بیماری که موجب ناباروری می شود

علیرضا زالی، در پنجمین کنگره کشوری و دومین کنگره بین‌المللی جراحی‌های کم تهاجمی زنان و اندومتریوز، پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن سینا را یک مرکز متعالی پزشکی در زمینه درمان ناباروری خواند و گفت: به دلیل سابقه فعالیت و انباشت تجربیات اساتید گرانقدر داخلی و خارجی، این مرکز محوریت فعالیت‌های درمانی و پژوهشی در زمینه بیماری‌های زنان و ناباروری است.

وی افزود: یکی از وظایف مهم پژوهشگاه ابن سینا در کنار اقدامات علمی، بازشناسی عوامل ابتلاء به بیماری اندومتریوز و بررسی عوارض چندوجهی روانی و فیزیکی این بیماری مزمن و فرسایشی است.

زالی، عدم تشخیص قطعی و شناسایی دیرهنگام این بیماری را از مهمترین چالش‌های درمانی دانست و افزود: تخمین زده می‌شود بین ۸ تا ۱۵ سال بین بروز علائم و تشخیص بیماری فاصله است و بسیاری از مبتلایان در زمان مراجعه، از سطح پیشرفته‌ای از اندومتریوز رنج می‌برند.

وی با اشاره به وجود چالش‌های فرهنگی در بازگویی و بیان علائم این بیماری و در نتیجه تشخیص دیررس بیماری تصریح کرد: اگر در نظر بگیریم از هر ۱۰ دختر، یک دختر ایرانی به اندومتریوز مبتلا است، به این معنی است که ۲ تا ۳ میلیون ایرانی با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند؛ بیماری که علائم آن به شدت در کیفیت زندگی فرد تأثیرگذار است.

زالی در ادامه قاعدگی‌های دردناک، طولانی، همراه با تأخیر و لکه بینی و تداخلات ادراری را از جمله علائم ابتلاء به اندومتریوز دانست و گفت: این بیماری یک بیماری صرف لگنی نیست و ارگان‌های دیگر را نیز درگیر می‌کند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره با اینکه آلاینده‌های هوا نیز از جمله عوامل پرخطر ابتلاء و تشدید این بیماری است، اظهار کرد: میزان آلاینده‌های موجود در هوا با ابتلاء به اندومتریوز در کشورهای صنعتی رابطه مستقیم دارد. دی اکسین‌ها ترکیبات سمی موجود در آلاینده‌ها که حتی ممکن است از طریق مصرف چربی اشباع در مواد غذایی گوشتی نیز وارد چرخه غذایی افراد شود، در بروز بیماری تأثیر به سزایی دارد.

زالی با بیان اینکه بر اساس مطالعات اخیر تغییر در جذب ویتامین D ممکن است در افزایش شانس ابتلاء به اندومتریوز مؤثر باشد، گفت: اگر این ادعا اثبات شود، با مداخلات تغذیه‌ای می‌توان برای اقدامات پیشگیرانه برنامه‌ریزی کرد.

وی، اندومتریوز را بیماری چند وجهی با زیرپایه ژنتیک و تاثیرپذیر از عوامل محیطی اعلام کرد و گفت: برای پیگیری و درمان این بیماری نیاز به کلینیک‌ها و تخصص‌های چندوجهی است.

زالی تصریح کرد: حدود ۱۰۰ مرکز ناباروری در کشور مشغول فعالیت است که وجه قابل توجه مراجعات به این مراکز را مبتلایان اندومتریوز تشکیل می‌دهند. ۵۰ تا ۷۰ درصد بیماران درگیر اندومتریوز در سطوحی به نازایی مبتلا می‌شوند. بر همین اساس با درمان مطلوب اندومتریوز می‌توان به درمان ناباروری نیز دست پیدا کرد.

وی با اشاره به فعالیت‌های ستودنی پژوهشگاه ابن سینا در حوزه ایمونولوژی، ادامه داد: تغییرات ایمونولوژیک در مسائل مربوط به اندومتریوز اهمیت بسیاری دارد و پیش بینی می‌شود بسیاری از مداخلات ایمونولوژیک و مهار حوادث ایمونوپاتولوژیک منجر به درمان قاطع اندومتریوز شود.

زالی، پیشرفت‌های حوزه درمان کم تهاجمی زنان به ویژه لاپاراسکوپی در کشور را ستودنی خواند و گفت: با مهارت آموزی در سال‌های اخیر طیف وسیعی از روش‌های می نیمال اینورتر و مداخلات کم تهاجمی در جریان است. درد کمتر، صرفه اقتصادی، عوارض کمتر، بازگشت سریع‌تر به زندگی روزمره و شغلی و ظاهر بهتر و زیباتر از جمله فواید این روش‌های مداخلاتی است.

وی در پایان بر ضرورت توسعه آموزش‌ها از سنین مدرسه، بازآموزش جامعه پزشکی به منظور افزایش قدرت تشخیص و بهره‌گیری از ظرفیت‌های چندوجهی برای درمان تاکید کرد.