تغییرات در کابینه سعودی توصیه «داماد ترامپ» بود
نزار قندیل در العربی الجدید نوشت: در پی عزل و نصب‌های اعلام شده توسط حکومت سعودی، ده سوال مهم مطرح می‌شود.
به گزارش بازتاب، این رسانه عرب زبان ادامه داد: در این مقاله سعی در پاسخگویی به آن‌ها داریم:
۱-شاید مهمترین سوال آن باشد که چرا در زمان کنونی تعدیل در کابینه وزرای حکومت سعودی اتفاق افتاد؟
یک منبع دیپلمات در گفتگو با العربی الجدید در این باره گفت: «جرارد کوشنر، داماد ترامپ و مشاور او، به پادشاه عربستان و ولی عهد، بن سلمان توصیه کرد که دست از تعلل برداشته و کاری کنند؛ چرا که دفاع از ان‌ها در برابر هجوم کنگره و رسانه‌های آمریکا، با همان ظاهر سابق در کادر سیاسی سعودیها، دشوارتر شده است و اگر شرایط به همین منوال پیش برود، ترامپ مجبور است برای کاهش فشارها، علیه سعودیها اقدامی کند.
این منبع می‌افزاید: سفر رئیس اطلاعات سابق، شاهزاده ترکی الفیصل، نیز دربردارنده همین پیام‌ها برای پادشاه سعودی بود.
۲-هدف از این تعدیل چیست؟
واقعیت ان است که اهداف متعددی در پشت پرده این تعدیل وجود دارد که در دو گرایش خارجی و داخلی نمود می‌یابد، مبنی بر اینکه توهم ایجاد تغییری در حکومت سعودی ایجاد شود. پیش از این نیز، نظام سعودی با احضار مجموعه‌ای از اهالی رسانه در عربستان، از ان‌ها خواسته بود برای تغییر وجهه این نظام، بویژه پس از ماجرای ترور خاشقجی، تلاش کنند.
۳-چه اتفاقی افتاد و افراد جدید چطور انتخاب شدند؟
خوانش اولیه ما از مناصبی که تغییراتی در آن‌ها روی داد، نشان می‌دهد که پادشاه سعودی صدور فرمان تعدیل را بر عهده گرفته و از انتخاب ابراهیم العساف، یکی از وزرای اقتصاد، بعنوان وزیر خارجه، خبر داد. در این میان مساله عجیب آن است که شخصیتی همچون العساف که هیچ سابقه فعالیتی در زمینه امور خارجه ندارد، از زندان ریتز کارلتون در ریاض، به یکی از مهمترین وزارتخانه‌ها منتقل شد! آن هم در مرحله‌ای که مملکت سعودی در شرایطی شبیه به یک محاصره بین المللی قرار دارد.
۴-چرا عادل الجبیر برکنار شد؟
شرایط جدید بین المللی اینطور اقتضا می‌کرد که جبیر از وزارت خارجه دور شود، کسی که اولین وزیر خارجه، خارج از خاندان سعودی، محسوب می‌شد. این فرد بعنوان کسی که تمام موضعگیریهایش از سوی خاندان سعودی به او املا می‌شد، از شایستگی و دیپلماسی لازم برای حل بحران‌های خارجی عربستان برخودار نبود. البته طبق اطلاعاتی که العربی الجدید به آن دست یافته است، ملک سلمان به دنبال فرصت مناسب برای برکناری عادل الجبیر بود و ظاهرا تنگنایی که پس از قتل خاشقجی سعودیها را احاطه کرد، این زمینه را فراهم کرد.
۵-چرا در زمان حاضر العساف انتخاب شد؟
جنایتی که در مورد خاشقجی اتفاق افتاد، سعودیها را بر آن داشت تا برای خروج از تنگنا، هزینه‌های گزافی کنند و در همین راستا، چک‌های سعودی در بانک‌های ایالات متحده است که تنها العساف و معاونان او از تفاصیل دقیق ان اطلاع دارند.
۶-اما در این شرایط خالد بن سلمان کجا مخفی شده است؟
بر تحلیلگران مسائل عربستان پوشیده نیست که سفیر سعودی در ایالات متحده، شاهزاده خالد بن سلمان، گزینه اصلی جایگزینی عادل الجبیر بود، اما چرا این چنین نشد؟
کوشنر در نصیحت واضحی در این باره به بن سلمان گفت: الان زمان مناسبی برای روی کار آمدن خالد بن سلمان نیست و پذیرش او از سوی آمریکا و غرب نزدیک به محال است. منبع آگاه العربی الجدید تصریح می‌کند: کوشنر در گفتگو با بن سلمان خاطر نشان کرده است: «اگر در شرایط فعلی خالد بن سلمان را بعنوان وزیر خارجه تعیین کنید، فشار‌های کنگره بر ترامپ بیشتر می‌شود، به این دلیل که او هم در ترور خاشقجی نقش داشته است».
۷-سهم بن سلمان چیست؟
در حالی که ظاهرا عزل و نصب‌ها از سوی پادشاه سعودی صادر شده است، پسر او، محمد بن سلمان هیچ سهمی در این تغییرات نداشت، در حالی که متهم اصلی پرونده قتل خاشقجی و فشار‌هایی که در ادامه این اتفاق به خاندان سعودی وارد شد، محمد بن سلمان بوده است!
۸-ایا مشاوران محمد بن سلمان از صحنه غایب شدند؟
نزدیکترین پاسخ به این سوال، «هرگز» است. وزیر جدید رسانه سعودی، ترکی الشبانه، یکی از نزدیکان به سعود القحطانی است، که بدون هیچ دلیلی گفته می‌شود از صحنه دور شده است، در حالی که در رأس هیئتی قرار داشته است که مأمور مستقیم قتل خاشقجی بودند.
۹-کدام دو گزینه؟
محمد بن سلمان همچنان برای خارج شدن از فشارها و عادی سازی وجهه اش پس از ماجرای ترور خاشقجی در داخل و خارج از عربستان، دو گزینه «معامله قرن» و اقدامات مربوط به «اصلاح» را در نظر دارد و در حالی که گزینه اول می‌تواند دشواری‌هایی برای او به همراه داشته باشد، ولی عهد سعودی به کمک وزیر رسانه جدید خود، الشبانه، در پی آن است تا با تمرکز بر رفاه بیشتر مردم، دادن آزادی‌هایی ظاهری به آن‌ها و رسانه‌ای کردن این موضوع، خود را به عنوان یک اصلاح گر مطرح کند تا حداقل در داخل عربستان از مقبولیت اندکی برخودار شود.
۱۰-در مورد تغییرات اداره امنیتی چه می‌توان گفت؟
منابع سعودی در گفتگو با العربی الجدید احتمال می‌دهند که تغییرات محدود ایجاد شده در دایره امنیتی به ریاست بن سلمان، چیزی شبیه به تفاهم با پادشاه سعودی است، که هر دو براساس سفارش‌ها و راهنمایی‌های پی در پی کوشنر و دیگر مسئولان آمریکایی گوش کرده و تغییرات محدودی در منظومه امنیتی خود ایجاد نموده و با تمام قدرت سعی در بزرگنمایی این تغییرات داشته اند، تا شاید بتوانند حداقل یک نفر را در مورد ایجاد تحولاتی، قانع کنند!
