از گفتهها در مورد «ثابت پاسال» حیرانم
مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران اعلام کرد: بیش از ده بار ارزشمند بودن مجموعه “ثابت پاسال” را به شهرداری اعلام کردهایم، اسناد هم خودشان دادهاند. طرحی که مالک ثابت پاسال به ما داده کاربری هتل و خدمات فرهنگی است و نه مسجد.
به گزارش ایسنا، پس از حدود دو سال توقف در بحث حفاظت یا تخریب عمارت «ثابت پاسال» و ساخت مجتمعی تجاری، مسکونی به جای آن؛ حدود ده روز پیش مهدی چمران عضو شورای شهر تهران اظهار نظری جنجال برانگیز دراین زمینه داشت؛ او خبر داد که «قرار است به جای عمارت “ثابت پاسال” یک مجموعه جدید ساخته شود» و پس از آن بود که صحبتها و اظهار نظرهای متفاوت در این زمینه دوباره از سر گرفته شدند؛ چراکه این نگرانی وجود داشت که همانطور که پیش تر هم سابقه داشته، با پیش کشیده شدن بحث ساخت مسجد و سوء استفاده از احساسات عقیدتی عمومی، اهداف دیگری پیگیری شود.
تنها چند روز پس از آن در ۹ خرداد سپیده سیروسنیا، معاون میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران، به ایسنا گفت: «براساس توافق انجام شده میان میراث فرهنگی استان تهران و مالک عمارت ثابت پاسال، این خانه تاریخی پابرجا میماند و در کنار آن یک مرکز اقامتی ایجاد میشود.»
یک روز بعد پیروز حناچی، در نامهای به قالیباف با تاکید بر ممنوعیت و توقف عملیات اجرایی در کاخ ثابت پاسال بر اساس پیگیری معاونت امور ویژه دفتر مقام معظم رهبری، خواستار ارایه گزارش وضعیت ملک مزبور در اسرع وقت به دبیرخانه شورایعالی شهرسازی و معماری ایران شد و حتی چند ساعت بعد محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد: طرح ارائه شده برای کاخ «ثابت پاسال» یعنی تبدیل بخشی از فضا به مرکز اقامتی یا هتل نهائی نیست و باید در چند شورای کمیسیون ماده ۵ و معماری و شهرسازی بررسی شود.
تا اینکه بار دیگر یکی از اعضای شورای شهرتهران، محمد مهدی تندگویان، نائب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در اظهار نظری متفاوت همه معادلات ساخته شده برای ثابت پاسال را بر همزد.
او روز جمعه -12 خرداد-در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: «در حال حاضر ما با ساختمان بی هویت و بی اصالت روبرو هستیم که ارزش تاریخی ندارد و حتی سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی ارزش گذاری ساختمانها در مواجه با این کاخ سکوت کرده است و تاکنون هیچ نظری در مورد میراثی بودن یا نبودن این بنا نداشته است. ازسویی دیگر ما با مالکی روبرو هستیم که دوسال است طرحش را برای زمین مذکور مسکوت گذاشته ایم.
تندگویان با بیان اینکه این زمین را بانک آینده به بخش خصوصی که گویا زیر مجموعه ستاد اجرایی فرمان امام است، فروخته و آنها نیز طرح ساخت مجتمع مذهبی_ فرهنگی با محوریت مسجد را برای بررسی و تایید به شورای شهر آورند گفت: آنها طرح ساخت مسجد در این زمین را مطرح کردند تاعلاوه بر در نظر گرفتن منافع عمومی، مسجدی در این زمین ساخته شود. در این طرح پارکینگی با ظرفیت بالا پیش بینی شده که مشکل کمبود فضای پارک حاشیه ای در خیابان آفریقا را رفع می کند.»
*از صحبتها حیرت کردهام/ دستکم ده بار به شهرداری نامه نوشتهایم
با مطرح شدن این صحبتها، رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران با ابراز حیرت از صحبتهای محمد مهدی تندگویان، نایب رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران به ایسنا گفت: حتی نامهای که چند روز پیش در صفحه شخصی یکی از روزنامهنگاران مبنی بر دستور مجوز شهرداری برای تخریب خانه منتشر شد، نیز آورده شده است که «با توجه به نامه شماره … تاریخ ۳/۱۲/۹۵ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در خصوص ارزش معماری و تاریخی بنا، حفظ ملک الزامی و صدور هر گونه جواز تخریب و نوسازی ممنوع اعلام شد» بنابراین مشخص است که ما دستکم آن نامه را نوشتهایم.
او افزود: بر این اساس تاکید میکنم که اداره ما دستکم ۱۰ نامه مبنی بر ارزشمند بودن این بنای تاریخی به شهرداری و دیگر مسئولان متولی نوشتهایم، حیران ماندهام که بر چه اساس میگویند ما حتی دو خط نامه مکتوب مبنی بر تائید ارزشمند بودن این بناننوشتهایم.
وی در ادامه با اشاره به این نکته که براساس درخواست مالک ثابت پاسال یعنی «شرکت پیشگامان توسعه تجارت البرز» که میدانم زیر نظر آقای انصاری است، طرح در دست بررسی است؛ گفت: از روز دوشنبه گذشته _۸ خرداد_ که مالک شخصا طرح را در دفتر میراث فرهنگی استان تهران ارائه داد تا امروز اگر مالکیت این بنا انتقال پیدا کرده باشد هیچ اطلاعی نداریم، هر چند تغییر مالکیت «ثابت پاسال» هیچ چیز را در حفاظت از این بنای ارزشمند کم نمیکند.
او همچنین به نامهای که دو سال پیش پیروز حناچی، دبیر شورای عالی معماری و شهرسازی مبنی بر ارزشمند بودن این بنای تاریخی به همه دستگاههای مربوط ابلاغ کرده است، اشاره کرد و گفت: با توجه به واجد ارزش شناخته شدن این بنا نظر سازمان میراث فرهنگی نیز مبنی بر ارائه نقشه از سوی مالک برای هر طرحی که مالک در آنجا دارد، الزامی بوده است.
خسروآبادی با تأکید بر اینکه کاربری «ثابت پاسال» بر اساس طرحی که روز دوشنبه گذشته توسط آن شرکت به میراث فرهنگی ارائه شد «هتل و خدمات فرهنگی» بوده است، تأکید کرد: اصلا مالک در ضلع شمال غربی، زمینی با حدود ۱۵۰۰ متر مساحت گرفته است و فقط ۱۰ درصد از فضای بیرونی ثابت پاسال در طرح ارائه شدهاش اشغال میشود که آن هیچ ایرادی در طرح عمارت ایجاد نمیکند.
او اضافه کرد: عمارت یک ساختمان اصلی و یک کناره شرقی و غربی دارد که هر دو آنها حفظ میشوند. این در حالی است که به معماری بنا آسیبی وارد نمیشود.
به گفته وی و براساس طرح ارائه شده، عمارت ثابت پاسال میتواند مکمل و VIP هتل در نظر گرفته شود، که البته زیر نظر میراث فرهنگی استان تهران مرمت میشود و اصالت آن به هیچ وجه دچار مشکل نمیشود.
*آقای تندگویان اسنادش را مبنی بر ارزشمند نبودن بنا ارائه کند
مدیر کل میراث فرهنگی استان تهران با تأکید بر اینکه نمیدانم بر چه اساسی آقای تندگویان گفتهاند این عمارت هیچ ارزش تاریخی ندارد، گفت: در طول دو سال گذشته و در نامهنگاریهای متعدد به طور دائم اعلام کردهایم این بنا ارزشمند است. اینکه امروز ناگهان چنین حرفی زده میشود باید اسنادش را از ایشان گرفت.
وی همچنین درباره ثبت این بنای تاریخی گفت: همان طور که از چند روز پیش دفتر ثبت آثار تاریخی اعلام کرده است، مراحل ثبت این بنا در دستور کار است و این قضیه بر عهده مانیست، ما اعلام کردهایم که این بنا دارای ارزش تاریخی است.