تکلیف کالابرگ در دولت جدید مشخص شد

با وجود الزامات قانونی برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک، در حال حاضر هیچ دستوری برای اجرای مجدد این طرح به سازمان هدفمندی یارانه‌ها ابلاغ نشده است.

طرح کالابرگ الکترونیک، برنامه‌ای بود که به حکم قانون بودجه با هدف حمایت از اقشار کم‌درآمد و بهبود وضعیت معیشتی آنها با پیگیریهای جدی مجلس توسط دولت اجرا شد. این طرح به گونه‌ای طراحی شد که بتواند به‌جای پرداخت مستقیم نقدی، نیازهای اساسی افراد را از طریق ارائه کالاهای ضروری با استفاده از یک کارت الکترونیک تأمین کند.

 یکی از اهداف اصلی این طرح، کاهش تأثیر پرداخت‌های نقدی یارانه بر تورم بود. با ارائه کالا به‌جای پول نقد، دولت امیدوار بود بتواند تقاضای ناشی از نقدینگی را کنترل کرده و تورم را کاهش دهد.

طرح کالابرگ الکترونیک تلاش کرد تا یارانه‌ها را به‌صورت هدفمندتر به دست نیازمندان واقعی برساند و از سوءاستفاده و هدررفت منابع جلوگیری کند.

همچنین  با ارائه کالاهای اساسی نظیر مواد غذایی و دارویی از طریق این طرح، قرار بود نیازهای ابتدایی خانوارهای کم‌درآمد به‌طور مستقیم و به‌موقع تأمین شود.

حالا آن طور که محافل خبری منعکس شده با وجود استقبال ۹۰ درصد دهک‌های کم‌درآمد از طرح کالابرگ اعتباری و تاثیر آن در افزایش قدرت خرید مردم؛ دولت چهاردهم تا امروز کالابرگ اعتباری را متوقف کرده است.

در همین خصوص حسینی سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه  در مورد آخرین وضعیت طرح کالابرگ الکترونیک اعلام کرد،  فعلا دستوری در این  خصوص به سازمان هدفمندی یارانه ها ابلاغ نشده است.

لازم به ذکر است، از سال گذشته اجرای این طرح را آغاز شده بود و ۷ دهک متوسط و کم‌درآمد جامعه (حدود ۶۰ میلیون نفر) مشمول این طرح شدند.

۹۰ درصد ۳ دهک کم‌درآمد از اعتبار کالابرگ خود بهره بردند و دهک‌های متوسط هم ۷۵ درصد از این طرح استقبال کردند.

صفر تا صد یارانه کالا برگ

یارانه کمک معیشت غیرنقدی، که در قالب طرح کالابرگ الکترونیکی معرفی شده، از سال ۱۴۰۰ به‌طور آزمایشی در برخی استان‌ها آغاز شد. دولت سیزدهم با هدف تشویق خانوارها به استفاده از یارانه‌های غیرنقدی، دو یارانه تشویقی ۱۲۰ و ۲۲۰ هزار تومانی را به این طرح افزود.

اما این طرح با چه سرنوشتی روبه‌رو شده است؟ سید صولت مرتضوی، وزیر پیشین تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در یکی از همایش‌ها گفت که اجرای کالابرگ الکترونیکی یک تکلیف قانونی است و وزارت کار زیرساخت‌های لازم برای آن را فراهم کرده است. او اعلام کرد که بیش از ۲۳۰ هزار فروشگاه برای این طرح همکاری کرده و تمامی منابع آن تأمین شده است.

دولت سیزدهم با حذف ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی، مجبور به افزایش مبلغ یارانه‌ها شد. این تلاش‌ها به‌منظور کاهش بار مالی بر دوش دولت و ترغیب مردم به استفاده از یارانه‌های غیرنقدی در قالب کالابرگ الکترونیک انجام شد. در این طرح، خانوارها می‌توانند به ازای دریافت ۳۰۰ هزار تومان (برای دهک‌های چهارم تا نهم) یا ۴۰۰ هزار تومان (برای دهک‌های اول تا سوم)، ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج، قند و شکر، حبوبات، گوشت مرغ و قرمز، روغن مایع، ماکارونی، ماست، شیر، پنیر و تخم‌مرغ را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خریداری کنند.

با این حال، برخی اقتصاددان‌ها معتقدند که بار مالی یارانه‌ها برای دولت که با کسری بودجه مواجه است، بسیار سنگین بوده و باید مشکلات معیشتی مردم با پرداخت‌های غیرنقدی و تأمین کالاهای اساسی با نرخ ارزان‌تر حل شود. در مقابل، برخی دیگر بر این باورند که طرح کالابرگ الکترونیک موفق نبوده و بار مالی بیشتری به اقتصاد کشور تحمیل کرده است.

بر اساس گزارش‌های اخیر، ماهانه حدود ۲۷ هزار میلیارد تومان (همت) یارانه نقدی برای ۷۹ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر از جمعیت کشور واریز می‌شود. همچنین مبلغ پرداختی به کالابرگ الکترونیکی نیز به ۴۳ همت می‌رسد. این موضوع نشان‌دهنده چالش‌ها و نیازهای جدی در زمینه تأمین معیشت مردم است که به توجه و برنامه‌ریزی‌های دقیق‌تری نیاز دارد.