تغییر فرماندهی سپاه چه پیامی دارد؟

هرچند برخی چهره های نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ضمن اشاره به متن حکم رهبر انقلاب برای سردار سلامی، اعتقاد دارند که این تغییر امری بسیار بدیهی است که پس از پایان 12 سال تلاش سردار جعفری در سپاه صورت گرفته است و نگاه سردار سلامی با نگاه فرمانده سابق سپاه تفاوتی نخواهد داشت. بلکه این نیرو همچنان در چارچوب دکترین دفاعی جمهوری اسلامی و جهت گیری های اساسی و اصولی سپاه فعالیت خواهد کرد…

عصر روز گذشته رهبر انقلاب پس از 12 سال تصمیم به تغییر در رأس مدیریت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گرفتند و ضمن قدردانی از زحمات سردار سرلشکر «محمد علی جعفری» و انتصاب وی به فرماندهی قرارگاه حضرت ولی عصر، سردار «حسین سلامی» جانشین سابق فرمانده کل سپاه را ضمن ارتقاء درجه اش به سرلشکری به عنوان فرمانده جدید این نیرو منصوب کردند؛ موضوعی که از روز گذشته تحلیل های مختلفی در خصوص آن ارائه شده است.

به گزارش تابناک، سردار «محمدعلی جعفری» اصالتا یزدی و 62 ساله است. او در سال ۱۳۸۶ جانشین سردار «یحیی رحیم‌صفوی» و فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شد و تا روز گذشته یعنی اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ این مسئولیت را برعهده داشت. جعفری دانش‌آموخته کارشناسی مهندسی معماری از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد فرماندهی از دانشگاه امام حسین(ع) است. همچنین او از نمایندگان انجمن اسلامی دانشجویان در جریان تسخیر لانه جاسوسی بوده است.

فرمانده سابق سپاه در طول هشت سال دفاع مقدس یکی از فرماندهان فعال سپاه پاسداران بود و مسئولیت هایی نظیر فرماندهی قرارگاه غرب، قرارگاه نجف و مدتی نیز فرماندهی قرارگاه قدس را برعهده داشت. سردار جعفری از ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۱ جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه بود و در فاصله سال های ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۴ برای مدت ۱۳ سال بعنوان فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران فعالیت می‌کرد. بسیاری از فرماندهان نظامی و کارشناسان او را یکی از چهره های مبتکر و متبحر جنگ های نامنظم (نامتقارن) می دانند.

اما سردار «حسین سلامی» که روز گذشته به عنوان فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معرفی شد سه سال کوچک تر از فرمانده سابق و 59 ساله و اصالتا اهل گلپایگان است. او اگرچه در سال ۱۳۵۷ همزمان با اوج‌گیری انقلاب در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت قبول شده است، اما پس از وقوع انقلاب فرهنگی و همزمان با آغاز دوران جنگ در آبان ماه سال ۱۳۵۹ به سپاه پیوسته است.

سلامی در طول دوران جنگ در کردستان و عمدتاً در جبهه جنوب در مسئولیت‌های رزمی و مختلف در لشکرهای ۲۵ کربلا، ۱۴ امام حسین و قرارگاه دریایی نوح حضور داشته‌است. وی پس از پایان جنگ دوره دانشکده فرماندهی و ستاد را گذراند و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت دفاعی از دانشگاه آزاد اسلامی شده است. فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همزمان با تدریس در دانشکده فرماندهی و ستاد سپاه، از دانشگاه علم و صنعت نیز فارغ‌التحصیل شده و مؤسس و فرمانده دوره عالی جنگ از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ بوده و از سال ۱۳۷۶ الی ۱۳۸۴ در سمت معاون عملیات ستاد مشترک سپاه اشتغال به خدمت داشته‌است.

او روز گذشته یعنی اول اردیبهشت ۱۳۹۸ از طرف رهبر انقلاب از رده جانشینی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با یک درجه ارتقاء به رتبه سرلشگری به سمت فرماندهی کل سپاه پاسداران منصوب شد. به گفته سردار «حمیدرضا مقدم‌فر» معاون اسبق فرهنگی سپاه پاسداران، سلامی دانشمندی برجسته با تحصیلات عالی فنی و نظامی، مسلط به معارف دینی، دارای حسن خلق و ایثارگیری و حافظ کل قرآن است. سردار حسن تهرانی مقدم پدر صنعت موشکی ایران، سلامی را انسانی استثنائی و از ذخایر انقلاب ایران خوانده بوده است.

از روز گذشته که چنین انتصابی در رأس فرماندهی کل سپاه صورت گرفته ، تحلیل های مختلفی در داخل و خارج کشور پیرامون این موضوع ارائه شده است. برخی اعتقاد دارند که سپاه پس از این تغییر در رأس خود تغییرات راهبردی را خواهد داشت و با توجه به تصمیم خصمانه اخیر آمریکایی ها برای قراردادن نام سپاه در لیست گروه های تروریستی این انتصاب می تواند نوعی تغییر راهبرد در سپاه برای مقابله احتمالی با این اقدام باشد.

هرچند برخی چهره های نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ضمن اشاره به متن حکم رهبر انقلاب برای سردار سلامی، اعتقاد دارند که این تغییر امری بسیار بدیهی است که پس از پایان 12 سال تلاش سردار جعفری در سپاه صورت گرفته است و نگاه سردار سلامی با نگاه فرمانده سابق سپاه تفاوتی نخواهد داشت. بلکه این نیرو همچنان در چارچوب دکترین دفاعی جمهوری اسلامی و جهت گیری های اساسی و اصولی سپاه فعالیت خواهد کرد.

برخی تحلیل گران هم در بررسی تغییر اخیر فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ضمن اشاره به روحیات و نگاه استراتژیک دو فرمانده سابق و فعلی، اینگونه تحلیل کرده اند که این تغییر نشان دهنده این است که بعد از این مواضع سپاه در منطقه سخت تر نسبت به گذشته خواهد شد و گام های جدی تری در این زمینه در صورت عملی کردن تصمیم آمریکا علیه سپاهیان انقلاب اسلامی برداشته می شود.

به هر حال باید منتظر ماند و دید که پس از گذشت چند ماه از فرماندهی سردار سلامی در سپاه چه تغییرات محسوسی نسبت به گذشته در این نیرو صورت خواهد گرفت. آیا کار بنا به روال و نگاه سابق دنبال خواهد شد یا اینکه تغییرات راهبردی در جهت گیری های آن صورت می گیرد؟