اهداف لودریان در سفر به تهران
وزیر امور خارجه فرانسه ساعاتی پیش از سفر به ایران، خطاب به مقام‌های کشورمان گفت که تهران باید به نگرانی‌ها درباره برنامه موشکی‌اش پاسخ دهد وگرنه با خطر تحریم‌های جدید روبرو خواهد شد.
ژان‌ایو لودریان به شماره روز ۱۳ اسفند هفته‌نامه به ژورنال دو دیمانش گفته است: «ایران برنامه‌های موشکی بالستیک در دستور کار دارد که برد آنها چند هزار کیلومتر است و این برخلاف قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل و فراتر از نیاز ایران به دفاع از مرزهایش است.»
او تهدید کرد “اگر این مسئله حل‌وفصل نشود، ایران با خطر تحریم‌های جدید روبرو خواهد شد.”
وزیر خارجه فرانسه قرار است امشب به ایران سفر کرده و در زمان اقامت دو روزه‌اش در تهران با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، و محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار و در خصوص مسائل دو جانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کند.
این سفر از اهمیت ویژه‌ای برای ایران و فرانسه و حتی اتحادیه اروپا برخوردار است. اروپا و به ویژه فرانسه تلاش گسترده‌ای را برای حفظ برجام در ماه‌های اخیر صورت داده است.
پاریس بار‌ها در مقابل فشار آمریکا برای اصلاح برجام مقاومت نشان داده است. در بهمن ماه رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا برای قانع کردن متحدان آمریکا به اروپا سفر کرد، اما به نتیجه دلخواه نرسید.
فرانسه، آلمان و حتی بریتانیا بر حفظ برجام تاکید کردند. با اینحال فشار‌های آمریکا موجب شده است که اتحادیه اروپا از در دیگری برای فشار بر ایران وارد شود. کشور‌های اروپایی از منتقدان جدی سیاست‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران هستند.
فرانسه از توسعه برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کرده و امانوئل مکرون رئیس‌جمهوری فرانسه خواستار نظارت بین‌المللی بر برنامه موشکی تهران شده است.
اما مقام‌های ایران همواره برنامه موشکی خود را “دفاعی و بازدارنده” توصیف کرده و در عین حال گفت‌وگو بر سر آن را در هر شرایطی خط قرمز کشور اعلام کرده‌اند.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه روز ۳۰ بهمن اعلام کرد که تهران برنامه موشکی‌اش را تحت نظارت بین‌المللی در نخواهد آورد و “سودای رئیس‌جمهوری آمریکا در این مورد محقق نخواهد شد. ”
با این حال در دو هفته اخیر ایران چراغ سبز گفت و گو در باره مسائل منطقه را نشان داده است و دیپلمات‌های ایرانی با دیپلمات‌های بریتانیایی درباره مسئله یمن مذاکراتی داشته اند، اما به نظر نمی‌رسد این مذاکرات خیلی جدی بوده باشد.
حالا باید دید سفر وزیر خارجه فرانسه به تهران چه نتایجی در بر خواهد داشت. آیا ایران برای حفظ برجام به خواسته‌های اروپا تن می‌دهد؟
توپ در زمین ایران
در همین رابطه علی بیگدلی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل اروپا درباره سفر وزیر خارجه فرانسه به تهران به خبرنگار فرارو گفت: «فرانسه به عنوان موسس و رهبر اتحادیه اروپا بازی چند گانه‌ای را آغاز کرده اند. آنها می‌خواهند این بازی را طوری مدیریت کنند که فضا کاملا در اختیارشان قرار گیرد. از یک طرف با آمریکایی‌ها باید کار کنند، از طرف دیگر باید با عربستان و اسرائیل هم همکاری دیپلماتیک داشته باشند و ضلع سوم این بازی برای فرانسه ایران است.»
به گفته این کارشناس مسائل سیاسی خارجی “لودریان برای دو کار عمده به ایران می‌آید. از یک طرف به دنبال آن است که بازار ایران را از دست ندهد. با توجه به شرایط اقتصادی اتحادیه اروپا و فرانسه که تا حدود زیادی گرفتار بحران اقتصادی هستند، کشوری با ۸۰ میلیون جمعیت و امکان‌هایی اقتصادی فراوان برایشان مهم است. آنها نمی خواهند بازار ایران را از دست دهند.”
او افزود: «از طرف دیگر وزیر خارجه فرانسه می‌خواهد آشتی کنانی میان ایران و آمریکا اتفاق بیافتد. به نوعی او به دنبال تحت فشار قرار دادن ایران است تا سه خواسته اتحادیه اروپا که چندی پیش گابریل وزیر خارجه آلمان اعلام کرده بود تحقق یابد. اول؛ توقف آزمایش‌های موشکی ایران و کنترل پیشرفت بیشتر ایران در این زمینه، دوم؛ دست کشیدن ایران از فعالیت سیاسی و نظامی خود در منطقه، سوم؛ مسئله حقوق بشر. به گفته گابریل این یک بسته است و باید همراه و همگام با برجام پیش برود و اگر ایران به این موارد عمل نکند برجام نیز شکست خواهد خورد.»
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی معتقد است: «با توجه به اینکه در هفته‌های اخیر دیدگاه آمریکا و اتحادیه اروپا درباره ایران نزدیک‌تر شده است و اتحادیه اروپا مقداری از ایران فاصله گرفته است، باید گفت که حالانوبت ایران است که پیشنهاد دهد. باید دید که ایران در مذاکرات با لودریان چه پیشنهاد و رویکردی اتخاذ خواهد کرد. قطعا حرف لودریان همان سه محوری است که وزیر خارجه آلمان اعلام کرده است.»
بیگدلی با بیان اینکه ممکن است ایران در مورد موشک‌ها از خودش نرمش نشان دهد، گفت: «اما در مورد مسائل منطقه خیلی کار سختی است که ایران بخواهد عقب نشینی انجام دهد. چرا که ایران سالهاست سیاست منطقه‌ای واحدی را پیگیری می‌کند، تعدادی زیادی شهید داده است و کلی هزینه اقتصادی داشته است. با این حال پیشنهاد اتحادیه اروپا در این زمینه خواهد بود و اگر ایران از این پیشنهاد استقبال نکند ممکن است اتحادیه اروپا از برجام خارج شود.»
او درباره احتمال پذیرش مذاکره درباره مسائل منطقه از سوی ایران، گفت: «اتحادیه اروپا از سه جهت آمریکا، عربستان و اسرائیل تحت فشار است. سوال مهم این است که ایران اگر قرار باشد وارد مذاکره درباره مسائل منطقه شود چه می‌خواهد بگوید؟ هجمه‌های وسیعی علیه ایران صورت گرفته است. عربستان به شکل سخاوتمندانه‌ای علیه ایران خرج می‌کند، تحریکات وسیعی را در دستور کار دارد. امروز محمد بن سلمان عازم لندن و واشنگتن است. نقطه عطف این سفر‌ها ایران است.»
بیگدلی در پاسخ به این سوال که اگر ایران در مورد مسئله موشکی با اروپا به توافقاتی برسد ممکن است که فضا را به سود ایران عوض کند؟ گفت: «آقای گابریل در سه مسئله‌ای که مطرح کرده گفته این سه مسئله قابل تفکیک نیستند، اروپا اصرار زیادی بر تغییر سیاست‌های منطقه دارد. ایران در وضعیت بسیار سختی قرار دارد که باید تصمیم عاقلانه‌ای درباره این وضعیت بگیرد در غیر اینصورت شرایط خطرناک خواهد شد.»
