تولید آزمایشگاهی «مینی شبکیه» برای بازگرداندن بینایی

زیست شناسان یک مینی شبکیه را در آزمایشگاه با سلول های بنیادی تولید کردند. آنها امیدوارند از آن برای بازگرداندن بینایی به کسانی که ارتباط عصبی شان بین چشم و مغز آسیب دیده استفاده کنند.

به گزارش بازتاب به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سلول های بنیادی، نتایج حاصل از این مطالعه علاوه بر کمک به درمان افرادی که به دلیل آسیب های عصبی نابینا شده اند به یافتن اطلاعاتی بیشتر از رشد و تکامل شبکیه نیز کمک می کند.

مینی شبکیه تولید شده در آزمایشگاه از تجمع سلول هایی پدید آمده است و این شرایط همانند حالت طبیعی رشد سلول ها در بدن انسان است.

ارگانوئید شبکیه با استفاده از سلول های بنیادی پرتوان القایی یا hPSCs که برگرفته از سلول های پوستی انسان به دست آمده است. با استفاده از ارگانوئید شبکیه می توان عملکرد سلول های گانگلیونی یا RGCs را بهتر درک کرد.

این سلول ها میان چشم و مغز ارتباط عصبی برقرار می کند و دارای آکسون های بلند برای انتقال اطلاعات بینایی هستند.

هنگامی که ارتباط میان این سلول ها آسیب می بیند شخص بینایی خود را از دست می دهد. تنها اطلاعاتی که از ویژگی های این سلول ها پیش از استفاده از گانگلیوئید شبکیه به دست آمده بود، داشتن آکسون های بلند برای انتقال اطلاعات است اما در مورد مراحل رشد و تمایز این سلول ها تا به حال اطلاعات دقیقی وجود نداشته است.

یکی از دلایل آسیب RGC ها آب مروارید است. آب مرواید بیماری است که تقریبا ۷۰ میلیون نفر را در سراسر دنیا مبتلا ساخته است و دومین عامل نابینایی در جهان شناخته شده است. برای کمک به رشد بیشتر این سلول ها در قالب ارگانوئید باید فاکتورهای رشدی که در تکامل و رشد RGC ها نقش دارند را بررسی کرد. این فاکتورهای رشد نترین ۱ نامیده می شوند که باعث رشد و بیرون زدگی آکسون ها از نورون ها می شوند.

بیان این پروتئین کوتاه مدت است و تنها در ابتدای مرحله رشد جنین انسان صورت می پذیرد و پس از آن دیگر از دسترس خارج می شود به همین دلیل است که سلول های گانگلیونی نمی توانند پس از آسیب خود را بازسازی کنند. پیوند زدن سلول های گانگلیونی شبکیه نیز نمی تواند به درمان کمک کند زیرا این مسیر پیام رسانی باید توسط بدن خود فرد فعال شده تا بتواند پیام لازم را برای رشد به سلول ها برساند.

محققان امیدوارند مطالعه انجام شده گامی مهم در تولید این سلول ها در محیط آزمایشگاه باشد تا بتوان آن ها را به بدن بیمار منتقل و درمان کرد.