افزایش موردی قیمت دارو در سال جاری/ در مورد قیمت دارو واقعیت‌های بازار را بپذیریم یا نظر مسولان را؟!

اگرچه به گفته رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، قیمت دارو در سال ۱۴۰۱ افزایش نمی‌یابد اما بررسی های میدانی حکایت از رشد قیمت برخی اقلام دارویی در هفته های گذشته دارد.

«بازتاب»؛ در یکی دو سال اخیر و همگام با کاهش ارز حمایتی، قیمت دارو روندی رو به رشد داشته است، در هفته های گذشته هم خبرهایی از جهش قیمت برخی اقلام دارویی به گوش رسید که حکایت از رشد ۳ تا ۴ برابری و گاه ۶ برابری این داروها داشته است.

البته انتشار این اخبار با واکنش سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت مواجه شد و محمد هاشمی اخبار مربوط به افزایش ۶ برابری قیمت دارو را تکذیب کرد و تکرار این موارد را عاملی برای تشویش اذهان عمومی دانست.

از سوی دیگر رییس انجمن داروسازان ایران افزایش قیمت دارو را پذیرفت و اظهار کرد: رشد قیمت دارو در شرایط فعلی به دلیل عدم تامین ارز ترجیحی است و در چنین شرایطی مسئولان بین افزایش قیمت دارو و بودن دارو در بازار، موجود بودن آن را ترجیح می‌دهند.

محمدباقر ضیاء تصریح کرد: آماری درباره داروهایی که در چند روز اخیر افزایش قیمت داشته‌اند وجود ندارد اما افزایش قیمت‌ دارو به‌صورت موردی همیشه بوده و غیرمعمول نیست اما افزایش قیمت دارو به صورت انبوه اتفاق نیفتاده و ارز ترجیحی دارو هنوز به‌صورت کامل حذف نشده است و داروهای بیماران خاص همچنان با ارز ترجیحی وارد می‌شود.

پیش بینی افزایش قیمت دارو

با مطرح شدن بحث حذف ارز ترجیحی انتظار می رفت که با اجرایی شدن این تصمیم قیمت دارو در سال ۱۴۰۱ افزایشی شود، درهمین راستا آذر ماه سال گذشته یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس پیش بینی کرد که با حذف ارز ترجیحی دارو در سال ۱۴۰۱، قیمت داروهای تولید داخل ۳۰ درصد و داروهای وارداتی حداقل بین ۳ تا ۵ برابر افزایش می یابد.

همچنین رییس انجمن اقتصاد سلامت ایران هم اظهار کرد که محاسبات اقتصادی نشان می‌دهد که تبدیل ارز ۴۲۰۰ تومانی به ارز نیمایی، قیمت داروی تولید داخل را به ۴ برابر و قیمت داروی وارداتی را به ۷ برابر می‌رساند.

واقعیت این است با توجه به اینکه دولت با کمبود منابع ارزی مواجه است و داروهای خارجی و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید دارو نیاز به منابع ارزی دارند و دولت هم در اعتبارات و بودجه خود دچار مشکل است بنابراین موفق به تامین و تزریق ارز مورد نیاز به صنعت دارو نشده و همین موضوع کمبود دارو و به تبع آن افزایش قیمت را رقم زده است.

آیا شرایط برای حذف ارز ترجیحی وجود دارد؟

بررسی اظهارات مسوولان حوزه دارویی کشور نشان می دهد که پیش از این نسبت به افزایش قیمت دارو با حذف ارز ترجیحی هشدار داده شده، در حال حاضر هم به گفته رییس انجمن داروسازان ایران و سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت این اقدام به طور کامل اجرایی نشده اما قیمت برخی اقلام رشد کرده و پیش بینی می شود که با حذف کامل ارز ترجیحی قیمت ها به شدت رشد کند، حالا این سوال مطرح می شود که آیا شرایط برای اجرای این تصمیم وجود دارد؟

براساس برنامه وزارت بهداشت و درمان برای حذف ارز دولتی داروها و پوشش مابه‌التفاوت ارز دولتی و نیمایی در سازمان‌های بیمه‌گر، حداقل به ۷۰ هزار میلیارد تومان برای حمایت از بخش دارو و تجهیزات پزشکی نیاز است.

از سوی دیگر در لایحه بودجه سالجاری هم ۱۰۶ هزار میلیارد تومان برای حذف ارز ترجیحی دارو، نان و گندم اختصاص پیدا کرده اما موضوع این است که سهم هیچ کدام به تفکیک مشخص نشده است؛ اختصاص این ۱۰۶ هزار میلیارد تومان درحالی است که محاسبات سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد حداقل ۸۶ هزار میلیارد تومان فقط برای جبران حذف ارز ۴۲۰۰ در حوزه دارو نیاز است.

نگاهی به این اعداد و ارقام نشان می دهد که امکان اختصاص ۸۶ هزار میلیارد تومان از ۱۰۶ هزار میلیارد تومان به دارو، وجود ندارد چون نیاز به تأمین اقلام اساسی مثل نان و گندم ضروری و حیاتی به شدت احساس می شود بنابراین احتمال تداوم روند رو به رشد قیمت دارو در سالجاری وجود دارد.

در چنین شرایطی که قیمت دارو افزایش چشمگیری خواهد داشت، لزوم تقویت سازمان‌های بیمه برای پوشش هزینه‌های دارویی بیماران ضروری به نظر می رسد.

درحال حاضر سازمان های بیمه گر حدود یک سوم هزینه دارو را پرداخت می‌کنند و این درحالیست که سازمان‌های بیمه گر باید بالای ۷۰ درصد از هزینه دارو را بپردازند تا پرداختی از جیب بیمار کاهش یابد.

بنابراین پیشنهاد می شود که یا حمایت سازمان های بیمه گر از بیماران افزایش یابد یا لایحه حذف ارز ترجیحی زمانی به طور کامل اجرایی شود که پوشش بیمه‌ای لازم انجام گرفته باشد چون مردم توان پرداخت هزینه‌های دارو را ندارند.