آیا آمریکا دنبال جنگ با ایران است؟
کنفرانس خبری نماینده آمریکا درباره نقش ایران در یمن که برخی رسانهها آن را بیسابقه دانستند، باعث مطرح شدن احتمال وقوع جنگ بین ایران و آمریکا شده است.
به گزارش فرارو، مجله نیویورک طی یادداشتی به قلم جونا شپ، به ادعاهای نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل پرداخت و نوشت: هنگامی که نیکی هیلی روز چهارشنبه مدعی ارائه مدارک انکارناپذیر درباره اینکه ایران به حوثیها موشک داده است، سخت بود که آخرین ایستادنِ یک دیپلمات آمریکایی در سازمان برای ارائه شواهد درباره اینکه یک دولت یاغی خاورمیانهای (عراق) درگیر اشاعه تسلیحات خطرناک است، را به یاد نیاورد.
همانطور که بعدا معلوم شد، سخنرانی سال ۲۰۰۳ کالین پاول، وزیر خارجه وقت آمریکا، برای تبیین منطق دولت بوش برای جنگ با عراق، بر دورغ و ادله ساختگی استوار بود. البته، ایران میگوید که شواهد هیلی نیز دروغ است.
سازمان ملل به اندازه آمریکا مطمئن نیست که دو موشک بالستیک میانبُردی که توسط حوثیها به سوی عربستان شلیک شدند، ساخت ایران بودند. این درحالی است که برخی از کارشناسان معتقدند که عربستان درباره مداخله ایران در یمن اغراق میکند.
ادعای هیلی مبنی بر اینکه ایران بوسیله نایبان یمنیاش در حال نقض قطعنامههای سازمان ملل است، ادعای بزرگی است. آنچه که ادعای هیلی درباره اینکه سلاحهای ایران “در مناطق جنگی خاورمیانه یافت میشوند” را پیچیده میکند، این است که سلاحهای ما (آمریکاییها) و متحدانمان نیز در منطقه یافت میشوند.
در حالی که عربستان با حمایت واشینگتن، یمن را بمباران و محاصره میکند، عوامفریبی علیه ایران به خاطر حمایت از برخی گروهها در یمن، مقداری منافقانه است. سلاحهایی که آمریکا در سوریه و عراق رها میکند، همچنان در دستان افراطگرایان است.
آنچه که سخنرانی هیلی را واقعا یادآور سخنرانی پاول میسازد، این است که سخنرانی پاول گام مهمی به سوی جنگ بود و سخنرانی هیلی به خوبی میتواند گامی به سوی جنگ باشد.
عربستان و ایران با حمایت متحدان دوران جنگ سرد، تا یک زمانی درگیر جنگ سرد خاص خودشان بودند، جنگی که برای دو طرف منافع کمی داشته و در سراسر خاورمیانه رنج عظیمی به بار آورده است. اخیرا عربستان و اسرائیل، لفاظیهای خود علیه تهدید ایران را بیشتر کردهاند و اشاره میکنند که شاید زمان تبدیل جنگ سرد به یک جنگ گرم فرا رسیده است.
ممکن است کنفرانس هیلی به عنوان استدلالی برای مذاکره مجدد توافق هستهای یا برگرداندن تحریمها علیه ایران تعبیر شود. اما با درنظر گرفتن همه آنچه که در چند ماه گذشته اتفاق افتاده است، این کنفرانس، بیانگر امکان آماده شدن دولت ترامپ برای درگیری مستقیم نظامی با ایران است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، منتقد صریح برجام و تلاشهای کلی دولت اوباما برای مصالحه با ایران بود و برای مدت طولانی، از ایجاد یک ائتلاف بین المللی جهت محروم ساختن ایران – در صورت ضرورت بوسیله زور- از ابزارهای تولید سلاح هستهای، حمایت کرده است.
راستگرایان اسرائیلی همچون نفتالی بنت، آشکارا درباره “تجاوز ایران” از طریق نایبانش مانند حزب الله و حضورش در سوریه شکایت میکنند. اکنون که داعش در عراق روبه افول گذاشته، دیپلماسی آمریکا در آنجا به سوی یک اولویت جدید در حال چرخش است: مهار نفوذ ایران.
عربستان برای کسب نفوذ در عراق، سوریه، یمن و فلسطین با ایران رقابت کرده و اخیرا به تزریق پروپاگاندای ضد ایرانی در نشریههای معتبری مانند نشریه آتلانتیک روی آورده است. حتی وزیر خارجه فرانسه نیز گفته، ایران در حال تلاش برای ایجاد یک “محور” نفوذ از مرزهای غربیاش تا دریای مدیترانه است.
همه این موارد نشان میدهد که گویی مجموعهای از کشورها در حال پایهریزی یک جنگ با ایران هستند. آنچه گمان وقوع نزاع بین ایران و آمریکا را تشدید میکند، این است که دولت آمریکا، جلوگیری از “توسعهطلبی” ایران در خاورمیانه را به عنوان هدف شناسایی کرده است.
تصمیم ترامپ برای به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل و تاکید بر انتقال سفارت آمریکا به آنجا، به عنوان نشانهای برای تشکیل ائتلاف منطقهای علیه ایران تلقی شد.
بنابراین هشدار گروه بین المللی بحران درباره ریسک بالای درگیری میان ایران و آمریکا بر سر نزاع یمن، غافلگیرکننده نیست. هنوز کاملا معلوم نیست که چگونه دولت ترامپ جنگهای تمام عیار با ایران و کره شمالی را مدیریت خواهد کرد. علاوه بر این، هنوز قابل پیشبینی نیست که روسیه و سایر بازیگران منطقهای مانند ترکیه یا بازیگران غیر دولتی در خاورمیانه چگونه نسبت به جنگ با ایران واکنش نشان خواهند داد. ما حتی نمیدانیم که آیا ترامپ چنین نتیجهای را دنبال میکند یا خیر. با این حال به نظر میرسد که حتما او چنین چیزی را دنبال میکند.