اتحادیه اروپا قویا به توافق هستهای پایبند است/ «اجتناب» از تایید پایبندی ایران، تاثیر فوری بر برجام ندارد
سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا درباره زمان اعمال نظر رییسجمهور آمریکا درخصوص پایبندی ایران به برجام در هفته آینده و اینکه چرا باید این توافق حفظ شود، گفت که واژه «عدم تایید پایبندی ایران» شاید واژه درستی نباشد؛ تا جایی که ما میدانیم او میخواهد از تایید پایبندی ایران به برجام «اجتناب» کند.
به گزارش بازتاب، دیوید سولیوان سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا در گفتوگو با آتلانتیک از توافق هستهای دفاع کرد.
بر اساس گزارش آتلانتیک، اتحادیه اروپا، آلمان، بریتانیا، چین و روسیه که از طرفهای توافق هستهای هستند، با این توافق موافقند. اتحادیه اروپا به طور خاص به طور گستردهای با دولت ترامپ و کنگره آمریکا برای حفظ توافق هستهای رایزنی کرده است. دیوید سولیوان سفیر اتحادیه اروپا در واشنگتن و همتایان آلمانی، فرانسوی و بریتانیایی وی هفته گذشته با نمایندگان کنگره دیداری داشتند و در این دیدار اهمیت توافق هستهای و چرایی کارساز بودن این توافق از نظر اروپا را برای آنها شرح دادند. از نظر آنها حفظ بر جام برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای واجب است.
سولیوان در گفتوگو با کریشنا کالمور، خبرنگار آتلاتنیک درباره زمان اعمال نظر رییس جمهور آمریکا درخصوص پایبندی ایران به برجام در هفته آینده و اینکه چرا باید این توافق حفظ شود، گفت: واژه «عدم تایید پایبندی ایران» شاید واژه درستی نباشد. تا جایی که ما میدانیم او میخواهد از تایید پایبندی ایران به برجام «اجتناب» کند. این دو چیزهای مشابهی نیست. من فکر میکنم مساله تایید پایبندی و نقش کنگره در این خصوص همگی بخشی از قواعد داخلی آمریکاست. در نتیجه در وهله نخست این یک مساله داخلی است.
او افزود: تصمیم رییسجمهور در این خصوص تاثیر فوری بر توافق هستهای نخواهد داشت. اگر ترامپ تصمیم بگیرد و به کنگره ابلاغ کند، ما یک مدت زمانی تردید خواهیم داشت که آمریکا در نهایت چه تصمیمی خواهد گرفت. اینکه آنها تصمیمی برای تخریب توافق خواهند گرفت یا خیر؟ اما صادقانه باید بگویم ما نمیدانیم. این به گفتههای رییس جمهور و استراتژیهای او زمانی که نظرش را اعلام میکند، بستگی دارد. به هر حال با وجود اینکه شنیدهها حاکی از قطعیت مساله است اما ما فکر نمیکنیم در این باره تصمیمی جدی گرفته شده باشد. منظور من این است که فکر میکنم هنوز باید صبر کنیم ببینیم رئیسجمهور چه بیانیهای را آماده کرده است.
سالیوان در پاسخ به این پرسش که آنها هیچ نشانههایی درباره تمایلات ترامپ به شما ندادهاند، گفت: نه. یک دانش عمومی وجود دارد و آن اینکه رییسجمهور از توافق هستهای راضی نیست و میخواهد بر اساس قوانین آمریکا پایبندی ایران به توافق را تایید نکند. اما به نظر من هیچ کس نمیتواند به ما بگوید رییس جمهور قرار است هفته آینده چه تصمیمی اتخاذ کند.
سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا در خصوص اینکه اگر آمریکا از توافق خارج شود آیا اروپا هم پیروی خواهد کرد یا خیر، گفت: من واقعا فکر میکنم یک شکاف بزرگ میان اینکه بگویم رییسجمهور شاید پایبندی ایران را تایید نکند و بگوییم آمریکا از توافق خارج میشود، وجود دارد. من میخواهم تاکید کنم که ما فکر نمیکنیم به آنجا رسیده باشیم. حتی اگر رییسجمهور آمریکا از تایید پایبندی ایران سرباز بزند، این بر فرایندهای داخلی آمریکا در قبال توافق تاثیر خواهد داشت و تاثیر فوری بر خود توافق نخواهد داشت. در نتیجه ما امیدواریم آمریکا از توافق خارج نشود.
سولیوان تاکید کرد که قطعا اتحادیه اروپا و ۲۸ کشور عضو این اتحادیه به تعهداتشان در توافق قویا پایبند خواهند بود و ما بر این باوریم که تا زمانی که ایران به تعهداتش تحت توافق احترام میگذارد، این توافق باید به قوت خود باقی بماند و ما در این مسیر گام برمیداریم.
سفیر اتحادیه اروپا در آمریکا در باره دیدار با اعضای کنگره و اینکه چه اقدامهایی از سوی آنها صورت گرفته تا کنگره را از تصمیم علیه توافق هستهای منصرف کنند، گفت: اعضای کنگره نیز منتظرند ببینند تصمیم رییس جمهور چیست. ما (در واقع خودم و همکاران بریتانیایی و فرانسوی و آلمانیام) به طور فعالانه با کنگره وارد رایزنی شدیم تا مردم از مواضع اتحادیه اروپا آگاه باشند. اما به این نتیجه رسیدیم که اعضای کنگره نیز منتظرند ببیند رییسجمهور چه تصمیمی اتخاذ میکند.
آنها آگاهند که سناریوی اصلی به کنگره برمیگردد. فکر میکنم در حالی که شاید انتقادات زیادی به توافق هستهای باشد اما در عین حال بسیاری هستند که فکر میکنند بهتر است توافق هستهای پابرجا باشد. اما ما هیچ ایدهای نداریم که کنگره در صورتی که مسئولیت بر گرده اش بیافتد چه تصمیمی میگیرد.
او درخصوص اینکه برجام بدون آمریکا چه وضعیتی خواهد داشت گفت: این توافق توسط شش عضو امضا شده و توسط شورای امنیت سازمان ملل نیز تایید شده است. من فکر نمیکنم هیچ کس، صادقانه بگویم، هیچ کس بگوید که اگر یکی از طرف ها خارج شد، ما هم دیگر به توافق پایبند نباشیم. اما دیگر طرفهای امضا کننده باید درباره آینده توافق بحث کنند. من شنیدم نگرانیهایی درباره اقدامات ایران در منطقه وجود دارد که هیچ ربطی هم به توافق ندارد.
او درباره انتقادات به توافق هستهای گفت: دو نوع انتقاد وجود دارد. انتقاداتی هست که میگوید توافق هستهای به اندازه کافی جامع نیست و همه اقدامهای ایران را تحت پوشش قرار نمیدهد. پاسخ این است که زمانی که ما مذاکرات را شروع کردیم، تصمیم آگاهانهای گرفته شد مبنی بر اینکه بر یک معضل مهم یعنی دستیابی ایران به بمب اتم تمرکز کنیم. مخلوط کردن همه چیز با هم مساله مهم هستهای را مبهم می کرد و احتمالا کیفیت توافق را نیز پایین می آورد. به همین دلیلی در توافق هستهای بر مساله هستهای تمرکز کردیم. این کاری بود که توافق هستهای کرد: این توافق به پرسشهای هستهای پاسخ داد و سلاح هستهای را از دسترس ایران دور کرد.
او افزود: گروه دوم انتقادات از سوی کسانی مطرح میشود که میگویند توافق به اندازه کافی محکم نیست. آنها به یکی از بندهای توافق اشاره میکنند که بر اساس آن محدودیتهای هستهای طی 10 سال از ایران برداشته میشود. صراحتا باید بگویم ما فکر میکنیم این یکی جامعترین توافقات منع کشترش سلاح است که تا کنون به آن دست یافته ایم. ایرانیها پذیرفتند چشماندازهای برنامه هستهای شان را محدود کنند و اینکه گفته می شود بخشهایی از محدودیتها در سال 2025 برداشته می شود صحیح نیست. این توافق ادامه خواهد داشت. المانهای مشخص محدودیتهای 10، 15 و 30 ساله دارد. و البته ایران نیز این توافق را امضا کرده و معاهده منع گسترش سلاح اتمی و همچنین پروتکل الحاقی آن نیز پیوسته است و بر اساس آنها نظارتهای اضافی نیز بر برنامه های هستهای آنها اعمال میشود. در نتیجه ما فکر میکنیم انتقادات به توافق هستهای منطقی نیست.
سولیوان در پاسخ به اینکه تلاشهای چند جانبه در آینده که شامل آمریکا نیز باشد چه چشماندازی دارد و اینکه آیا آمریکا قابل اعتماد است یا نه گفت: ما به آمریکا اعتماد داریم. اما فکر میکنم این سوال در کنگره هم مطرح است که چطور آمریکا میتواند در موارد مشابه در آینده نظیر وضعیت کرهشمالی اعتبار داشته باشد. من فکر میکنم مردم از این واقعیت که نیاز به ثبات در رویکردها در این مسائل وجود دارد، آگاهند و این را میدانند که بخش مهمی از این ثبات به اعتبار مرتبط است.
سولیوان در پاسخ به این سوال که اتحادیه اروپا قرار است در برابر بازگشت احتمالی تحریمها چه تصمیمی بگیرد و اینکه تجارت اروپاییها با ایران چه وضعیتی پیدا خواهد کرد، گفت: بار دیگر تاکید میکنم این یک سوال فرضی است. ما نمیدانیم آمریکا چه کار قرار است بکند. ما نمیدانیم رییسجمهور چه تصمیمی خواهد گرفت و اگر تصمیم به عدم تایید پایبندی ایران بگیرد و این مساله به کنگره ارجاع داده شود، نمیدانیم ایا کنگره قرار است تحریم های سابق را که بر اساس توافق هستهای برداشته شده بود را برگرداند یا نه.
او افزود: دیدگاه ما این است که تا زمانی که اعمال تحریمها علیه ایران که ارتباطی با توافق هستهای ندارد، مشروع است، اینکه به دنبال تحریمهایی باشند که به وضوح ارتباطی با برنامه هستهای ایران نداشته باشد، ممانعتی ندارد. ما قویا به دنبال حفظ منافع مشروع کمپانیهای اروپایی هستیم که به طور قانونی با ایران وارد توافق بسا برجام شدهاند.
او در پایان در پاسخ به این سوال که آیا نگرانیهایشان را با دولت آمریکا در میان گذاشتهاند یا خیر گفت: البته. ما در ارتباط دائمی با دولت هستیم. من فکر میکنم به طور کامل از نگرانیهایمان اگاهیم و این نگرانیها را با آنها در میان گذاشتهایم. اما آنها در حال بازبینی سیاستهایشان در قبال ایران هستند و من فکر نمیکنم هنور به نتیجه نهایی در این فرآیند رسیده باشند. این چیزی است که هفته آینده رییس جمهور مشخص خواهد کرد و ما منتظر میمانیم.