تشدید نظارت‌ها بر قراردادهای مستقیم بیمه‌ها!

فروش بیمه نامه حق السهم و پورسانت قابل اعتنایی برای نمایندگی بیمه ها دارد ،درآمدی که گاها خود شرکت های بیمه را وسوسه می کند تا از طرق مختلف سهمی از گردش مالی 5 هزار میلیارد تومانی صنعت بیمه ببرند.

بیمه مرکزی البته بیمه ها را در بازاریابی مستقیم و انعقاد قرارداد بیمه بدون حضور واسطه ای به نام نمایندگی منع کرده و در موارد استثناء قرارداد مستقیم را منوط به موافقت هیات مدیره شرکت های بیمه کرده است.حال آن که گفته می شود همچنان برخی بیمه ها نتوانسته اند از خیر پورسانت های نجومی قراردادهای مستقیم بگذرند…

شرکت های بیمه ای همواره با چالشی به نام تقلب و تخلف یا به عبارت ساده تر کلاهبرداری از سوی افراد مختلف مواجه بودند. دامنه این تقلب ها از بزرگ جلوه دادن خسارت های ایجاد شده تا خسارت های کاملا ساختگی وسیع است و موجب می شود تا سالانه میلیون ها تومان از سرمایه شرکت های بیمه ای خارج شده و به جیب متخلفان برود. این تخلف ها یکی از سدهای موجود در راه رشد شرکت های بیمه ای به شمار می رود. اما این تمام ماجرا نیست و شرکت های بیمه ای با چالش دیگری نیز مواجه هستند.

بسط و گسترش فعالیت شرکت های بازاریابی شبکه ای داخلی زمینه را برای فعالیت شرکت های هرمی و شرکت های فاقد مجوز فراهم آورده است. به طوری که برخی از شرکت های نماینده بیمه اخیرا نسبت به بازاریابی و فروش بیمه نامه ها به صورت شبکه ای اقدام کرده اند. این کار علاوه بر این که بر خلاف آیین نامه های بازاریابی است از قواعد و قوانین قراردادی با بیمه مرکزی نیز خارج است.

بیمه مرکزی از چند سال قبل سامانه آنلاینی را به نام سامانه سنهاب راه اندازی کرد تا ریز عملکرد شرکت های بیمه از نظر توانایی مالی،‌ فعالیت های بیمه ای و فروش شرکت های بیمه ای و نمایندگی های آن ها را نظارت نماید.

حال ببینیم ساز و کار نظارت بر قراردادهای شرکت های بیمه به چه صورت است؟ چه نظارت هایی بر قراردادهایی که با ارقام بالا منعقد می شوند انجام می شود؟ آیا امکان دارد خود شرکت های بیمه ای نیز دچار تخلفاتی شوند؟ خبرنگار بورس 24 سعی کرد در این باره با اعضا کمیسیون اقتصادی مجلس و مدیران عامل شرکت های بیمه ای گفتگو کند که هر یک به دلیلی موفقیت آمیز نبود. در تماس های مکرر با هادی اویار حسین مدیرعامل بیمه پارسیان و خبره صنعت بیمه وی حاضر به اظهار نظر در این باره نشد و تنها روابط عمومی این بیمه اعلام کرد که بیمه مرکزی باید در این خصوص اظهار نظر کند. اما سید رسول تاجدار مدیر عامل بیمه البرز توضیحات مفیدی را در این باره به بورس 24 داد.

نظارت های خارجی و داخلی

تاجدار درباره نحوه نظارت بر قراردادهای شرکت های بیمه ای و به خصوص قراردادهای با ارقام بالا به خبرنگار بورس 24 ابراز داشت: نظارت ها بر قراردادهای شرکت های بیمه ای به دو صورت انجام می شود. یکی از طریق بیمه مرکزی و دیگری از داخل خود شرکت ها و از طریق واحدهای نظارتی آنهاست.

وی افزود: اگر قراردادها درمانی و برای تعداد افراد بیش از 10،000 نفر باشد به صورت اتوماتیک شرکت ها باید و حتما برای دادن نرخ با بیمه مرکزی هماهنگ می کنند تا شرکتی نرخ بی ربطی را ارایه نداده باشد که در نهایت به سلامتی افراد صدمه نزند. اما برای سایر بیمه نامه ها و حتی بیمه نامه های درمانی کمتر از 10،000 نفر نیز همین نظارت ها صورت می گیرد.

او ادامه داد: بیمه مرکزی با راه اندازی سامانه سنهاب به صورت آنلاین جزییات عملکرد شرکت های بیمه و وضعیت مالی آنها را نظارت می کند. این نظارت ها به خصوص در مورد پروژه های نفتی و قراردادهای مهم که مبالغ بالاتری دارند به صورت جدی تر انجام می شود. در صورتی که این قراردادها عقلایی و متناسب با ریسک پروژه نباشد بیمه مرکزی به واسطه جایگاه نظارتی که دارد از مدیر مربوطه توضیحاتی را می خواهد.

تاجدار در ادامه به کنترل های داخلی شرکت ها اشاره کرد و اذعان داشت: بخش دیگری از نظارت ها از داخل شرکت ها صورت می گیرد. به گونه ای که مدیران فنی ذیربط مبالغ و ریسک قراردادها را آنالیز می کنند تا قرارداد کاملا منطقی باشند و طرف قرارداد پیشنهاد شده دارای سو سابقه نباشد. بدین ترتیب کنترل های داخلی نیز در کنار نظارت های بیمه مرکزی به طور کامل انجام می شود.

تخلف در هیچ سیستمی صفر نیست

در ادامه از تاجدار پرسیدیم که آیا امکان دارد برخی از شرکت های بیمه خود به طور مستقیم به قراردادها ورود کنند یا این که همه قراردادها باید توسط نماینده های شرکت های بیمه ای انجام شود؟ وی تصریح کرد: به طور کلی در صنعت بیمه بیش از 80 درصد از قرادادهای ریالی توسط نماینده ها انجام می شود و در کمتر از 20 درصد موارد شرکت ورود می کند مثلا در شرایطی که طرف قرارداد خود تمایل داشته باشد که بجای نماینده ها با شرکت اصلی طرف باشد. اما در غیر این صورت اصولا برای بازایابی و انعقاد قراردادها از شبکه فروش استفاده می شود.

او تاکید کرد: در کل دنیا هیچ شرکت بیمه ای بیمه نامه صادر نمی کند و بیمه نامه ها اصولا توسط شبکه فروش و نمایندگی ها انجام می شود. شرکت های بیمه ای ایرانی نیز کم کم در حال سوق پیدا کردن به این سمت هستند که کل بیمه نامه ها به صورت غیرمستقیم صادر شود.

مدیر عامل بیمه البرز در ادامه اظهار داشت: وظیفه شرکت های بیمه ای پشتیبانی و حمایت از شبکه فروش است و اگر شرکتی قصد آن را داشته باشد که با نمایندگان خود رقابت کند این کار منطقی و عقلانی به نظر نمی رسد.

او در پاسخ به این پرسش که نظارت های بیمه مرکزی و کنترل های داخلی شرکت ها تا چه حد بر میزان تخلفات شرکتها تاثیرگذار بوده تصریح کرد: باید در نظر داشته باشیم که در هیچ سیستمی تخلف صفر نیست. زیرا هزینه های ایجاد کنترل های داخلی قوی بسیار بالاست که برای شرکت ها عقلایی و مقرون به صرفه نیست. اما مهم این است که سیستم ها به نحوی طراحی شوند که به راحتی نتوان از آن سواستفاده کرد.

او در پایان تاکید کرد: در تمام دنیا و در همه زمینه ها تخلفاتی صورت می گیرد و ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست اما در ایران مخصوصا در طی چند سال اخیر سیستم های کنترلی بسیار قوی تر از گذشته شده و احتمال تخلف را به حداقل رسانده است.