آیا جنگ تمام عیاری در کره در راه است؟

در حالی که برخی کارشناسان از احتمال اقدامات تحریک آمیز بیشتر از سوی پیونگ یانگ سخن می گویند، برخی دیگر پیش بینی می کنند که از این پس امکان مذاکره بین قدرت های جهانی و پیونگ یانگ وجود دارد.

به گزارش بازتاب، خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: در حالی که قدرت های جهانی در حال ارزیابی چگونگی پاسخ دادن به اقدام اخیر پیونگ یانگ برای آزمایش یک بمب هیدروژنی بودند، دیپلمات ارشد کره شمالی روز سه شنبه هشدار داد که کشورش هدایای بیشتری برای آمریکا ارسال خواهد کرد.

«هان تائه سونگ» نماینده کره شمالی در سازمان ملل متحد در شهر «ژنو» تایید کرد که کره شمالی موفق به انجام ششمین و بزرگ ترین آزمایش بمب هسته ای خود در روز یکشنبه شد.

هان در یک کنفرانس خلع سلاح گفت: «اقدامات دفاعی اخیر از طرف کشور من؛ جمهوری دمکراتیک خلق کره، هدیه ‌ای ا‌ست که تنها برای آمریکا تهیه شده… آمریکا کادوهای بیشتری دریافت خواهد کرد.»

او بدون هیچ توضیحی افزود: «آمریکا بسته های هدیه بیشتری را دریافت خواهد کرد … تا زمانی که بر تحریم های بی پروا و تلاش های بیهوده برای فشار بر کره شمالی خاتمه دهد.»

تحریم یا مذاکره؟

«نیکی هالی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد روز دوشنبه، «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی را متهم کرد که با مجموعه ای از آزمایشات بمب اتمی و موشکی به جنگ افروزی می پردازد و از 15 عضو شورای امنیت خواست تا قوی ترین تحریم های ممکن را علیه او اعمال کنند و شرکای تجاری اش را به توقف تجارت با او سوق دهند.

اما «واسیلی نبنزیا» نماینده روسیه در سازمان ملل روز سه شنبه اعلام کرد که پیشنهاد آمریکا برای شورای امنیت برای رای گیری 11 سپتامبر در مورد تحریم های جدید، «کمی زود است». روسیه عضو دائمی شورای امنیت، و دارای قدرت حق وتو است.

نبنزیا به خبرنگاران گفت: «من فکر نمی کنم که ما بتوانیم به این سرعت وارد عمل شویم.» «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه روز سه شنبه گفت تحمیل تحریم های بیشتر راه به جایی نمی برد.

سهام آمریکا بیشترین سقوط خود را در سه هفته تجربه کرد زیرا سرمایه گذاران به افزایش تنش ها با کره شمالی می نگرند.

تحریم ها هم برای جلوگیری از تقویت ظرفیت هسته ای و موشکی کره شمالی بی تاثیر بوده اند.

سخنگوی کاخ سفید گفته است اولویت دولت آمریکا خلع سلاح هسته‌ ای در شبه‌ جزیره کره است و فرصت نیست که زمان زیادی را با تمرکز بر مذاکره با کره شمالی گذراند.

«سارا سندرز» سخنگوی کاخ سفید در جمع خبرنگاران گفته است اولویت واشنگتن خلع سلاح هسته‌ ای در شبه‌ جزیره کره و حفاظت از شهروندان آمریکایی است.

سندرز می ‌گوید دولتش قصد دارد اقدامات شدیدی، چه از لحاظ دیپلماتیک، چه از لحاظ اقتصادی علیه پیونگ ‌یانگ در پی گیرد.

او با توصیف کره شمالی به عنوان «تهدیدی جهانی» از کشورهای جهان، از جمله روسیه و چین خواست اقدامات بیشتری در قبال آن انجام دهند. او همچنین اظهار داشت: «برای ما اکنون زمان آن نیست که زمان زیادی را، با تمرکز بر گفتگو با کره شمالی صرف کنیم.»

روسیه از پیشنهاد چین، برای توقف آزمایش ‌های نظامی و هسته ‌ای کره شمالی، در قبال توقف رزمایش ‌ها و تمرین‌ های مشترک نظامی آمریکا و کره جنوبی، حمایت کرده‌ است. هر دو کشور در عین حال خواستار بازگشت فوری به میز مذاکره هستند.

هرچند گفته ‌های سخنگوی کاخ سفید در اشاره مستقیم به خواسته‌ های این دو کشور برای بازگشت فوری به مذاکره بیان نشده، اما عملا بخشی از اظهارات و واکنش‌ های طرف ‌ها، به ویژه آمریکا از یک سو، چین و روسیه از سوی دیگر است.

کره شمالی روز یکشنبه دست به یک آزمایش هسته‌ ای تازه زد که پیونگ ‌یانگ می‌ گوید یک بمب هیدروژنی با قابلیت نصب بر موشک ‌های بالیستیک است. برآوردها نشان می‌ دهد آزمایش اخیر قوی ‌تر از تمامی آزمایش ‌های پیشین بوده، اما هنوز منابع مستقل ظرفیت‌ های این بمب برای کارگذاری بر موشک را تائید نکرده‌ اند.

علاوه بر آزمایش هسته ‌ای پیونگ‌ یانگ، پرتاب موشک‌ هایی که گفته می‌ شود قاره ‌پیما هستند و توانایی دسترسی به خاک آمریکا را دارند، آزمایش موشکی کره شمالی از فراز خاک ژاپن و هشدارها و تهدیدها بر بحران افزوده است.

هشدارها و تهدیدهای هفته‌ های اخیر در حال رد و بدل می ‌شود که «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل گفته ‌است خطرات هسته ‌ای که کره شمالی به ‌وجود آورده، خطرناک‌ ترین بحرانی است که جهان با آن روبرو شده‌ است.

ریشه تاریخی بحران در شبه جزیره کره

در پایان جنگ جهانی دوم نیمه شمالی شبه جزیره کره به اشغال اتحاد جماهیر شوروی و نیمه جنوبی آن نیز به اشغال آمریکا در آمد. با خروج نیروهای خارجی از این شبه جزیره، ارتش کره شمالی در سال 1950 با ورود به خاک کره جنوبی به سرعت بخش مهمی از این کشور را به تصرف خود در آورد.

ائتلاف نظامی به فرماندهی آمریکا به دفاع از کره جنوبی وارد جنگ شد و با ورود به خاک شمالی توانست تا نزدیکی مرز چین پیش برود. به این ترتیب بود که ارتش چین نیز وارد جنگ شد.

جنگ در شبه جزیره کره در نهایت در سال 1953 پایان یافت و هر دو طرف تقریبا به مرزهای پیش از جنگ بازگشتند. در این جنگ سه ساله بیش از یک میلیون نفر کشته شدند. مرز 250 کیلومتری دو کره با پایان جنگ به منطقه ‌ای غیرنظامی به عرض چهار کیلومتر تبدیل شد. تنش بین دو کره با این حال در دهه های بعد ادامه یافت.

آغاز برنامه هسته ای و موشکی کره شمالی

هر دو کشور کره شمالی و کره جنوبی به طور منظم هزینه های نظامی خود را طی دهه های پس از جنگ افزایش دادند. هزاران نیروی نظامی آمریکا همچنان در منطقه خاور دور و شبه جزیره کره مستقر هستند. کره شمالی که از دهه 1960 به دنبال دستیابی به توانایی هسته‌ ای بود هم اکنون در بین کشورهای مختلف بالاترین درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به بودجه نظامی اختصاص داده است.

به دنبال درگذشت «کیم جونگ ایل» رهبر کره شمالی در سال 2011 فرزند وی کیم جونگ اون به طور منظم بر شمار آزمایش های موشکی کشورش افزود.

اولین راکتور هسته ای کره شمالی در سال 1965 در مرکز علمی و تحقیقات اتمی «یونگ بیون» احداث شد. برنامه هسته ای این کشور با این حال برای دهه ها پس از آن ادامه یافت. این کشور در نهایت در سال 2006 اولین آزمایش هسته ای خود را با موفقیت انجام داد.

کره شمالی در سال 2003 از پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (ان پی تی) خارج شده بود. با این حال این کشور برای برنامه هسته ای و موشکی خود تاکنون بارها مورد تحریم قرار گرفته است.

قدرت آزمایش اتمی روز یکشنبه کره شمالی بین 100 تا 120 کیلوتن تخمین زده شده است. به این ترتیب قدرت بمب آزمایش شده پنج تا شش برابر بیشتر از بمب هایی است که ایالات متحده در سال 1945 در شهر های «هیروشیما» و «ناکازاکی» ژاپن استفاده کرد.

تغییر معادلات منطقه

کره شمالی طی دو ماه گذشته برای اولین بار دو موشک بالستیک قاره پیما را آزمایش کرد. به این ترتیب گمان می رود بخشی از قلمروی آمریکا در تیررس موشک های بالستیک کره شمالی با قابلیت حمل کلاهک هسته ای قرار گرفته است.

همزمان با این آزمایش ها و افزایش تنش ها بین واشنگتن و پیونگ یانگ، کره شمالی تهدید کرد چند موشک به سوی جزیره گوآم در اقیانوس آرام پرتاب خواهد کرد. جزیره گوام از جمله قلمروهای آمریکا محسوب می شود.

به دنبال تهدیدات رژیم کره شمالی، دونالد ترامپ کره شمالی را تهدید به پاسخی همراه با «آتش و خشم» کرد.

جنگ کره؟

تحلیلگران بر سر اینکه مرحله بعدی بحران پیرامون برنامه هسته ای کره شمالی چه می تواند باشد، اتفاق نظر ندارند. در حالی که برخی کارشناسان از احتمال اقدامات تحریک آمیز بیشتر از سوی پیونگ یانگ سخن می گویند، برخی دیگر با اشاره به سابقه تبدیل پاکستان به یک قدرت هسته ای و توقف آزمایش های هسته ای این کشور پس از شش آزمایش اتمی، پیش بینی می کنند که از این پس امکان مذاکره بین قدرت های جهانی و پیونگ یانگ وجود دارد.

دسته نخست امکان آزمایش موشک های قاره پیمای دیگر را از طرف کره شمالی منتفی نمی دانند. این در حالی است که «مون جائه این» رئیس جمهور کره جنوبی خواستار «شدیدترین مجازات» بر ضد کره شمالی شده بود.

با این حال اکثر کارشناسان امکان بروز جنگ بر سر برنامه تسلیحاتی کره شمالی را بعید می دانند. از نظر این تحلیلگران پیونگ یانگ قصد دارد از برنامه موشکی و هسته ای خود به جای سلاح تهاجمی به عنوان یک برگ برنده استفاده کند.

در نهایت اما می توان نگران کننده ترین جنبه بحران کنونی بر سر برنامه موشکی و هسته ای کره شمالی را جنبه پیش بینی ناپذیر آن دانست.

جنگ احتمالی چگونه آغاز خواهد شد؟

اغلب تحلیلگران بر این باورند که در صورت بروز جنگ بر سر برنامه موشکی و هسته ای کره شمالی این جنگ نه با برنامه ریزی قبلی بلکه به طور اتفاقی و بر سر یک حادثه آغاز خواهد شد. اولویت هیچ کدام از طرف های درگیر در شرایط فعلی استفاده از سلاح هسته ای نیست. کره شمالی با آزمایش های هسته ای و موشکی به دنبال تثبیت جایگاه خود در منطقه و همچنین به عنوان یک قدرت هسته ای است.

در وضعیت کنونی ضمانتی نیز برای محدود ماندن یک «جنگ محدود» وجود ندارد. هر کدام از طرف ها که به دنبال آغاز جنگ محدود باشد، می تواند در نهایت با جنگی تمام عیار روبرو شود.