توافق دوجانبه و سری استرالیا با امارات برای تقابل نظامی با ایران
طی بیش از یک هفته گذشته رسانههای داخلی در استرالیا بخش مهمی از اخبار خود را به موضوع افشای گزارشها و برخی اسناد سری مربوط دولت قبل استرالیا که در یکی از ساختمانهای بایگانی در پایتخت این کشور نگهداری میشده است، توسط شبکه خبری ABC اختصاص داشته است.
این اسناد شامل اسنادی فوق سری است که تا همینجا افشای آنها تبعات جدی برای دولت استرالیا در پی داشته است و منجر به آن شده که احزاب سیاسی در این کشور با جدیت موضوع افشای آنها و همچنین مسئله امنیت اطلاعات در نهادهای اطلاعاتی و ضد جاسوسی این کشور را دنبال کنند.
یکی از اسنادی که در جریان افشاگری ABC از اقدامات و توافقات سری دولت استرالیا بیرون آمده است مربوط به فهرستی از گزارشهای سری است که در این فهرست نام گزارشی با عنوان «طرحریزی دوجانبه با امارات متحده عربی برای دفاع از این کشور در صورت تهاجم و تخاصم ایران» نیز دیده میشود. از اصل گزارش خبری نیست و کسی تابهحال این گزارش را ندیده است اما عنوان آن در این فهرست که در طبقهبندی گزارشهای فوق سری دولت استرالیا قرار داشته، ذکر شده است.
عنوان این توافق دوجانبه سری بهخوبی از ماهیت ماجرا خبر میدهد و میتوان حدس زد که در این گزارش چه احتمالاتی مطرحشده و چه تصمیماتی برای اتخاذ مدنظر قرارگرفته است. تاریخ این سند به قبل از تاریخ تعهد استرالیا برای مبارزه با داعش بازمیگردد و عنوان آن دقیقاً مشخص نمیسازد که این سند از چه نوعی است (گزارش، توافق دیپلماتیک یا قرارداد نظامی).
به گزارش تابناک سؤالات فراوانی که در خصوص این گزارش در رسانههای استرالیا مطرحشده از این جملهاند که آیا این سند مستقیماً به دست شورای امنیت ملی یا کابینه دولت استرالیا رسیده است یا تنها در دست نهادهای امنیتی قرار داشته؟ آیا این گزارش تنها شامل اطلاعاتی است که قبلاً در خصوص آنها تصمیمگیری شده بوده؟ یا اینکه مجوزی است برای اقدام به توافقی با این مضمون با امارات متحده عربی؟
البته طی سالهای گذشته استرالیا چندین قرارداد دوجانبه در ابعاد امنیتی و اطلاعاتی با امارات متحده عربی امضا کرده بوده است. در سال 2003 و در جریان تهاجم آمریکا به عراق استرالیا به دنبال پایگاههای نظامی در منطقه بود تا عملیاتهای خود را ازآنجا هدایت کند. ازآنجاییکه طرح استرالیا برای ایجاد پایگاه در عمان به نتیجه نرسید امارات بهعنوان میزبان نظامی استرالیا انتخاب شد و بعدازآن نیز نیروهای استرالیایی و اماراتی عملیاتهایی در افغانستان داشتهاند. در سال 2009 مرکز کنترل و فرماندهی استرالیا در امارات پایهگذاری شد.
اما طبیعتاً در قابل این میزبانی امارات متحده قراردادها یا توافقهایی نیز با استرالیا داشته است که قطع بهیقین میتوان حدس زد که ما به ازای این میزبانی برای امارات، بخشی شامل نگرانیهای این کشور در خصوص ایران و فعالیتهای ایران در خلیجفارس میشده است. بااینحال استرالیا همواره از متعهد سازی خود به اینگونه قراردادهای اجباری و تجویزی خارج از دکترین امنیت ملی خود اجتناب کرده است.
هرچند استرالیا با امارات متحده عربی قرارداد همکاری دفاعی دارد اما این قرارداد دفاعی هیچ تعهدی برای دفاع دوجانبه یا حمایت نظامی در زمان بروز تعارض ندارد. بااینحال امارات همانگونه که در مورد کانادا نشان داده است، معمولاً از میزبانیهای اینچنینی خود بهعنوان اهرمی برای گرفتن امتیازات متفاوت بهره میبرد. در مورد کانادا میزبانی نیروهای نظامی و پایگاه نظامی این کشور از سوی ابوظبی منجر به امتیازات فراوانی برای خطوط هوایی امارات در سال 2010 شد.
بر همین اساس میتوان حدس زد که عنوان گزارش مربوط به ایران، مقصود نهایی استرالیا را مشخص کرده است: اعطای امتیازی به امارات متحده عربی، اما تنها در حد کمک به طرحریزی نظامی علیه ایران و نه ایجاد تعهد مستقیم نظامی برای دفاع دوجانبه از ابوظبی. یا میتوان حدس زد که این عنوان تلقیکننده قصد استرالیا برای بررسی موضوع دفاع دوجانبه از امارات در شرایط مذکور بوده است.
اسنادی که از سوی ABC منتشر شده است مربوط به 5 سال پیش میشود. اکنون البته شرایط متفاوت شده و روابط میان دو کشور ایران و استرالیا بعد از توافق هستهای بهشدت رو به بهبود گذاشته و دیدار مستقیم وزرای خارجه دو کشور نیز این موضوع را تائید میکند. بهخوبی میتوان حدس زد که این گزارش سری که مربوط به 5 سال گذشته بوده است، اکنون موضوعیت خود را برای استرالیا ازدستداده باشد. بااینحال این گزارش سری نشان از آن دارد که بازیگرانی همچون استرالیا و کانادا نیز در شرایط مقتضی با بازیگران غیر دموکراتیک نیز وارد قراردادهای دوجانبه سری نظامی و امنیتی میشوند.