بارزانیها بهتنهایی قادر به تصاحب ریاست اقلیم نخواهند بود
یک تحلیلگر کُرد گفت برگزاری رفراندوم و بیتوجهی بارزانی به مشاورههای داخلی و خارجی در نهایت وضعیتی را رقم زده است که نخستوزیر فعلی اقلیم بدون حمایت دیگر احزاب و بدون تعامل بهمراتب بهتر با ایران و ترکیه در مأموریت و آینده سیاسی خود موفق نخواهد بود.
مسعود بارزانی با استعفا و واگذاری موقت اختیارات خود به نچیروان بارزانی، برادرزاده و نخست وزیر اقلیم کردستان عراق این شبهه را به وجود آورده است که آیا این استعفا موقت است و یا خانواده بارزانی در انتخابات بهتعویقافتاده آتی اقلیم با اشکالی دیگر در رأس هرم قدرت حاضر خواهند بود.
«لطیف فاتح فرج» از تحلیلگران داخلی اقلیم کردستان عراق در گفتگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به استعفای بارزانی گفت: بارزانی در این مقطع اقدام مناسبی را در عرصه سیاسی اقلیم کردستان رقم زد و اعتقاد ما بر این است که وی لازم بود در سال 2013 استعفا میکرد، اما اینکه تحت فشار افکار عمومی و کشورهای خارجی بوده است یا نه، بهنظر من راه درستی را با هدف بازگشت آرامش سیاسی به اقلیم انتخاب کرد.
وی ابقای مسعود بارزانی را پس از سال 2013 در پست ریاست اقلیم کردستان، غیرقانونی توصیف کرد و گفت: بارزانی که سالها بهصورت غیرقانونی بر منصب اقلیم تکیه زده بود در شرایط بحرانی از سیاست رسمی اقلیم خداحافظی کرد، وجود وی تحت هر عنوانی در حزب دموکرات کردستان عراق خالی از اشکال است، اما در پست ریاست اقلیم کردستان با تنشهای سیاسی سیاسی و خلق بحرانهای متعدد همراه بود.
در حالیکه این احتمال وجود دارد که بارزانی بهشیوه موقت و تا برگزاری انتخابات آتی از پست ریاست اقلیم کنارهگیری کرده باشد این تحلیلگر مسائل کردستان عراق گفت: معتقدم که بارزانی بار دیگر بهعنوان ریاست اقلیم کردستان در عرصه سیاسی ظاهر نخواهد شد زیرا بارزانی در چند سال اخیر در مدیریت عالی اقلیم و بهویژه در برگزاری رفراندوم عملکرد موفقی نداشته است و بیتوجهی به نظرات خیرخواهانه داخلی، کشورهای همسایه و دیگر جریانها در نهایت وضعیتی را رقم زد که اکنون اقلیم کردستان با آن روبهرو است.
لطیف فاتح فرج عدم انحلال نهاد ریاست اقلیم را اقدامی نامناسب توصیف کرد و گفت: با اقدام بارزانی در استعفا و اعطای اختیارات وی به قوای دیگر اقلیم نیازی به وجود این نهاد نیست.
اعطای بخش اعظم اختیارات مسعود بارزانی به برادرزاده وی در مقام نخست وزیر اقلیم کردستان حکایت از آن دارد که رئیس پیشین اقلیم در پی آن بوده است تا برگزاری انتخابات آتی همچنان قدرت کردستان عراق را در خانواده خود نگه دارد. این تحلیلگر سیاسی کرد بر این باور است: تقسیم اختیارات بارزانی بهشیوه اعلامشده، اقدام اشتباهی بوده است و در صورت پایبندی به قانون اقلیم لازم بود که بیشتر اختیارات بارزانی به ریاست پارلمان اقلیم میرسید نه نخست وزیر و این اقدام به ما خواهد گفت که دموکراسی و پایبندی به قانون در اقلیم کردستان در وضعیت مناسبی قرار ندارد.
وی در خصوص احتمال نامزدی فرزند ارشد بارزانی در انتخابات آتی ریاست اقلیم کردستان گفت: این واقعیت وجود دارد که بارزانی با پشتوانه سیاسی جلال طالبانی رئیس جمهوری سابق عراق و حمایت تمامعیار اتحادیه میهنی کردستان بهعنوان ریاست اقلیم انتخاب شد و با همه این حمایتها تنها 68 درصد آرای مردم را نیز کسب کرد. در صورت عدم حمایت دیگر جریانهای سیاسی اقلیم کردستان، نامزدهای احتمالی از خاندان بارزانی قادر به تصاحب ریاست اقلیم کردستان نخواهند بود.
لطیف فاتح فرج، مناقشات و کشمکش سیاسی احزاب حاکم و اپوزیسیون اقلیم کردستان را با هدف تغییر سیستم سیاسی از ریاستی به پارلمانی تاکنون بینتیجه دانست و گفت: البته غیبت بارزانی در عرصه سیاسی اقلیم تا حدی راه را بر این تغییرات در آینده هموارتر خواهد کرد.
مأموریت محوله به نچیروان بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان با هدف ساماندهی وضعیت سیاسی داخلی اقلیم، روابط با بغداد و کشورهای همسایه عراق و میزان موفقیت این سیاستمدار معتدل کرد از سؤالاتی بود که خبرنگار خبرگزاری تسنیم مطرح کرد. تحلیلگر سیاسی کرد عراقی در پاسخ این سؤال گفت: برگزاری رفراندوم در شرایط نامساعد سیاسی اقلیم کردستان و وضعیت منطقه و عدم توجه بارزانی به مشورتهای داخلی و خارجی در نهایت وضعیتی را رقم زده است که نخست وزیر کنونی اقلیم بدون حمایت دیگر احزاب و جریانهای سیاسی قادر به بازسازی آن نخواهد بود. اگرچه آمریکا حمایت خود را از نچیروان بارزانی و معاون وی اعلام کرده است اما بدون تعامل و داشتن روابط بهمراتب بهتر با ایران و ترکیه در مأموریت و آینده سیاسی خود موفق نخواهد بود.
وی درباره درخواستهای مطرحشده در خصوص تشکیل حکومت نجات ملی در اقلیم کردستان گفت: مشکل اینجاست که حزب دموکرات کردستان عراق و حامیان رفراندومی آنها بهویژه بخشی از اعضای دفتر سیاسی اتحادیه میهنی کردستان از حقیقت حکومت نجات ملی اطلاعی ندارند، حکومت نجات ملی در موقعیتهای شکست و انحلال دیگر مؤسسات تشکیل خواهد شد و در برهه کنونی که ریاست اقلیم استعفا کرده است، کابینه اقلیم با شکست آشکار در کارنامه عملکردی خود روبهرو است و حوادث کرکوک هم حاکمیت بغداد را در مناطق مورد منازعه بهدنبال داشته است، تنها راهحل برونرفت اقلیم از مشکلات کنونی، تشکیل کابینه نجات ملی با شرکت همه جریانهای سیاسی البته با فهم صحیح اصول و اهداف چنین حکومتی است.
فاتح فرج، اهداف تشکیل حکومت نجات ملی را برونرفت اقلیم از مشکلات موجود دانست و تأکید کرد که این حکومت با هدف اخراج اتحادیه میهنی و حزب دموکرات کردستان عراق از عرصه سیاسی تشکیل نخواهد شد و وجود شخصیتهایی همچون دکتر برهم صالح، نخست وزیر سابق اقلیم با همراهی جنبش تغییر و دیگر جریانهای سیاسی تا حدی در عبور از مرحله بحرانی موجود مؤثر خواهد بود.
تحلیلگر سیاسی اقلیم کردستان تصریح کرد: درصد زیادی از بحرانهای فعلی اقلیم نتیجه بیتدبیری مسئولان عالی کرد بوده است زیرا کردها راهی را انتخاب کردند که شرایط زمانی و وضعیت منطقه پذیرای چنین انتخابی نبود و در شرایط کنونی نیز لازم است بازگشت به قانون اساسی عراق مبنای تعاملات آتی اربیل ــ بغداد قرار گیرد، اگرچه به نقش کشورهای ایران و ترکیه بهعنوان همسایگان عراق در کاهش تنشها معتقد هستیم.