توسعه و تغییر اقلیم عوامل تهدید پرندگان مهاجر
فردا روز جهانی پرندگان مهاجر است. یک پرنده‌شناس ضمن تعریف پرندگان مهاجر، تخریب زیستگاه را مهمترین عامل تهدید بقای پرنده‌های مهاجر دانست.
مسعود حسینی – رئیس گروه پرندگان دفتر حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان محیط زیست – با اشاره به اینکه روز جهانی پرندگان هر ساله با شعار خاصی پاس داشته می‌شود، گفت: شعار هجدهمین سالگرد روز جهانی پرندگان «برای حفاظت از پرندگان چاره‌ای برای آلودگی‌های پلاستیکی بیاندیشیم» است.
وی با بیان اینکه به کلیه پرنده‌های آبزی و کنارآبزی که به منظور تغذیه و زاد و ولد از مکانی به مکانی دیگر جابه‌جا می‌شوند، پرنده مهاجر گفته می‌شود، اظهارکرد: این پرندگان معمولاً زادآوری را در یک منطقه سردسیرتر و تغذیه را در منطقه‌ای گرمسیرتر انجام می‌دهند. فاصله این دو نوع منطقه ممکن است ۱۰ کیلومتر یا صدها کیلومتر باشد.
این پرنده‌شناس در ادامه در مورد تهدیدات پرندگان تصریح کرد: در کشور ما به عنوان یک کشور در حال توسعه، توسعه بی‌مهابا، یک‌جانبه و ناپایدار باعث از بین رفتن زیستگاه‌های پرندگان شده و بزرگترین تهدید تخریب زیستگاه به عنوان محل زادآوری و تغذیه پرنده‌ها است.
رئیس گروه پرندگان دفتر حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان محیط زیست ادامه داد: متاسفانه در شرایط موجود پرنده خسته‌ای که برای مهاجرت از نقطه‌ای به نقطه دیگری در حال عبور است به هنگام فرود می‌بیند محل استراحت و تغذیه‌اش که قبلاً در آن اتراق می‌کرده تبدیل به کشتزار شده یا خشک شده است یا در محل اتراق، برج‌های پتروشیمی سر بر آورده است.
حسینی با تاکید بر اینکه خشک شدن تالاب‌ها و تغییر کاربری باعث تخریب زیستگاه پرندگان شده است، گفت: عواملی مثل شکار و توسعه دام و گسترش خشکسالی‌ها نیز در تخریب زیستگاه پرندگان تاثیرگذار بوده است.
وی در مورد تاثیر تغییر اقلیم بر از بین رفتن فرصت‌های جابجایی پرندگان اظهارکرد: سرعت تغییر اقلیم به حالت طبیعی می‌تواند متوازن با سرعت تغییرات اکولوژیک باشد اما توسعه لجام‌گسیخته و فعالیت‌های انسانی باعث سرعت گرفتن تغییر اقلیم و عوارض ناشی از آن شده است که قطعاً تاثیر مستقیمی روی تغییر ماهیت زیستگاه پرندگان و در نهایت انقراض آن‌ها می‌گذارد.
این پرنده‌شناس با تاکید بر ارزشمندی همه حیات وحش و پرندگان گفت: برخی حیوانات در معرض خطر انقراض قرار دارند و جمعیتشان کم شده و سرعت انقراض شدت گرفته است بنابراین شرایط آن‌ها حساس‌تر و مهم‌تر است و بیشتر مورد توجه هستند.
حسینی در پایان گفت: کلیه پرنده‌هایی که در لیست IUCN قرار دارند، از اهمیت بالایی برخوردارند و در اولویت تهیه برنامه عمل حفاظت جمعیتی قرار دارند. پلیکان خاکستری، درنای سفید، غاز پیشانی سفید ( برنامه حفاظتی برای آن تهیه شده و در حال اجراست) و اردک سرسفید (که برنامه حفاظت آن در حال تهیه است) از جمله مهمترین پرندگان مهاجر هستند که از عرصه‌های موجود در خاک ایران برای اتراق و استراحت استفاده می‌کنند.
