اکونومیست: مناقشه در خلیج فارس به دبی لطمه می زند

نشریه انگلیسی اکونومیست در گزارشی تاکید کرد که نآرامی های منطقه ای و همچنین تحریم های آمریکا علیه ایران در حال لطمه وارد کردن به اقتصاد دبی است .

دبی با بسیاری از شیخ نشین های خلیج فارس تفاوت دارد. اقتصاد این کشور بر مبنای نفت نیست بلکه بر اساس توریسم، تجارت و سرمایه گذاری شکوفا شده است. صحرای دبی میزبان یکی از شلوغ ترین فرودگاههای جهان، مرتفع ترین آسمان خراش جهان و بزرگترین بندر منطقه – جبل علی – است. شتاب ساخت و ساز سرسام آور است. تولید ناخالص داخلی این امارت پیش بینی می شود که در سال 2018 میلادی به میزان 3.3 درصد رشد کند.
اما زیر این آمار درخشان، علامت های رو به افزایشی وجود دارد که نشان می دهد دبی در مسیر برخورد با مشکل قرار دارد. ‘احسان خمان’ از مقامات بانک ‘ام یو اف جی’ می گوید: افزایش قیمت نفت در کوتاه مدت نیرویی ایجاد کرد اما در بلندمدت، روندها به سمت پایین است. او و سایر تحلیلگران می گویند که بازار بیش از حد اشباع شده دارایی ها و مناقشات منطقه ای بزرگترین دلایل برای نگرانی هستند.
بازار بورس دبی به نسبت سال قبل 20 درصد کاهش یافته و بدترین کارکرد را در خاورمیانه دارد. فروپاشی اخیر ‘گروه ابراج’ بزرگترین شرکت در مرکز مالی بین المللی دبی، تکان شدیدی به اعتمادها داده است. مجوزهای تجاری جدید بسیار کمتر شده و اشتغال در حال کاهش است.
خارجی ها بیش از 90 درصد جمعیت را تشکیل می دهند اما مدارس برای خارجی ها در حال بسته شدن است و خروج مردم از دبی بسیار بیشتر از ورود آنها است. مشاوران مسکن از انبوه آپارتمان های خالی می نالند و این درحالی است که همچنان بیشتر ساخته می شود. کاهش نرخ اجاره موجب شد که بازار املاک دبی در سال 2017 در رده دوم بدترین عملکرد جهانی باشد. ارزش سهام شرکت ‘اعمار’ بزرگترین سازنده مسکن 38 درصد کاهش یافته است.
بانکها پس از بحران ناشی از بدهی در سال 2009 یاد گرفتند که محتاط تر باشند. در آن سال دبی نیازمند 20 میلیارد دلار (معادل حدود یک چهارم تولید ناخالص داخلی در آن زمان) کمک مالی برای رفع بحران از ابوظبی بود. تحلیلگران انتظار تکرار چنان بحرانی را ندارند اما با این حال نگرانی قرار گرفتن بانک های منطقه ای در معرض املاک هستند. یکی از مدیران دارایی می گوید که اگر کمک بانک مرکزی نبود، برخی از بانک ها ورشکست می شدند.
افزایش بهای نفت (تا هفته های اخیر)، بهبود اقتصادی در عربستان سعودی بزرگترین اقتصاد خلیج فارس، و ساخت ساز مرتبط با ‘نمایشگاه جهانی’ بعدی که در سال 2020 در دبی برگزار می شود، توضیح می دهد که چرا شرکت ها می گویند خوشبین هستند.
اما شرکت ها همچنین در خصوص طولانی شدن مناقشات در منطقه خلیج فارس نگران هستند. دبی که همواره بهشتی در یک منطقه بی ثبات بوده است، بتازگی گرفتار مشکل شده است. مقامات در ماه اگوست مجبور شدند ادعای شورشیان یمن مبنی بر هدف قرار دادن فرودگاه دبی با پهپاد را تکذیب کنند.
پشتوانه دبی سیاست های محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی و حاکم واقعی امارات است. او و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان جنگ در یمن و محاصره 17 ماهه قطر را رهبری کرده اند. در نتیجه، دبی یکی از شرکای تجاری را از دست داد. پروازهای مرتبط کننده فرودگاه شلوغ دوحه به دبی متوقف شد. واردات قطر که زمانی از بندر جبل علی انجام می شد اکنون یا مستقیم یا از طریق عمان به قطر می رود. امارات به جای شریک شدن در کار و کسب ناشی از میزبانی قطر برای جام جهانی 2022 در تلاش است تا این مسابقات را نابود کند.
رابطه سودآور دبی با ایران نیز به همین شکل مختل شده است. دبی از محل اخذ عوارض بابت 17 میلیارد دلار صادرات مجدد به ایران درآمد زیادی داشت اما تحریم های آمریکا با حمایت دو شاهزاده، موجب فراری دادن تجارت با ایران شده است. لنج هایی که کالاها را از مسیر خلیج فارس هر هفته به ایران می برد اکنون در هر ماه یک بار می روند. جذابیت دبی به عنوان حیاط پشتی برای دسترسی به ایران کاهش یافته است.
آمریکا دبی را به فهرست مراقبت های پولشویی اضافه کرده است.
به گزارش ایرنا ، دبی برای جلوگیری از خروج خارجی ها ویزای کاری بلندمدت تری را ایجاد کرده و محدودیت بر مالکیت تجاری را کاهش داده است. امیدواری هست که سرمایه گذارهای چینی وارد شوند. از سوی دیگر، چین در حال توسعه بندری در عمان است که می تواند بندر جبل علی دبی را دور بزند. همانطور که امارات بیشتر وارد مناقشه های سیاسی منطقه می شود دبی نیز وارد خواهد شد. امارتی که در بلندمدت از ناآرامی منطقه سود برده بود اکنون در خطر قرار دارد که قربانی این ناآرامی شود.