تشخیص زعفران سالم از تقلبی
روشهایی که در اینترنت برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی مطرح میشوند بههیچ عنوان قابل استناد نیست و این نکته تنها به تایید اداره استاندارد قابل تشخیص است. فرهاد سحرخیز، فعال با سابقه این صنعت با اعلام این مطلب گفت: تقلب در بازار زعفران به دو صورت اتفاق میافتد؛ نخست تقلبی که به ماهیت زعفران ضربه نمیزند و در اصطلاح تقلب سالم نام دارد. در این تقلب رطوبت زعفران را بالا میبرند تا وزن آن افزایش یابد.
وی افزود: استفاده از کولرهای آبی در سالنهای تولید و بخار دادن مصنوعی برای وزندار کردن زعفران، اضافه کردن آب نمک، آب شکر، اجسام خارجی نظیر نخ و گیاهانی شبیه زعفران، از دیگر تقلبهای متداول در بازار زعفران است. سحرخیز در پاسخ به این سوال که مصرفکننده چگونه باید زعفران اصل را از زعفران تقلبی تشخیص دهد، گفت: مصرفکنندهای که از برندهای مطرحی مانند سحرخیز خرید میکند، با توجه به سازوکارهای نظارتی از طرف کارخانه و دستگاههای نظارتی مثل اداره بهداشت و اداره استاندارد که نظارت مستمر بر محصولات دارند، تنها با اعتماد به نام این برندها میتواند مطمئن باشد که زعفران اصل خریداری کرده است.
وی با اشاره به ویژگیهای یک زعفران با کیفیت گفت: استاندارد اجباری به این معناست که هر زعفرانی که با درجهبندیهای مختلف استاندارد تعریف شده باید آزمونهای اخذ این استاندارد را کسب کند. هرچند که استانداردها بهطور معمول کف را نشان میدهد، اما زعفران ایران از استاندارد بالایی برخوردار است. همچنین زعفرانهایی که شرایط استاندارد را پاس میکنند و مهر استاندارد اجباری را دارند، زعفرانهای باکیفیتی هستند؛ اما باید دقت داشت این علامت استاندارد واقعی باشد. وی با بیان اینکه در گروه شرکتهای زعفران سحرخیز علاوه بر استانداردهای اجباری نوعی استاندارد داخلی نیز وجود دارد، افزود: این استاندارد داخلی حتی از استانداردهای اجباری برای ورود زعفران به تولید کارخانهای سختگیرانهتر است. عضو هیاتمدیره گروه شرکتهای زعفران سحرخیز تصریح کرد: کیفیت از همان مرحله کِشت زعفران و نوع پیاز زعفران مشخص میشود. در این میان مراقبت علمی و مستمر از زمینهای کشاورزی، آبدهی بهموقع و وضعیت اقلیمی در طول یک سال زراعی، باعث افزایش کیفیت گل زعفران میشود. در ادامه نحوه جمعآوری و نحوه خشک کردن، اهمیت فراوانی دارد.
سحرخیز با بیان اینکه در سالهای اخیر به دلیل استفاده از مکانیزم خشک کردن به وسیله دستگاههای صنعتی وضعیت کیفی زعفران تغییر کرده افزود: در تمام این مراحل رعایت الزامات بهداشتی تاثیر فراوانی بر کیفیت زعفران دارد. هر اندازه زعفران بهصورت مستقیم از کشاورز به کارخانهها برسد، کیفیت و امنیت بیشتری دارد. اگر این زعفران مدت زیادی در انبارهای غیراستاندارد نگهداری شود، کیفیت پایینتری خواهد داشت؛ زیرا در این میان امکان اینکه محصول بهدست دلالان و واسطهگران بیفتد و تقلب صورت بگیرد، بیشتر است.وی در پاسخ به سوالی مبنی بر تاثیر تحریمهای اقتصادی بر صادرات زعفران ایران گفت: زعفران گیاه ملی ایران بوده و باید با دید متفاوتی به آن نگاه کرد. بر اساس جلسات مختلفی که با وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی داشتیم، بر رفع موانع و مشکلات پیش روی صادرات این محصول و تسهیل مسیر توسعه صادرات آن تاکید شد.عضو هیاتمدیره گروه شرکتهای زعفران سحرخیز با بیان اینکه صادرکنندگان زعفران به هیچ عنوان مشکلی با برگرداندن ارز حاصل از صادرات ندارند، گفت: قوانین بانک مرکزی قوانینی اجرایی و دقیق نیست؛ زیرا در بحث تعرفه زعفران، صادرکننده را وادار میکند این محصول را براساس تعرفه گمرکی بازگرداند و به علت نوسانات هر روزه قیمت زعفران این تعرفه گمرکی نمیتواند رقم ثابتی داشته باشد.