افزایش بهای ارز، سناریوی از پیش تعریف شده نیست/ دولت همه زحمات اقتصادی خود را به باد داد
هر چند به نظر می رسد در روزهای اخیر، بازار ارز به آرامش رسیده است، نرخ ارز همچنان در نرخ های 4500 و 4600 تومان در نوسان است و نسبت به سه ماه قبل، بیش از 1000 تومان افزاش را نشان می دهد.
دلایل نوسان ارز در روزهای اخیر از نگاه اقتصاددان ها متفاوت است. برخی بر این باورند که دولت به دلیل عدم مدیریت بازار عرضه و تقاضا، باعث افزایش نرخ ارز شده و برخی بر این اعتقاد هستند که نبود منابع ارزی و کاهش ارز در خزانه، دلیل این نوسان بوده است.
اما برخی دیگر می گویند، دولت خود قیمت را بالا برده تا با تسعیر ارز در بازار، کمبود بودجه را در پایان سال جبران کند. حتی برخی دیگر از اقتصادی ها و نمایندگان مجلس، پای را فراتر نهاده و ادعا دارند که سفته بازی برخی نهادهای دولتی و بانک ها، باعث بالا رفتن قیمت ارز شده تا بتوانند به این بهانه، سود سپرده ای را که بعد از سال ها به 15 درصد رسیده بود، افزایش دهند.
علی اکبر کریمی، نایب رئیس کمیسیون اقتصاد در گفت وگو با تابناک اظهار داشت: ارز کالایی است که پارامترهای مختلف بر قیمت آن اثر می گذارد؛ اما آنچه امروز ما با آن مواجه هستیم، این است که حجم تقاضا بیشتر از عرضه است که باید به نوعی مدیریت شود.
این نماینده در ادامه گفت: البته مقابله انتظامی و امنیتی با سوداگران نیز باعث شد تا اوضاع کمی آرام گیرد، ولی به نظر من، اکنون مهم ترین کار، مدیریت بر تقاضای واقعی ارز است که توسط فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان، تجار و این قبیل افراد انجام می گیرد و دولت می تواند با متناسب سازی عرضه و تقاضا، تعادل را در بازار برقرار کند.
به گزارش تابناک؛ این نماینده مجلس در پاسخ به اینکه آیا پشت پرده ای بین افزایش نرخ سود سپرده و افزایش قیمت دلار وجود دارد، گفت: گمانه هایی مانند این وجود دارد که برخی نهادهای اقتصادی با سفته بازی، قیمت را افزایش داده و دولت را به سمت افزایش سود بانکی سوق داده اند؛ البته اینها در حد فرض و گمان است و نمی شود قضاوت درستی در این باره کرد، ولی باید دقت نمود تا به نتیجه مشخصی رسید و همه این موارد را نیز در تحقیقات این موضوع در نظر گرفت.
محمدرضا پورابراهیمی در خصوص این موضوع اظهار داشت: در مدت اخیر، بازار ارز دچار تلاطمهایی شده که پیامدهای منفی آن بر اقتصاد تأثیرگذار است. در این راستا، کمیسیون اقتصادی جلسات متعددی برگزار کرد، ولی به رغم بیان نظریات کارشناسی و دانشگاهی، شاهد اتفاقات خاص و عجیب و غریبی در حوزه بازار ارز بودیم.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در روزهایی که بازار ارز با نوسانات شدید روبه رو بود، رئیس کل بانک مرکزی و مسئولان دولتی در سخنانشان اعلام میکردند که مردم در این شرایط ، ارز خریداری نکنند. اینها که نباید توصیه اخلاقی می کردند، بلکه باید راهی برای ساماندهی بازار به صورت برنامه عملیاتی جامع می داشتند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: این سه اقدام بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز به دلیل ارتباط بازارهای مالی در اقتصاد با هم باعث می شود که شرایط برای سرمایهگذاری بدون ریسک فراهم شود که به طور مثال در مجموع سه روش ـ که در بسته پیشنهادی دولت بیان شده ـ به معنی سپردهگذاری از سوی مردم و اختصاص سود به سپردههای مذکور است که این تصمیم بانک مرکزی مبنی بر افزایش یک شبه سود سپردههای بانکی پذیرفته نیست.
وی ادامه داد: سود سپردههای بانکی بر اساس بسته پیشنهادی دولت برای مدیریت بازار ارز نسبت به گذشته حدود 33 درصد افزایش مییابد که این موضوع به گسست ویژه در اقتصاد منجر میشود و آثار منفی آن بر بازار پول و سرمایه و نیز بخش واقعی اقتصاد تأثیر خواهد گذاشت. این در حالی است که در کشورهای دیگر جهان، نرخ سود معمولاً به اندازه دهم یا صدم درصد افزایش مییابد اما در چند روز اخیر بر اساس بسته پیشنهادی دولت، نرخ سود سپردههای بانکی از 15 درصد به 20 درصد افزایش یافته که این موضوع به معنی عقبگرد دولت در زمینه کاهش نرخ سود سپردههای بانکی است.
با این حال هنوز برخی نمایندگان بر این اعتقاد هستند که افزایش قیمت ارز سناریوی دولت نیست. محمود بهمنی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس از جمله کسانی است که به آن اعتقاد دارد. وی با اشاره به نوسانات نرخ ارز در هفته های اخیر، گفت: افزایش قیمت ارز سناریوی از پیش تعریف شده نیست، چون هیچ دولتی علاقه ای به افزایش قیمت ارز و تورم ندارد، اما گاه در برابر برخی مسائل قرار می گیرد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، افزود: زمانی که هجوم تقاضا وجود دارد، نمی توان بازار ارز را کنترل کرد، مگر چه میزان ارز می توان به بازار تزریق کرد؟ بنابراین، این سیاست های ماست که می تواند بازار را کنترل کند. کسی با سود 10 درصد سپرده خود را در بانک ها نمی گذارد.
بهمنی با اشاره به کاهش نرخ سود سپرده های بانکی، ادامه داد: زمانی که نرخ سود سپرده ها کاهش می یابد، دیگر شخصی با سود 10 درصد سپرده خود را در بانک ها قرار نمی دهد و به دنبال سرمایه گذاری جدید می رود. نماینده مردم ساوجبلاغ، نظرآباد و طالقان در مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در شرایط کاهش نرخ سود بانکی افراد می گویند راحت ترین سرمایه گذاری خرید ارز، طلا و سکه است.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با این افزایش خریدها گاهی تقاضا به میزانی می شود که از قیمت واقعی بالاتر می رود که به آن حباب گفته می شود، البته امیدوارم در روزهای بازار ارز به تعادل برسد.