بلایی که اسپانسرها بر سر تلویزیون آوردند!
یک نویسنده و منتقد معتقدست این روزها اسپانسرها نسبتی با تلویزیون پیدا کرده اند که بخش مهمی از محتوا با دخالت و تاثیر مستقیم آنها تولید و عرضه می شود.
رضا صائمی منتقد سینما و تلویزیون درباره حضور اسپانسرها در تلویزیون بیان کرد: صداوسیما معمولا خرده می گیرد که در رسانه های غرب نظام سرمایه داری و صاحبان آگهی هستند که همه چیز را تعیین می کنند ولی در عمل در تلویزیون ایران هم این صاحبان آگهی هم تنها حامی مالی نیستند بلکه به تدریج به عنوان تعیین کننده محتوا تاثیرگذار شده اند.
وی ادامه داد: بسیاری از تهیه کننده ها شاکی هستند که اسپانسرها بیش از حد به تولید محتوا و تغییر ساختارها وارد شده، خودشان مجری تعیین می کنند، مهمان می آورند و به اسم حمایت مالی در تولید محتوا ورود می کنند که این نشان می دهد حضور اسپانسرها در تلویزیون تغییر ماهیت داده است.
این نویسنده و منتقد در پاسخ به اینکه چه اصراری به حضور اسپانسرها وجود دارد، گفت: متاسفانه بهره گیری از اسپانسر یک نوع اجبار شده است و با قرارداد با اسپانسر، او اختیاراتی پیدا می کند که مثل باج دادن است. مشکلات مالی، کاربری صداوسیما را به رویکرد شبکه های خصوصی تبدیل کرده است که نظارتی بر آنها نیست. در حال حاضر محتوایی تولید می شود که برای مخاطب نیست یعنی این محتوا به نام تلویزیون اما به کام اسپانسرهاست و به نوعی تبدیل تلویزیون به شبکه های خصوصی است آن هم بدون اینکه اسپانسرها پاسخگو باشند.
وی با اشاره به آسیب های این اتفاق تصریح کرد: این اتفاق به ضرر تلویزیون است چون مجبور است محتوا را به نفع اسپانسرها تعیین کند و به این ترتیب برنامه سازانی که معتقدند برنامه سازی بحثی حرفه ای است دیگر نقشی در طراحی صحنه، بستن آیتم ها، دعوت از مهمان و… ندارند. اکنون هم بسیاری از تهیه کنندگان گلایه می کنند که استقلال حرفه ای آنها در حال از بین رفتن است.
ما اسپانسر را به عنوان یک بنگاه اقتصادی تعریف می کنیم و اگر تلویزیون بزرگترین نهاد رسانه ای فرهنگی کشور باشد این بزرگترین نهاد فرهنگی به یک بنگاه اقتصادی وابسته شده است که هیچ دغدغه فرهنگی ندارداین منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به عملکرد اسپانسرها عنوان کرد: صاحبان آگهی رویکرد فرهنگی لازم را ندارند و به این ترتیب با ورود تدریجی به برنامه ها، آگاهی زدایی می کنند. ما اسپانسر را به عنوان یک بنگاه اقتصادی تعریف می کنیم و اگر تلویزیون بزرگترین نهاد رسانه ای فرهنگی کشور باشد این بزرگترین نهاد فرهنگی به یک بنگاه اقتصادی وابسته شده است که هیچ دغدغه فرهنگی ندارد.
وی اظهار کرد: این اتفاق سال ها پیش در سینما هم رخ داد و سرمایه گذاران وقتی در فرآیند مالی فیلم شرکت می کردند در انتخاب نقش برای آشنایان خود نیز تاثیرگذار بودند.
صائمی در پایان با اشاره به تاثیر حضور اسپانسرها بیان کرد: در تلویزیون هم حضور اسپانسرها به نوعی است که به سودآوری و منفعت آنها منجر می شود و آنها متولیان آگاهی مردم خواهند شد. آنها در تلویزیون نه تنها از آشنایان خود استفاده می کنند که حتی گاهی فیلمبردار و صدابردار و دیگر عوامل را هم از بیرون از صنف عوامل حرفه ای تلویزیون انتخاب می کنند و گاهی می شنویم که عوامل تلویزیون و حتی تهیه کنندگان گلایه می کنند که بیکار شده اند و یا اگر تهیه کنندگان هم مشغول به کار باشند بیشتر به مدیران اجرایی تبدیل شده اند.