آمپول‌های لاغری مانجارو و اوزمپیک زیر ذره‌بین پزشکان؛ از تبلیغات فریبنده تا هشدارهای جدی
تب تزریق آمپول‌های لاغری مانند مانجارو و اوزمپیک در ماه‌های اخیر به‌شدت بالا گرفته است؛ داروهایی که ابتدا برای کنترل دیابت ساخته شدند اما اکنون بسیاری آن‌ها را به امید کاهش وزن استفاده می‌کنند. در حالی‌که پزشکان نسبت به مصرف خودسرانه این داروها هشدار می‌دهند، بازار غیرقانونی فروش آن‌ها در فضای مجازی داغ‌تر از همیشه است.
به گزارش شرق، پس از محبوبیت جهانی اوزمپیک، داروی مانجارو با ساختار مولکولی متفاوت و تزریق هفتگی وارد بازار شد. هرچند این داروها در ظاهر عوارض کمتری نسبت به نسل قبلی دارند، اما در ایران بیشتر نمونه‌های قاچاق و فاقد مجوز سازمان غذا و دارو فروخته می‌شوند و خطرات ناشناخته‌ای برای سلامتی دارند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو اعلام کرده است که برند اصلی مانجارو هنوز در فهرست رسمی دارویی کشور ثبت نشده و تنها نوع ایرانی آن با نام اسپارتینا مجوز تولید دارد. با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که حتی داروهای دارای مجوز نیز فقط باید برای بیماران چاق یا مبتلا به دیابت نوع دو، و آن هم تحت نظر پزشک متخصص مصرف شوند.
روایت‌هایی از مصرف‌کنندگان
«سارا»، ۳۴ساله، می‌گوید پس از تشخیص کبد چرب گرید ۲ به سراغ آمپول مانجارو رفت: «دارو را از یک فروشگاه اینترنتی خریدم چون در داروخانه‌ها پیدا نمی‌شد. در کمتر از سه ماه ۹ کیلو کم کردم، اما بی‌اشتها شدم و گاهی دچار سرگیجه می‌شوم.»
در مقابل، «محمد» که دو هفته مانجارو تزریق کرده، از تجربه تلخی می‌گوید: «در مدت کوتاهی ۸ کیلو وزن کم کردم اما تهوع و درد معده شدید گرفتم و نزدیک بود بستری شوم. بعد از قطع دارو، وزنم برگشت و مشکلات گوارشی‌ام باقی ماند.»
در حالی‌که برخی مانند «مهدیه» از نتیجه راضی‌اند و به استناد استفاده افراد مشهور، خطر را نادیده می‌گیرند، پزشکان نسبت به پیامدهای طولانی‌مدت هشدار می‌دهند.
یک متخصص داخلی می‌گوید: «مانجارو تأییدیه FDA را دارد، اما این به معنای بی‌خطر بودن آن نیست. اگر پیش از تزریق آزمایش‌های کامل انجام و دوز دارو توسط پزشک تعیین شود، خطر خاصی ندارد. اما قطع ناگهانی دارو تقریباً همیشه باعث بازگشت وزن می‌شود.»
دکتر منصور رضایی، فوق‌تخصص تغذیه، نیز تأکید می‌کند: «داروهای لاغری مانند مانجارو در اصل برای درمان دیابت ساخته شده‌اند و لاغری تنها یکی از عوارض جانبی آن‌هاست. همان‌طور که داروی فیناستراید برای پروستات ساخته شد و بعد برای رشد مو استفاده شد. اما تأییدیه FDA تضمینی برای بی‌عارضه بودن نیست.» او هشدار می‌دهد که احتمال بروز مشکلات کبدی، سنگ صفرا، اختلالات هورمونی و قلبی در مصرف بلندمدت این داروها وجود دارد.
فشار اجتماعی و تبلیغات مجازی
به گفته جامعه‌شناسان، بیش از ۹۰ درصد مصرف‌کنندگان این داروها در ایران را زنان تشکیل می‌دهند. نیره توکلی، جامعه‌شناس، معتقد است: «فشار فرهنگی برای زیبا و متناسب بودن در جامعه، زنان را به سمت روش‌های خطرناک و پرهزینه سوق داده است. در جامعه‌ای که ظاهر اهمیت افراطی یافته، آمپول‌های لاغری به نماد کاذب موفقیت و زیبایی تبدیل شده‌اند.»
محمد هاشمی، سخنگوی سازمان غذا و دارو، در پایان هشدار می‌دهد: «مصرف خودسرانه آمپول‌های لاغری یا خرید از صفحات مجازی می‌تواند با عوارض جدی مانند التهاب لوزالمعده، سنگ صفرا، فلج روده و حتی سرطان تیروئید همراه باشد. شهروندان فقط از داروخانه‌های مجاز و با نسخه پزشک اقدام به تهیه دارو کنند و هرگونه فروش غیرقانونی را از طریق سامانه ۱۹۰ گزارش دهند.»
راه لاغری سریع شاید وسوسه‌انگیز باشد، اما بدون نظارت پزشکی، هزینه‌ای سنگین برای سلامت در پی دارد.
