آیا عربستان از بازار نفت آسیا چشم‌پوشی می‌کند؟
جنگ تجاری لفظی واشنگتن و پکن و تنش‌ها در سوریه قیمت‌های نفت جهانی را بالا برده و فشار ژئوپلیتیکی را که در سال‌های اخیر از قیمت‌ها برداشته شده بود، بازگردانده است.
در این بین، آماری که اخیرا منتشر شد نشان داد واردات نفت خام چین در مارس بر مبنای روزانه به دومین رکورد بالای ثبت شده رسیده است.
آمار اداره کل گمرک چین نشان داد واردات نفت خام در مارس به ۳۹.۱۷ میلیون تن یا معادل ۹.۲۲ میلیون بشکه در روز رسید که در مقایسه با ۸.۴۱ میلیون بشکه در روز در فوریه و ۹.۵۷ میلیون بشکه در روز بالاتر بوده است. بخشی از این افزایش به اقدام پالایشگاه‌های چینی برای پر کردن مجدد ذخایر پس از افزایش سخاوتمندانه سهمیه‌های دولتی و در آستانه فصل تعمیرات نسبت داده شده است.
طبق گزارش رویترز، حداقل سه پالایشگاه بزرگ فعالیت‌های تعمیراتی را آغاز کرده‌اند که ۴۰ تا ۶۰ روز در فاصله آوریل تا مه ادامه پیدا خواهد کرد. این سه پالایشگاه شامل ژنهای، سیچوان و جیلین متعلق به شرکت‌های دولتی سینوپک و پتروچاینا هستند که مجموعا ۸۶۰ هزار بشکه در روز ظرفیت فراوری دارند. این سه پالایشگاه واردات نفت از عربستان سعودی، قزاقستان و روسیه را کاهش خواهند داد. سینوپک بزرگترین پالایشگر آسیایی است.
ضربه متقابل چین
هفته گذشته سینوپک که یکی از بزرگترین مشتریان شرکت دولتی آرامکوی عربستان است، اعلام کرد واردات نفت خام خود از آرامکو را به دلیل افزایش قیمت فروش گرید “عرب لایت” برای پالایشگاه‌های آسیایی، به میزان ۴۰ درصد در ماه مه کاهش می‌دهد. عربستان سعودی مجموعه‌ای از گریدها شامل “عرب اکسترا لایت” و “عرب هوی” را تولید کرده و قیمت‌های هر بلندی را به تناسب تعیین می‌کند.
یک مقام یونیپک اعلام کرد که افزایش قیمت سعودی‌ها، غیرمنطقی بوده است زیرا شیوه قیمت‌گذاری را دنبال نمی‌کند. یونیپک بازوی تجاری گروه سینوپک است.
معمولا پالایشگاه‌های قدیمی‌تر و ساده‌تر به نفت سبک و شیرین نیاز دارند و پالایشگاه‌های پیشرفته‌تر می‌توانند گریدهای نفتی سنگین پالایش کنند زیرا هزینه پایین این نوع نفت، حاشیه سود بالاتری دارد.
طبق گزارش شرکت “اس اند پی گلوبال پلاتس”، آرامکو بسیاری از مشتریان آسیایی را غافلگیر کرد. آرامکو قیمت فروش رسمی برای گرید عرب لایت برای ماه مه را برای مشتریان آسیایی به ۱.۲۰ دلار بالاتر از میانگین قیمت نفت عمان و دوبی رساند که ۱۰ سنت بالاتر از ماه پیش از آن بود. در حالی که بازار بر مبنای تفاوت قیمت معاملات، انتظار داشت قیمت فروش رسمی عربستان بین ۵۰ تا ۶۰ سنت در هر بشکه کاهش پیدا کند.
یک منبع دیگر گفت: آنها همچنان تلاش می‌کنند دریابند چرا و چگونه آرامکو قیمت فروش رسمی برای گرید عرب لایت را برای ماه مه افزایش داده است. طبق گزارش شبکه سی ان بی سی، دو منبع آگاه در دو پالایشگاه آسیای شمالی نیز عنوان کردند قصد دارند خرید ماه مه از عربستان را ۱۰ درصد کاهش دهند.
آرامکو قیمت نفت خود را بر مبنای نظرات مشتریانش و پس از محاسبه تغییر در ارزش نفت خود طی ماه گذشته بر مبنای بازدهی و قیمت‌های محصول تعیین می‌کند. گرید “عرب لایت” با وجود اینکه آرامکو قیمت فروش رسمی گریدهای مدیوم و سنگین‌تر خود را کاهش داده بود، نزدیک به بالاترین رکورد سه سال گذشته قرار دارد.
به دلیل اینکه آرامکو قیمت فروش رسمی گرید مهم خود را به آسیا افزایش داده است، شرکت‌های چینی احتمالا نفت بیشتری از عراق، ایران و حتی روسیه خریداری می‌کنند. هر سه تولیدکننده مذکور بر سر سهم بازار نفت در آسیا و چین با عربستان رقابت دارند.
در نتیجه این پرسش مطرح می‌شود که چرا آرامکو با افزایش قیمت فروش رسمی خود سهم بازارش در بزرگترین واردکننده نفت جهان را به مخاطره افکنده است؟
کشمکش بر سر بازار چین با اجرای توافق کاهش تولید میان کشورهای اوپک و غیراوپک از ابتدای سال ۲۰۱۷ که با هدف بازگرداندن سطح ذخایر به متوسط ۵ ساله انجام می‌شود، شدت گرفته است.
لی لی، تحلیلگر شرکت تحقیقات کالای ICIS چین ماه اوت گذشته گفته بود عربستان سعودی همواره بزرگترین فروشنده به چین بوده و مطمئنا می‌خواهد تامین بزرگترین خریدار خود در آسیا را حفظ کند. چین هم همین احساس را داشته و در خرید نفت از عربستان اولویت قائل است.
چین ممکن است نفت بیشتری از از تولیدکنندگان شیل آمریکا وارد کند زیرا نفت سبک شیرین کیفیت بالایی دارند. با این‌همه دونالد ترامپ و شی جین پینگ، روسای جمهور آمریکا و چین همچنان به بازی پوکر ژئوپلیتیکی خود بر سر تجارت ادامه می‌دهند. چین ممکن است از واردات نفت آمریکا برای تلافی تعرفه‌های جدید واشنگتن استفاده کند.
نفت سبک شیرین آمریکا بیش از نیمی از (۵۶ درصد) از کل تولید نفت داخلی در سال ۲۰۱۷ بود و بر اساس دورنمای انرژی سالانه ۲۰۱۸ اداره اطلاعات انرژی آمریکا، این سهم به ۶۰ درصد تا سال ۲۰۲۰ و ۷۰ درصد تا سال ۲۰۵۰ افزایش خواهد یافت.
