه فیلم خوب و متخصصان سینمای کودک در کشور شما خیلی تحسین برانگیز است.”
اما افسوس آنچه را یک مهمان خارجی و حرفه‌ای حُسن می‌بیند، برخی از همکاران و هم‌وطنان خودمان صرفا بعنوان نکته منفی دستاویز قرار می‌دهند. من که فکر می‌کنم ازدحام در سالن‌های سینماها، صف‌های جلوی سینماها و حتی مراسم سینمایی، نشانه‌ای گویا از انتخاب و استقبال مردم جامعه از آن پدیده است و کاش همیشه باشد.
طائرپور در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به این که آیا به نظر نمی‌رسید با توجه به تعداد محدود تولید فیلم کودک، اگر داوری‌ها این مقدار تفکیک شده نبودند، روند برگزاری اختتامیه بهتر بود، اظهار کرد:این مساله‌ای است که می‌تواند مورد توجه ستاد برگزاری برای دوره‌های بعد قرار بگیرد. ولی واقعیت این است که ما تعداد فیلم‌هایمان کم نبودند. هم تعداد قابل توجهی فیلم خارجی خوب به دستمان رسیده بود و هم فیلم‌های ایرانی قابل ملاحظه‌ای در این دوره از جشنواره داشتیم. البته این هم یک روش است که جشنواره‌ای از ابتدا بگوید، صرفا 11 فیلم را برای بخش مسابقه خواهد پذیرفت و سایر فیلم‌ها خارج از داوری و در بخش‌های غیر رقابتی نمایش داده شوند. اما فراموش نکنیم که در آستانه دوره احیای سینمای کودک قرار داریم و باید مشوقانه‌تر با تولیدات و فیلمسازان برخورد کنیم. خوشبختانه نتایج مشترک و متنوع داوری‌ها نشان داد که اغلب تولیدات در بخش خودشان توانستند نظر داوران را جلب کنند و عکس‌العمل‌های پرشور کودکان و بزرگسالان در مراسم اختتامیه هم ثابت کرد که مردم از این تکثر و تنوع راضی هستند. به هرحال من شخصا آرزویم این است که سال به سال تعداد تولیدات فیلم‌های کودک و نوجوان بیشتر شوند و ما به چنین انباشتگی و تراکمی بعنوان یک دستاورد نگاه کنیم نه معضلی که باید علاجش کرد.
این دبیر مستعفی “شورای سیاستگزاری و راهبری سینماهای کودک و نوجوان” درباره‌ی ارزیابی‌اش از جدایی دو بخش کودک و نوجوان و شیوه‌ای که امسال تجربه شد، بیان کرد: من به مکان و زمان برگزاری جشنواره کاری ندارم. ولی همچنان معتقدم که قطعا باید این جشنواره در دو بخش تفکیک شده و مستقل برگزار شود. اتفاقی که امسال افتاد در حد سیاه مشق بود و البته نمره قبولی گرفت، اما هرچه این دو گروه را از هم مستقل‌تر و متفاوت‌تر ببینیم، هم در برنامه‌ریزی و اجرا موفق‌تر خواهیم بود و هم در جلب رضایت مخاطبان هر بخش. تولیدات سالانه نیز جهت و هدف مشخص‌تری برای ادامه راه پیدا می‌کنند.
طائرپور یادآور شد: هنگامی که من طرح اولیه تفکیک سینماهای خردسال و کودک و نوجوان را در شورای سیاستگذاری و بنیاد فارابی و نزد مسئولان مطرح کردم و برای مستقل دیدن هر بخش در برنامه‌ریزی‌های تولید، اکران و جشنواره استدلال کردم، خیلی‌ها این تعریف برایشان عجیب بود. خوشبختانه شورا زودتر از هر مسئول و منتقد دیگری قانع شد و قرار شد در مرحله اول، سینماهای کودک و نوجوان تفکیک شوند. حالا می‌خواهم به منتقدین و فیلمسازان مخالف با این طرح که معتقد بودند تعداد تولیدات اندک فیلم‌های کودکان چنین تفکیکی را توجیه نمی‌کند، پیشنهاد کنم سری به سایت جشنواره «جیفونی» امسال بزنند و به طبقه‌بندی آنها توجه کنند. یادآوری می‌کنم که تعداد تولیدات سالانه کشور ما برای مخاطبان کودک و نوجوان، به مراتب بیش از تولیدات بسیاری از کشورها از جمله ایتالیاست و البته اینکه اساسا تعداد تولیدات نباید تاثیری در طبقه‌بندی‌های کارشناسی شده داشته باشد و البته همانقدر که می‌توان از تعداد تولیدات به طبقه بندی رسید، می‌توان از مسیر طبقه بندی نیز انواع تولیدات و مطالب مرتبط با آنها را مدیریت کرد.
طائرپور در پاسخ به سئوال آخر که اگر بخواهد به یک نکته انتقادی درباره جشنواره اشاره کند، آن نکته چه خواهد بود؟ گفت:جشنواره سی‌ام فیلم‌های کودک و نوجوان در اصفهان، فقط یک چیز کم داشت و آن هم جریان آب زاینده رود بود.
