اگر «سعد الحریری» تحت اقامت اجباری نبود، تاکنون به لبنان برگشته بود
به‌اعتقاد «علی فضل‌الله» سعد الحریری در ریاض تحت اقامت جبری است در غیر این صورت طی روزهای اخیر و پس از درخواست‌های فراوان برای بازگشت وی به لبنان از سوی دوستان و متحدانش، به بیروت بازمی‌گشت.
مصاحبه اخیر سعد حریری نخست وزیر لبنان تلاش‌ها برای سرپوش گذاشتن بر اقامت اجباری وی و مصادره کردن آزادی‌های او را ناکام گذاشت. مواضع حریری سقفی بسیار کوتاه‌تر از لحنی داشت که در استعفای وی مطرح شده بود که این موضوع نشان می‌دهد رویکرد عربستان سعودی به‌سمت تعهد به سازش موجود در لبنان و اصلاح بندهای آن بعد از شکست در مرحله اول تحقق اهداف کودتا در لبنان تقلیل پیدا کرده است. برای بررسی بیشتر این موضوع نیزبا دکتر «علی فضل‌الله» استاد علوم سیاسی در دانشگاه آمریکایی بیروت گفت‌وگو کرده ایم.
عقب‌نشینی سعودی‌ها در برابر فشارهای بین‌المللی و منطقه
دکتر علی فضل‌الله در ابتدا به مصاحبه «سعد الحریری» با شبکه المستقبل و عقب‌نشینی سعودی‌ها از مواضع خود به‌دلیل فشارهای بین المللی اشاره کرد و اظهار داشت: سعودی‌ها به‌دلیل فشارهای منطقه‌ای و بین المللی و همچنین عدم موفقیت در آسیب زدن به توازن قوا در لبنان، با اجرای مصاحبه زنده با نخست وزیر لبنان موافقت کردند تا بدین صورت نشان دهند که سعد الحریری علاوه بر زندگی در شرایط عادی، با میل و اراده خودش از سمت نخست وزیری استعفا داده و در شرایط ویژه به‌سر نمی‌برد اما این مصاحبه در بُعد ظاهری نشان می‌داد که ترس و هراس شدیدی بر الحریری حاکم شده است. هر فردی که به زبان بدن آشنا باشد، متوجه می‌شود که تمام حرکت‌ها مانند نوشیدن آب، تنش‌ها، گریه وی در بخشی از مصاحبه و حضور فرد دیگری در صحنه از استثنایی بودن این مصاحبه و ترس وی نسبت به زندگی‌اش حکایت دارد.
وی در ادامه افزود: همچنین در بُعد محتوایی نیز شاهد اختلاف زیاد در ادبیات و لحن کلام الحریری نسبت به بیانیه استعفای وی بودیم که نشانگر عقب‌نشینی او می‌باشد، بنابراین این موضوع بیانگر عدم موافقت وی با متن و بیانیه استعفا است. برگزاری این مصاحبه بدین معناست که سعودی‌ها در برابر فشارهای منطقه‌ای و بین المللی عقب‌نشینی داشته‌اند، زیرا هیچ کس حتی در داخل این کشور نیز با این اقدام سعودی‌ها همراهی نکرد. سفارت‌خانه‌های موجود در بیروت و حتی در خود ریاض نیز این اقدام سعودی‌ها را نپذیرفتند.
کاخ سفید حامی مداخله آل‌سعود در لبنان
این کارشناس لبنانی درباره چراغ سبز آمریکا برای این اقدام سعودی‌ها و حمایت واشنگتن از ریاض هم تصریح کرد: طبیعتاً این موضوع با حمایت آمریکا بوده است و سعودی‌ها هیچ کاری را بدون چراغ سبز واشنگتن انجام نمی‌دهند. عامل اصلی این اقدام نیز «کوشنر» داماد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بوده است که در برهه‌ای از زمان به عربستان سفر کرده بود. همچنین سعودی‌ها با این اقدام خود علیه لبنان در صدد جبران شکست‌ها و خسارت‌های خود در منطقه هستند. سعودی‌ها با لبنان به‌دلیل همکاری با ایران مشکل دارند؛ زیرا ریاض، تهران را دشمن اول و آخر خود می‌داند.
وی همچنین بیان داشت: از سوی دیگر «محمد بن سلمان» نیز بیش از دو سال و نیم است که به‌دنبال کسب پیروزی بر یمن برای کسب مشروعیت خود می‌باشد اما با شکست مواجه شده است. وی می‌خواهد با کسب این پیروزی بر تخت پادشاهی برای مدت ۵۰ سال تکیه بزند اما نتوانسته هدفش را محقق کند. سعودی‌ها به‌دنبال محدود کردن توان یمنی‌ها برای تأمین امنیت مرزها و شهرهای خود هستند و ولیعهد سعودی در صدد است تا با کسب این پیروزی، پادشاهی خود را تضمین کند.
ترس و نگرانی نسبت به وضعیت نخست‌وزیر لبنان و خانواده وی در ریاض
استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی بیروت درباره بازداشت نخست وزیر لبنان در ریاض نیز تصریح کرد: بلاشک سعد الحریری در ریاض تحت اقامت جبری است و آزادی ندارد و در غیر این صورت طی روزهای اخیر و پس از درخواست‌های فراوان برای بازگشت وی به لبنان از سوی دوستان و متحدانش، به بیروت بازمی‌گشت. الحریری با آزادی مشروط به امارات و دیدار با بن‌زاید رفت. فشار رئیس جمهور و رئیس پارلمان و شخصیت‌های لبنانی بر سعودی‌ها کارساز بوده و سعودی‌ها از شیوه حضور الحریری در مصاحبه راضی نبودند. در حال حاضر مردم لبنان احساس تنش و پوچی دارند.
وی در ادامه به وجود امنیت در لبنان پرداخت و ادعاهای مطرح‌شده مبنی بر احتمال ترور نخست وزیر این کشور را رد کرد و افزود: هیچ نهاد رسمی بی‌طرفی این موضوع یعنی ترور الحریری را تأیید نکرده است و بخش اطلاعاتی ارتش و سازمان امنیت عمومی کشور هر نوع تلاش برای ترور وی را رد کرده‌اند اما در حال حاضر ترس واقعی نسبت به زندگی سعد الحریری و خانواده وی در ریاض وجود دارد، این ترس بزرگی است، زیرا خانه وی از تمام طرف‌ها تحت محاصره قرار دارد و گارد محافظتی سعد الحریری نیز در بیروت هستند نه در ریاض، بنابراین طرح این موضوع از سوی سعودی‌ها با هدف برهم زدن همبستگی لبنانی‌ها صورت می‌گیرد.
نقش‌آفرینی پررنگ دبیرکل حزب‌الله لبنان در آرام‌کردن کشور
دکتر علی فضل‌الله درباره نقش سید حسن نصرالله در خنثی کردن این توطئه گفت: سخنرانی اول و دوم دبیرکل حزب‌الله منطقی بود و موجب آسودگی خاطر لبنانی‌ها به‌ویژه جریان المستقبل شد؛ تاجایی که برخی از اعضای این جریان اعلام کردند که “ما به جایی رسیده‌ایم که مقاومت از ما حمایت و حفاظت می‌کند”. سخنرانی ایشان بسیار مؤثر بود و تلاش سعودی‌ها برای برانگیختن اختلافات طائفه‌ای را خنثی کرد. پس از این سخنرانی‌ها و در حال حاضر شاهد ثبات بیشتری در کشور هستیم و همه یکصدا خواهان بازگشت الحریری و خانواده وی به کشور می‌باشند.
وی در پایان در خصوص احتمال بروز جنگ نظامی علیه لبنان نیز تأکید کرد: بعید است که استعفای نخست وزیر لبنان با هدف زمینه‌سازی برای حمله نظامی صهیونیست‌ها به لبنان و مقاومت باشد، زیرا اسرائیلی‌ها خود را موظف به تأمین امنیت عربستان نمی‌دانند. به‌نظرم طی مرحله آتی شاهد عقب‌نشینی‌های بیشتری از سوی سعودی‌ها خواهیم بود.
