اروپایی‌ها به کمک دریای خزر می آیند
معاون محیط‌زیست دریایی می‌گوید که در چند سال گذشته وضعیت آلودگی دریای خزر بدتر نشده است.
با توسعه کشورها نقش دریاها در زندگی انسان‌ها پررنگ‌تر شده است، بخش زیادی از زنجیره غذایی مرتبط با دریاها است و آلودگی آن تاثیرات منفی زیادی روی سلامت افراد دارد، از سویی کشورهای زیادی منابع زیادی از آب خود را از آب شیرین‌کن ها تامین می‌کنند به همین دلیل دریا برای آنها یک منبع استفاده از آب است.
ایران هم یکی از کشورهایی است که از شمال و جنوب، دریا ان را احاطه کرده است و وابستگی زیادی به آنها دارد، دریاهایی که هر کدام از آنها مشکلات زیست‌محیطی متنوعی دارند، از آلودگی در دریای خزر تا مسئله کشتی‌های مخروبه، بازچرخانی آب و …
چند روز پیش پروین فرشچی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت از محیط‌زیست در بیست و سومین نماشگاه مطبوعات میهمان خبرانلاین در غرفه گروه رسانه‌ای خبر بود تا در رابطه با اقدامات انجام شده توسط معاونت محیط‌زیست دریایی توضیحاتی ارائه دهد.
مشروح گفتگوی خبرآنلاین را با معاون سازمان محیط‌زیست در ادامه می‌خوانید؛
خانم دکتر فرشچی وضعیت زیست‌محیطی دریای خزر چطور است؟ گفته می‌شود که صید ماهی در این دریا کمتر شده و یکی از علل آن آلوده‌تر شدن خزر است آیا قبول دارید که خزر آلوده‌تر شده است؟
مسئله‌ای که در مورد دریای خزر داریم درباره فاضلاب، پسماندهای جامد و ورود گونه‌های غیربومی به آن است هر از گاهی هم مسئله آلودگی نفتی در دریای خزر وجود دارد که مورد توجه قرار گرفته است. اما در پاسخ به سوال شما به طور کلی نمی‌توانم بگویم آلودگی این دریا افزایش پیدا کرده است، روند آلودگی خزر در گذشته هم به این شکل بوده ولی در مدت اخیر سازمان اقداماتی انجام داده تا این موضوع را مدیریت کند.ما می‌بینیم در بخش جنوبی دریای خزر آلودگی سموم آلودگی کودهای کشاورزی، مسئله پساب‌ها و مواد جامد اضافی مطرح است و باید روی نوع آلودگی هر کدام از اینها اقدامات مختلفی انجام شود. در نوع آلودگی پساب‌های جامد مطالعات انجام شده و راهکارها معلوم است فقط باید سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی برای بخش بازیافت انجام شود.
در این زمینه اقدامی هم انجام شده است؟
بله، واقعا در این زمینه اقدامات خوبی انجام شده است، قرار است ماه آینده هیئتی از اتحادیه اروپا به ایران بیاید تا در زمینه همکاری و سرمایه‌گذاری در ایران کار کند. در پایان این نشست‌های 6 روزه می‌توانیم به نتایجی برسیم که اگر می‌خواهیم همکاری را با اتحادیه اروپا شروع کنیم در چه زمینه‌هایی امکان سرمایه گذاری وجود دارد. از سویی بخش خصوصی را هم باید تقویت کنیم، دولت هم مشکلات اقتصادی دارد و هم اینکه در هیچ جای دنیا شرایط به شکلی نیست که دولت همه اقدامات را انجام دهد. نقش بخش خصوصی باید پررنگ شود، اگر این بحش تقویت شود خیلی از مشکلات حل می‌شوند. بخش خصوصی هم باید در این رابطه روی چند موضوع اطمینان داشته باشد، باید اطمینان داشته باشد که امنیت اقتصادی وجود دارد، مشکل برایش ایجاد نکنند، دولت باید اقداماتی کند که بخش خصوصی را تشویق کند، ما به اندازه کافی سرمایه‌گذار داریم فقط باید جذبشان کنیم.
چند روز پیش شما از لزوم بازچرخانی آب قاضلاب‌ها گفتید؛ اقدامی که به نظر می‌رسد هم به وضعیت دریاها کمک کند و هم به وضعیت کم آبی ایران کمک کند، آیا اقدامات اجرایی در این زمینه انجام شده است؟
حدود 2 سال پیش اولین پایلوت در این رابطه در استان هرمزگان اجرایی شد، مسائله فاضلاب در استان هرمزگان مسئله مهمی است و بازچرخانی آب می‌تواند کمک زیادی به مدیریت بهره‌وری آب، صرفه‌جویی در مصرف آب کند و از سویی می‌تواند به یک کمک اقتصادی به مجموعه تصفیه فاضلاب باشد. این پایلوت موفق بود، به همین دلیل سعی کردیم شرکت‌های مختلف خصوصی که روی تصفیه خانه‌ها کار می‌کنند را تشویق کنیم که بازچرخانی را جزو یکی از مراحل کار خود قرار دهند. به نظر من این اتفاق می‌تواند بسیار مفید باشد و به جنبه‌های مختلفی کمک کند. ما در کشوری هستیم که در آن بحران آب وجود دارد و به نوعی این بحران آبی می‌تواند همه را درگیر کند و حتی جنگ‌های منطقه‌ای راه بیاندازد به همین دلیل باید به سمت بازچرخانی آب برویم. به موازات این مسئله بازچرخانی باید مدیریت بهره‌بردای، مسئله مصرف، صرفه‌جویی و راهکارهای دیگر در حوزه کشاورزی و … را هم در نظر بگیریم.
درباره روش‌های مقابله با بحران آب بحث آب شیرین‌کن‌ها مطرح است، با توجه به پیامدهای زیست‌محیطی این تجهیزات، سازمان محیط‌زیست در این راستا چه نظری دارد؟
به دليل اينكه نياز آبى كشور بالا است، صنايع مستقر در مناطق ساحلی به آب شيرين‌كن نیاز دارند، سازمان بايد از نظر مكان‌یابى و از تكنولوژیکی کاری کند كه كمترين آسيب به محيط زيست وارد شود. وظيفه‌ی ما جلوگيرى از ايجاد اين آب شيرين كن‌ها نيست چون نياز آبی وجود دارد، مسئله اين است كه انتقال بين حوزه بايد زیر نظر گرفته شود.
یکی از مسائل دیگری که در زمینه دریاها وجود دارد بحث تغییراقلیم و افزایش ارتفاع دریاها است، این موضوع جزایر ما را چقدر تهدید می‌کند؟
نوسانات آبی هم در خلیج‌فارس هم در دریای خزر مسئله طبیعی است که صدها سال است در حال رخ دادن است.
اما پدیده آب شدن یخ‌های قطبی که اتفاق طبیعی نیست
ببینید در این رابطه هنوز اطلاعات دقیقی نمی‌توانیم مطرح کنیم، ما در گذشته در دریای خزر سالانه 10 تا 18 سانتی‌متر پسروی را داشتیم، ولی الان ارتفاع خزر دوباره دارد افزایش پیدا می‌کند. نوسانات آب دریا یک پدیده طبیعی است که اتفاق می‌افتد اما در رابطه با چیزی که مستقیما تحت تاثیر تغییراقلیم باشد هنوز اطلاعات دقیقی نداریم، در این زمینه مطالعات بسیار پراکنده‌ای شده است و من اطلاعاتی ندارم که دقیقا چه اتفاقاتی افتاده است.
